Skóra wraz z wiekiem staje się coraz bardziej sucha, cienka i wrażliwa. Z tych powodów trzeba dbać o nią jeszcze mocniej niż wcześniej. Nieodpowiednia pielęgnacja lub bagatelizowanie problemów skórnych to dobra droga do nieprzyjemnych i groźnych dla zdrowia dolegliwości. Z jakimi chorobami skóry osoby starsze zmagają się najczęściej? Sprawdź!
Spis treści
Rodzaje dermatoz
Choroby skóry (dermatozy) mają różne podłoże i w równym stopniu dotykają ludzi w każdym wieku. Na dermatozy skarży się nawet jedna trzecia Polaków. Objawiają się zmianami na skórze oraz w obrębie włosów i paznokci. W wielu z nich pojawiają się dodatkowo dolegliwości bólowe. Leczenie zależy od przyczyny wywołującej schorzenie. Najczęstszymi chorobami skórnymi u dorosłych są choroby alergiczne, trądzik, łuszczyca i grzybice. Niektóre choroby skórne mogą przebiegać z okresami zaostrzeń i remisji. Ze względu na przyczyny wyróżnia się następujące rodzaje dermatoz:
- o podłożu bakteryjnym: liszajec zakaźny, róża, czyrak,
- choroby zawodowe: wyprysk zawodowy, różyca,
- choroby tkanki łącznej: toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa,
- wywołane przez pasożyty: świerzb, wszawica,
- osutki polekowe: rumień wielopostaciowy polekowy,
- wirusowe: opryszczka, półpasiec, brodawki wirusowe,
- zmiany wywołane czynnikami fizycznymi lub chemicznymi: oparzenia, pokrzywka fizykalna, fotodermatozy, odmrożenia,
- choroby autoimmunologiczne: pęcherzyce, choroba Duhringa,
- choroby o podłożu genetycznym: bielactwo, łuszczyca,
- grzybicze: grzybica stóp, paznokci, skóry owłosionej głowy, pachwin,
- alergiczne: atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, pokrzywka, wyprysk kontaktowy,
- nowotwory skóry: czerniak, rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy skóry,
- trądzik i zmiany hormonalne, łojotok.
Popularne problemy skórne
Do najpopularniejszych skórnych problemów osób starszych należą:
Odparzenia
Odparzenia pojawiają się w wyniku tarcia, ucisku albo potliwości. Problem dotyka przede wszystkim osób obłożnie chorych, które muszą godzinami przebywać w jednej pozycji i nie mogą liczyć na fachową opiekę. Odparzenia tworzą się w fałdach skóry, pod piersiami, w pachwinach. By uniknąć oparzeń, najważniejsza jest właściwa pielęgnacja. Należy dokładnie myć skórę chorego, używając do tego delikatnego preparatu. Po jej starannym osuszeniu powinniśmy posmarować skórę kremem ochronnym o lekkiej konsystencji.
Odleżyny
Dotykają osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich lub obłożnie chore i unieruchomione, całe dnie spędzające w łóżku. Odleżyny powstają w wyniku wywierania na ciało długotrwałego nacisku ograniczającego przepływ krwi. Najczęściej uwidaczniają się wzdłuż kręgosłupa, na kolanach, łopatkach, piętach albo w okolicy kości biodrowych. Obumarcie tkanek podskórnych jest poprzedzone bolesnym zaczerwieniem przeradzającym się w zasinienie, a następnie wysiękiem płynu surowiczego.
Najskuteczniejszą ochroną przed odleżynami jest regularna zmiana pozycji chorego – najlepiej co 2 godziny w przypadku osób leżących i co kwadrans w przypadku osób na wózku. Bielizna i pościel chorego powinny być z naturalnych materiałów. Skórę należy regularnie myć, suszyć i zabezpieczać kremem.
Przesuszona skóra
Stopniowy zanik gruczołów łojowych sprawia, że skóra traci swoją barierę ochronną i jest narażona na nadmierną utratę wody i patogenne czynniki zewnętrzne. Przesuszenia pojawiają się zwykle na twarzy, przedramionach, podudziach i grzbietach dłoni. By uniknąć przesuszenia skóry, należy przemywać ją łagodnymi preparatami przeznaczonymi do pielęgnacji i nawilżać kremem.
