Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego tak ważne jest, by po zakupach poprosić o paragon i wziąć go ze sklepu? Jeśli weźmiesz ze sobą paragon, ułatwisz sobie ewentualne zgłoszenie reklamacji, możesz na spokojnie porównać ceny i upewnić się, że transakcja została prawidłowo rozliczona. Ale jest jeszcze coś więcej.
Spis treści
Walka z oszustwami podatkowymi
Ministerstwo Finansów, dbając o wpływy do państwowej kasy, zachęca nas do brania paragonów. W ten sposób chce nie tylko monitorować sprzedaż towarów i usług, ale przede wszystkim walczyć z oszustami podatkowymi. Oszuści, jak to oszuści, zawsze będą szukać sposobów, by ominąć system, zwłaszcza jeśli chodzi o VAT.
Polacy a paragon
Chociaż resort finansów walczy z niepłaceniem podatków, wielu z nas ma do paragonów dość luźny stosunek. Blisko połowa przyznaje, że nie zabiera paragonu. Co więcej, większość z nas jest zadowolona z samego zakupionego towaru i nie zastanawia się, co dalej dzieje się z paragonem. A z punktu widzenia państwa powinno.
Często słyszymy o tym, że niektórzy przedsiębiorcy nie wydają paragonów lub robią to niewłaściwe. W praktyce zamiast wpłynąć do budżetu państwa, VAT zostaje w kieszeniach niesolidnych biznesmenów.
Co więc zrobić, jeśli sprzedawca niechętnie wydaje paragon? Zarówno niewydanie paragonu, jak i wydanie, lecz nieprawidłowo, można zgłosić do skarbówki albo osobiście, albo za pośrednictwem całodobowego telefonu interwencyjnego (800 060 000), posługując się bezpłatną, anonimową aplikacją e-Paragony bądź pisząc na e-mail powiadomKAS@gov.pl.
Obywatelska postawa a nie donos
Ministerstwo Finansów zachęca do brania paragonów i jednocześnie informuje, gdzie i jak zgłosić przypadki ich niewydawania. Jeśli zauważysz, że sprzedawca nie chce wydać paragonu – zgłoś to! Jak twierdzi resort, nie powinniśmy o tym myśleć jako o „donosie”. To raczej troska o nasze wspólne dobro, bo przecież każdy z nas korzysta z budżetu państwa.
Jak powinien wyglądać prawidłowy paragon?
Nie dość, że masowo nie bierzemy paragonów, to jeszcze nawet nie każdy z nas wie, jakie elementy powinien taki paragon zawierać. Są to m.in.: oznaczenie „paragon fiskalny”, imię i nazwisko podatnika, adres, numer identyfikacji podatkowej (NIP), data sprzedaży, nazwa towaru, cena, wartość sprzedaży brutto, łączna kwota podatku, numer kolejny paragonu oraz numer kasy i oznaczenia kasjera, jeśli w punkcie znajduje się więcej niż jedno stanowisko kasowe.
Jeśli masz wątpliwości co do paragonu, zawsze możesz poprosić o pomoc w jego weryfikacji chociażby najbliższy urząd skarbowy.
Kto nie musi wystawiać paragonu?
Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że z obowiązku wystawiania paragonów są zwolnieni m.in. rolnicy ryczałtowi, gdy handlują produktami z własnego gospodarstwa, opodatkowując je na podstawie wielkości posiadanej ziemi uprawnej. Zwolnienie dotyczy też właścicieli e-sklepów, którzy środki otrzymują jedynie poprzez pocztę, bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową oraz tych, którzy oferują produkty i usługi osobom fizycznym, jeżeli ich roczny obrót nie przekracza 20 tys. zł.
Niektóre branże muszą zawsze wystawiać paragony, niezależnie od wartości sprzedaży – dotyczy to sprzedawców produktów takich jak papierosy, komputery, perfumy, gaz płynny oraz przedsiębiorców świadczących usługi takie jak taksówkarskie, fryzjerskie czy gastronomiczne.
Kampanie edukacyjne
„Weź paragon” to nie jest jednorazowa akcja, ale systematyczna kampania. Przypomnijmy tylko hasła z poprzednich lat. Najbardziej pamiętne były takie jak:
- „Nie bądź jeleń, weź paragon” (2012–2014) z charakterystycznymi ilustracjami Andrzeja Mleczki.
- „Nie daj się oszukać – sprawdź paragon” (2015) skupiający się na sprawdzaniu szczegółów na paragonie.
- „Weź paragon ze sobą” (2016) podkreślające ważność przenoszenia i zachowywania paragonu.
Choć akcje miały nieco inne hasła przewodnie, wszystkim przyświecał ten sam cel.
Zalety posiadania paragonu
Przypomnijmy tylko, że paragon:
- umożliwia zgłoszenie reklamacji,
- pomaga w porównaniu cen,
- jest dowodem uczciwości przedsiębiorcy,
- jest dokumentem potwierdzającym, że podatek został właściwie uregulowany.
Kiedy więc następnym razem coś kupisz, nie zapomnij o paragonie. Oczywiście w dobie cyfryzacji mamy już nie tylko paragony papierowe, ale także e-paragony, które są pełnoprawną alternatywą i dużym ułatwieniem dla konsumentów.
Nie zaniedbujmy tego drobnego elementu codzienności. Bądźmy świadomymi konsumentami, dbającymi nie tylko o własne interesy, ale i o funkcjonowanie całego systemu gospodarczego kraju. W końcu to małe kroki prowadzą do wielkich zmian.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.