W Polsce można zaobserwować dynamiczny proces starzenia się populacji. Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego przewidują, że do 2050 roku niemal 40 proc. polskiego społeczeństwa będzie miało 60 lat i więcej. Aż ok. 67 proc. osób z tej grupy boryka się z przewlekłymi schorzeniami. To rodzi konieczność zapewnienia im opieki. Niektórzy decydują się na pielęgniarską opiekę długoterminową, inni na dom opieki. Która forma i dla kogo będzie odpowiednia?
Spis treści
Pielęgniarska opieka długoterminowa – czym jest?
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia pielęgniarska opieka długoterminowa to kompleksowe wsparcie pacjenta w warunkach domowych, obejmujące zarówno pielęgnację, jak i rehabilitację.
Decyzja o zakwalifikowaniu pacjenta do pielęgniarskiej opieki długoterminowej bazuje na dokładnej analizie jego potrzeb. Wiele zależy od stopnia zaawansowania choroby, wieku oraz ogólnej sprawności pacjenta.
W zakres obowiązków pielęgniarki (pielęgniarza) wlicza się leczenie ran, zmiana opatrunków, podawanie leków, kroplówek, zastrzyków, instruktaż dla opiekunów pacjenta w zakresie podstawowej pielęgnacji i doradztwo w zakresie sprzętu medycznego potrzebnego danej osobie.
Skala Barthel – co to jest i jakie czynniki uwzględnia?
Z domowej pielęgniarskiej opieki długoterminowej w ramach NFZ-u mogą skorzystać pacjenci, którzy uzyskali 40 albo mniej punktów w skali Barthel, nie korzystają równocześnie z usług opieki domowej dla osób wentylowanych mechanicznie, z hospicjum w domu czy zakładu opieki stacjonarnej typu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego i nie są w ostrej fazie choroby psychicznej.
Skala Barthel jest standardowym narzędziem do oceny samodzielności. Składa się z dziesięciu codziennych czynności, za które przyznawane są punkty w zależności od stopnia samodzielności pacjenta.
Skala Barthel przyjmuje następujące kategorie:
- Odżywianie – od 0 do 10 punktów.
- Przemieszczanie się (np. między łóżkiem a krzesłem) – od 0 do 15 punktów.
- Higiena osobista – 0 lub 5 punktów.
- Korzystanie z toalety – od 0 do 10 punktów.
- Kąpiel – 0 lub 5 punktów.
- Chodzenie po płaskim terenie – od 0 do 15 punktów.
- Korzystanie ze schodów – od 0 do 10 punktów.
- Ubieranie się – od 0 do 10 punktów.
- Kontrola trzymania stolca – od 0 do 10 punktów.
- Kontrola trzymania moczu – od 0 do 10 punktów.
Im wyższy jest wynik na skali Barthel, tym większa jest samodzielność pacjenta.
Świadczenie usług pielęgniarskich – co warto wiedzieć?
Pielęgniarka (pielęgniarz) opieki długoterminowej domowej ma obowiązek poinformować lekarza oraz pielęgniarkę (pielęgniarza) podstawowej opieki zdrowotnej, do których pacjent skierował swoją deklarację wyboru, nie tylko o terminie rozpoczęcia i zakończenia udzielania świadczeń, ale również o wszelkich znaczących zmianach w stanie zdrowia podopiecznego. Po każdej wizycie karta wizyt musi zostać potwierdzona podpisem pacjenta, członka jego rodziny bądź opiekuna.
Rodzina pacjenta (lub jego opiekun faktyczny/prawny) ma obowiązek zapewnić niezbędne środki higieniczne, opatrunkowe, leki oraz inne wyroby medyczne, zlecone przez lekarza. Pielęgniarka odwiedza pacjenta w dni powszednie, od poniedziałku do piątku, w godzinach 8-20. Realizuje nie mniej niż cztery wizyty tygodniowo.
W sytuacjach medycznie uzasadnionych wizyty mogą mieć również miejsce w soboty oraz w dni ustawowo wolne od pracy. Natomiast w dni powszednie oraz święta w godzinach od 20 do 8 dnia następnego, pielęgniarskie świadczenia związane z ciągłością procesu leczenia i pielęgnacji są zapewniane przez przychodnię, która realizuje umowę w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, ale tylko w przypadkach medycznie uzasadnionych.
Kiedy pielęgniarska opieka długoterminowa, a kiedy dom opieki?
Pielęgniarską opieką długoterminową może zostać objęty pacjent, który nie wymaga leczenia w warunkach stacjonarnych, jednak ze względu na istniejące problemy zdrowotne potrzebuje systematycznej i intensywnej obsługi pielęgniarskiej w warunkach domowych.
Z kolei dom opieki jest przeznaczony dla osób starszych, z problemami zdrowotnymi, ale często jeszcze w miarę sprawnych (samodzielnych), pragnących towarzystwa rówieśników i sporadycznej pomocy. Dom opieki nie jest więc placówką skupiającą się tylko na obsłudze pensjonariusza pod kątem medycznym. Z kolei w przypadku pielęgniarskiej opieki długoterminowej to właśnie ta przesłanka jest kluczowa.
Aby znaleźć dom opieki, wystarczy skorzystać z wyszukiwarki placówek współpracujących z NFZ-em. Wybierając odpowiednią specjalizację oraz lokalizację, uzyskasz listę dostępnych placówek wraz z wszelkimi informacjami kontaktowymi.
Z ofertą domów opieki z różnych części Polski możecie zapoznać się tutaj.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.