Tłuszczak, inaczej lipoma, to jeden z najczęściej spotykanych rodzajów łagodnych guzów tkanki miękkiej. Pomimo że raczej nie jest groźny dla zdrowia, może powodować dyskomfort. A tego, jak wiadomo, każdy wolałby uniknąć. Jak sobie radzić z tłuszczakiem? Poznaj kilka sposobów.
Spis treści
Kto jest podatny na tłuszczaki?
Tłuszczak, czyli lipoma, to łagodny guz stworzony z komórek tkanki tłuszczowej, najczęściej umiejscowiony w obrębie tkanki podskórnej. Tłuszczaki są miękkie w dotyku, można je nieco przesuwać pod skórą, a ich wielkość zwykle nie przekracza kilku centymetrów.
Tłuszczaki mogą rozwijać się w różnych miejscach, nie tylko w tkance podskórnej, ale także na przykład w obrębie narządów wewnętrznych.
Mogą sprawiać ból, zwłaszcza gdy osiągną duże rozmiary, ponieważ wtedy mocniej naciskają na nerwy, stawiają opór skórze i utrudniają codzienną pielęgnację. Jeszcze gorzej bywa, gdy tłuszczak rozwinie się w narządach wewnętrznych. Wtedy nieobce nam będą zmęczenie, uczucie pełności, a nawet zaburzenia krzepnięcia.
Jakie są przyczyny powstawania tłuszczaków?
Przyczyny powstawania tłuszczaków nie są do końca znane, choć można wyróżnić kilka czynników, które temu sprzyjają.
Niewątpliwie genetyka odgrywa kluczową rolę w rozwoju tłuszczaków. Jeśli nasi rodzice mieli podobny problem, istnieje większe prawdopodobieństwo, że dotknie on również nas.
Inne czynniki ryzyka rozwoju tłuszczaków to wiek i przebyte urazy. Tłuszczaki najczęściej występują u osób w średnim wieku. Przypuszcza się też, że tłuszczaki mogą powstawać na skutek urazów, choć jest to kwestia dyskusyjna.
Jak rozpoznać tłuszczaka?
Rodzaj tłuszczaka wpływa na typ objawów, którymi charakteryzuje się zmiana. Na przykład tłuszczak wielopostaciowy, który pochodzi z komórek wrzecionowatych, może wykazywać różne typy komórek na obrazie mikroskopowym.
Wywiad lekarski i badanie fizykalne
Pierwszym krokiem w diagnostyce tłuszczaka jest zwykle wywiad lekarski. Lekarz może zapytać o czas trwania, rozwój i ewentualne dolegliwości związane ze zmianą chorobową. Badanie fizykalne obejmuje ocenę guza pod kątem jego wielkości, kształtu, konsystencji, ruchomości i lokalizacji.
Badania obrazowe w diagnostyce tłuszczaka
Badań obrazowych typu ultrasonografia, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny można użyć do potwierdzenia diagnozy, oceny wielkości i lokalizacji tłuszczaka, zwłaszcza jeśli guz znajduje się w trudno dostępnym miejscu. To badania najczęściej zlecane wtedy, gdy zmiana jest dużej wielkości, powoduje dolegliwości bólowe lub kiedy lekarz podejrzewa, że może to być nowotwór złośliwy.
Biopsja
Biopsja, czyli pobranie próbki do badania mikroskopowego, jest zwykle zarezerwowana dla tłuszczaków dużych, które szybko rosną i mają nieregularne granice lub są zlokalizowane w trudno dostępnych miejscach. Lekarz poprzez niewielkie nacięcie odsysa próbkę tkanek, która następnie jest badana pod mikroskopem w celu oceny typu komórek tworzących guz.
W jaki sposób leczyć tłuszczaka?
Leczenie tłuszczaka zależy od wielkości, lokalizacji, liczby guzów i oddziaływania tłuszczaka na kondycję pacjenta.
Operacyjne usuwanie tłuszczaka
Najczęściej stosowaną metodą leczenia tłuszczaków jest chirurgiczne usunięcie guza. Procedura przeprowadzona jest w znieczuleniu miejscowym, a my dość szybko możemy cieszyć się pełną sprawnością. Oczywiście, jeśli nie wystąpią komplikacje.
Radio- i chemioterapia
Operacja to rzecz jasna tylko jedno z rozwiązań. W leczeniu tłuszczaków czasem wykorzystuje się również radio- lub chemioterapię. Jednak raczej dość rzadko, ponieważ tłuszczaki są z reguły guzami łagodnymi, więc nie ma sensu, aby niszczyć organizm. Takie metody będą rozważane raczej w przypadku tłuszczaków nieoperacyjnych, powtarzających się (tak, niestety, tłuszczaki mogą nawracać) lub nietypowych.
Innowacyjne i eksperymentalne metody leczenia tłuszczaka
Do metod pozaoperacyjnego leczenia tłuszczaków zaliczamy terapię laserową, krioterapię (zamrażanie guza), liposukcję i leczenie preparatami zmierzającymi do zahamowania wzrostu guza.
Decyzja o terapii zawsze powinna być podejmowana indywidualnie, z uwzględnieniem kondycji pacjenta.
Zmiana stylu życia po leczeniu tłuszczaka
Zwykle po usunięciu tłuszczaka pacjent szybko wraca do dotychczasowego stylu życia. Nie przewiduje się konkretnych zaleceń dietetycznych bądź innych związanych z tłuszczakiem, choć ogólnie zdrowa dieta i regularna aktywność fizyczna są zalecane zawsze. Ważne jest, by regularnie monitorować tłuszczaki, nawet po ich usunięciu, ze względu na możliwość nawrotu guza.
Zdiagnozowanie tłuszczaka może wpłynąć na samoocenę i w rezultacie samopoczucie pacjenta, szczególnie jeśli zmiana jest duża lub w szczególnie widocznym miejscu. W takich przypadkach wsparcie psychologiczne może okazać się bardzo pomocne, więc nie należy zaniedbywać tej sfery.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.