W Polsce zasiłek pogrzebowy jest formą wsparcia finansowego dla rodzin – ale nie tylko – osób zmarłych. Jednak wysokość tego świadczenia często budzi krytykę, ponieważ jest zbyt niska w stosunku do kosztów związanych z pochówkiem. Dlatego przez opinię publiczną co jakiś czas przetacza się pomysł, by wysokość zasiłku została zwiększona.
Spis treści
- Czym jest zasiłek pogrzebowy?
- Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?
- Ile wynosi zasiłek pogrzebowy?
- Kto wypłaca zasiłek pogrzebowy?
- Jak złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy?
- Jakie dokumenty są potrzebne, żeby otrzymać wypłatę zasiłku pogrzebowego?
- Więcej pieniędzy na pogrzeb? Są plany zwiększenia zasiłku pogrzebowego
- Zasiłek pogrzebowy – podsumowanie
Czym jest zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy to wsparcie pieniężne przeznaczone na pokrycie kosztów pogrzebu, takich jak: trumna, kwiaty, opłata za ceremonię pogrzebową czy transport zwłok. Wypłata zasiłku pogrzebowego nie pozwala niestety na pełne pokrycie poniesionych kosztów pogrzebu. Prawo do zasiłku pogrzebowego wynika z Ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 887).
Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która poniosła koszty pogrzebu, czyli najczęściej członkowi rodziny osoby zmarłej. Choć nie jest to regułą.
Do otrzymania zasiłku pogrzebowego są uprawnieni również: pracodawca, dom pomocy społecznej (gminnej lub powiatowej), osoba prawna Kościoła lub związku wyznaniowego, a nawet obca – jeśli poniosła koszty pogrzebu.
Ile wynosi zasiłek pogrzebowy?
Aktualnie maksymalna wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4 tys. zł. Świadczenie jest przyznawane w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, czyli kopii rachunków potwierdzonych przez płatnika, który pokrył koszty ceremonii pogrzebowej i pochówku. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu. Zasiłek pogrzebowy z 6395,7 zł do 4000 obniżono w 2011 roku.
Tymczasem podstawowe wydatki związane z organizacją pogrzebu wynoszą mniej więcej tyle samo w całej Polsce. To około 2 tys. zł za usługi firmy pogrzebowej. Do tego dochodzą koszty przewozu ciała ze szpitala do chłodni oraz przygotowania zwłok, co daje kolejne kilkaset złotych. Nawet najprostsza sosnowa trumna to koszt powyżej 900 zł, a nagrobek to wydatek od 3 do kilkunastu tys. zł.
Kto wypłaca zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany przez uprawniony organ emerytalno-rentowy, zwykle Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w ciągu 12 miesięcy od dnia, śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.
Jeśli z jakichkolwiek przyczyn nie mogłeś dopełnić tego terminu, dokumenty złóż w ciągu 12 miesięcy od dnia pogrzebu. Dołącz do nich zaświadczenia, które potwierdzą powód opóźnienia. Np. zaświadczenie z policji lub prokuratury bądź odpis zupełny aktu zgonu.
Jak złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy?
Wniosek o zasiłek pogrzebowy możesz dostarczyć osobiście lub pocztą do placówki terenowej organu emerytalno-rentowego. Dokumenty możesz złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki. Jeśli zasiłek zostanie Ci przyznany, jego wypłatę otrzymasz na wskazany przez siebie rachunek bankowy. Jeżeli nie podałeś numeru rachunku, zasiłek zostanie wysłany na adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
Wniosek możesz złożyć także online. Wystarczy, że zalogujesz się na swój profil na Platformie Usług Elektronicznych i w katalogu usług wybierzesz „Złożenie dokumentu Z-12”. Wniosek podpisz za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP.
W razie, gdy koszty pogrzebu poniosła więcej niż jedna osoba lub więcej niż jeden podmiot, zasiłek pogrzebowy będzie podzielony proporcjonalnie do poniesionych wydatków.
Jakie dokumenty są potrzebne, żeby otrzymać wypłatę zasiłku pogrzebowego?
Do dokumentów, które są potrzebne przy składaniu wniosku o zasiłek pogrzebowy, należą przede wszystkim rachunki za usługi pogrzebowe, koszt trumny, transportu ciała oraz koszty związane z ceremonią pogrzebową. Dokumenty powinny być oryginalne, jednak mogą być też potwierdzonymi kopiami. Wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego składamy na druku Z-12 (ZUS) lub SR-26 (KRUS).
Aby uzyskać wypłatę zasiłku pogrzebowego, należy przedstawić dokumenty potwierdzające tożsamość zmarłej osoby oraz jej powiązania z osobą składającą wniosek. Wystarczą skrócone odpisy aktów stanu cywilnego.
Więcej pieniędzy na pogrzeb? Są plany zwiększenia zasiłku pogrzebowego
Propozycja zwiększenia zasiłku pogrzebowego budzi wiele kontrowersji i debat społecznych. Zwolennicy zwiększenia świadczenia podkreślają, że kwota obecnie przewidziana jest niewystarczająca, aby pokryć wszystkie koszty związane z organizacją pogrzebu. Tym samym rodzina pogrążona w żałobie musi zaprzątać sobie głowę sprawami finansowymi. Z kolei przeciwnicy twierdzą, że zwiększenie zasiłku pogrzebowego jest nieuzasadnione i może prowadzić do wzrostu inflacji.
Sejmowa komisja petycji przygotowała projekt ustawy, który zakładałby coroczne waloryzacje zasiłku pogrzebowego, zgodnie z waloryzacją emerytur i rent. Na podstawie najnowszych prognoz NBP przyszłoroczna waloryzacja mogłaby wynieść 12,5 proc., co oznaczałoby podwyżkę zasiłku pogrzebowego o 500 zł.
Zasiłek pogrzebowy – podsumowanie
Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany przez ZUS lub KRUS w zależności od tego, w której zmarły był ubezpieczony. Zasiłek jest przyznawany osobom i instytucjom, które poniosły koszty związane z organizacją pogrzebu. Świadczenie wynosi 4 tys. zł. Jednak pełna kwota automatycznie przysługuje tylko najbliższej rodzinie, a pozostałym podmiotom refundowane są tylko udokumentowane rzeczywiste koszty.
Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy złożyć stosowny wniosek wraz z wymaganymi dokumentami na formularzach ZUS Z-12 lub KRUS SR-26 w ciągu 12 miesięcy od daty śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.