Grzybica
Konsekwencją złej pielęgnacji skóry przesuszonej jest narażenie jej na uszkodzenia i pękanie. To z kolei sprzyja zakażeniu drożdżakami i rozwojowi grzybicy. Choroba najczęściej dotyka okolice intymne i stopy, a jej charakterystycznym objawem jest zaczerwienienie połączone z uporczywym swędzeniem. W zapobieganiu grzybicy kluczowe jest przemywanie skóry preparatami z ph najbardziej zbliżonym do ph skóry (około 5).
Choroby skóry głowy
U osób starszych na owłosionej skórze głowy może pojawić się łojotokowe zapalenie skóry, natomiast u tych z łysiną rak podstawnokomórkowy bądź rak kolczystkokomórkowy albo rogowacenie słoneczne.
Pielęgnacja skóry a leczenie problemów skórnych
Przy pielęgnacji skóry u osób 50+ szczególnie ważne jest stosowanie produktów dostosowanych do potrzeb skóry dojrzałej. W zależności od potrzeb do oczyszczania skóry należy wybrać wilgotne chusteczki pielęgnacyjne lub pianki (przydatne zwłaszcza osobom leżącym). W celach ochronnych najlepiej sprawdzi się krem z argininą, który głęboko nawilża skórę i chroni, pozostawiając na niej przezroczystą warstwę. W przypadku oparzenia warto sięgnąć po krem z tlenkiem cynku.
Dermatozy na twarzy
Źle dobrane protezy dentystyczne mogą skutkować drażniącymi zajadami, czyli zapaleniem kątów ust. Tak samo dokuczliwe jest świetlne zapalenie czerwieni wargowej, trądzik różowaty czy guzowatość nosa, kępki żółte albo brodawki łojotokowe.
Dermatozy na kończynach
Na rękach i nogach najczęściej występują takie choroby skóry jak rak kolczystokomórkowy, rak podstawnokomórkowy, choroba Bowena oraz pozasutkowa choroba Pageta. Skóra na kończynach sprzyja tworzeniu się na niej czerniaka szerzącego się powierzchownie i czerniaka akralnego.
Choroby skóry w okolicy anogenitalnej
Osobom 50 i 60+ często doskwierają również choroby skóry w okolicy anogenitalnej. Wśród nich są zakażenia drożdżakowe, erytroplazja – czyli rak kolczystokomórkowy błony śluzowej w fazie in situ, liszaj twardzinowy, pozasutkowa choroba Pageta, choroba Bowena, plazmatycznokomórkowe zapalenie żołędzi i zapalenie błony śluzowej. W pozostałych okolicach na ciele osoby w podeszłym wieku najczęściej cierpią na erytrodemię, przyłuszczycę wielkoogniskową, chłoniak, półpaśca oraz markery paraneoplastyczne.
Choroby skóry (dermatozy) u dzieci. Uważaj na wnuki!
Zmiany skórne u dzieci są częstym powodem wizyty u lekarza pediatry. Skóra dziecka jest delikatna i słabo odporna na działanie czynników zewnętrznych.
Do najczęstszych chorób skórnych u dzieci zalicza się:
- atopowe zapalenie skóry – zwykle dotyczą młodszych dzieci i objawiają się zmianami rumieniowymi skóry i grudkowymi wykwitami.
- zakażenia bakteryjne i wirusowe – zakażenia to często wynik nieprzestrzegania higieny oraz użytkowania wspólnych przedmiotów.
- łojotokowe zapalenie skóry – objawy mogą pojawić się niedługo po narodzinach. Zazwyczaj w przypadku małych dzieci łojotokowe zapalenie skóry ma łagodny przebieg i znika samoistnie, choć wymaga prawidłowej pielęgnacji skóry.
- wyprysk kontaktowy – powstaje na skutek podrażniania delikatnej skóry.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.