W prawie spadkowym istnieje wiele zasad określających, kto może odziedziczyć majątek. Jednak równie ważne co zasady określające uprawnienia do dziedziczenia, są przepisy wskazujące, kto nie może zostać spadkobiercą.
Spis treści
Dziedziczenie i spadek
Dziedziczenie polega na przejściu ogółu praw i obowiązków majątkowych spadkodawcy na spadkobierców z chwilą jego śmierci. Dziedziczenie zachodzi automatycznie po otwarciu spadku.
Spadek to zbiorowe pojęcie, obejmujące wszelkie prawa i obowiązki majątkowe spadkodawcy. Do spadku zaliczają się nie tylko elementy istniejące w momencie śmierci spadkodawcy, ale również te, które nie były jeszcze wtedy obecne. Na przykład zobowiązania wynikające z testamentu.
Kto jest spadkobiercą?
Spadkobiercą jest każdy podmiot, na który majątek spadkodawcy przechodzi po jego śmierci. Mogą być to zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne.
Podział dziedziczenia na ustawowe i testamentowe
W polskim systemie prawnym wyróżniamy dwa główne typy dziedziczenia:
Dziedziczenie testamentowe
W tym przypadku spadkobiercy dziedziczą na podstawie testamentu sporządzonego przez spadkodawcę. W testamencie spadkodawca ma dużą swobodę w decydowaniu o tym, kto zostanie jego spadkobiercą i w jakich proporcjach.
Dziedziczenie ustawowe
W przypadku braku testamentu lub jego nieważności dziedziczenie odbędzie się zgodnie z przepisami prawa spadkowego zawartymi w Kodeksie cywilnym.
Kto nie może dziedziczyć?
W przypadku dziedziczenia testamentowego spadkobiercą może być niemal każda osoba fizyczna czy prawna. Najważniejsze jest to, by osoby powołane do spadku żyły w chwili otwarcia spadku lub – w przypadku osób fizycznych – zostały poczęte przed tym momentem i urodziły się żywe.
- Osoby fizyczne, które nie dożyły otwarcia spadku.
- Osoby prawne, które nie istniały w chwili otwarcia spadku (fundacje ustanowione w testamencie mogą dziedziczyć, pod warunkiem że zostaną wpisane do rejestru w ciągu 2 lat od ogłoszenia testamentu).
W skrócie, zdolność do dziedziczenia mają osoby fizyczne żyjące w chwili otwarcia spadku oraz osoby prawne istniejące w tym samym czasie.