Emeryci i renciści muszą co miesiąc płacić zaliczkę na podatek dochodowy od swoich świadczeń. Jednak, od początku 2022 roku, rząd zdecydował na zmniejszenie tej obciążenia, zwalniając z podatku tych, których emerytury nie przekraczają 2500 zł miesięcznie. Emeryci korzystający z wyższych świadczeń muszą nadal płacić podatek, ale tylko od części przekraczającej 2500 zł. Taka reforma miała przynieść korzyści 90 proc. emerytów i rencistów w kraju.
Spis treści
Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych średnia emerytura w 2023 roku ma wynieść 3304 zł, co oznacza wzrost w porównaniu do poprzedniego roku, kiedy średnia wynosiła 2869,02 zł. Wzrost ten jest kontynuacją trendu z lat ubiegłych – dla porównania, w 2007 roku średnia emerytura wynosiła 1346,42 zł, a w 2015 roku – 2096,55 zł.
Regulacje podatkowe dla emerytów
Zasady odliczania zaliczki na podatek
Podmioty wypłacające świadczenia emerytalne muszą odliczać z emerytur brutto zaliczkę na podatek dochodowy. Inne zasady obowiązują osoby pracujące na emeryturze, a inne tych, którzy żyją tylko z emerytury. Co roku, 1 marca, wysokości emerytur są waloryzowane, co oznacza pomnożenie ich o wskaźnik waloryzacji. Ten wskaźnik bierze pod uwagę m.in. dynamikę zmian cen towarów i usług w poprzednim roku.
Prawo do emerytury bez podatku stracą więc ci emeryci, których świadczenia po waloryzacji (14,8 proc.) są wyższe niż 2500 zł.
Zmiany w stawkach podatkowych
Od lipca 2022 roku stawka podatku dochodowego została obniżona z 17 proc. do 12 proc. Dzięki temu, emeryci otrzymują większą sumę świadczeń emerytalnych. Dodatkowo, seniorzy, których emerytura nie przekracza 2500 zł brutto miesięcznie, nie muszą płacić podatku dochodowego. Wciąż jednak muszą opłacać 9 proc. składkę zdrowotną od emerytury brutto. Reszta musi odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, ale tylko od kwoty przekraczającej 2500 zł brutto.
Jak obliczyć wartość emerytury netto?
Osoby otrzymujące emeryturę mogą samodzielnie obliczyć, ile pieniędzy dostaną na konto. Powinny zacząć od obliczenia składki zdrowotnej, czyli pomnożenia emerytury brutto przez 9 proc., a następnie pomnożyć emeryturę brutto przez 12 proc., aby obliczyć podatek dochodowy. Od uzyskanego wyniku odjęte zostaje 300 zł – kwota pomniejszająca podatek. Ostatecznie, odejmując te wartości od emerytury brutto, otrzymujemy kwotę, którą otrzyma emeryt.
Rozliczenie PIT-u przez emeryta
Każdy emeryt musi rozliczyć się z urzędem skarbowym, kluczowe są formularze PIT-40A oraz PIT-11. W przypadku błędów w PIT-40A możemy zwrócić się o korektę do płatnika składek lub złożyć samodzielnie deklarację do urzędu skarbowego. Jeśli chce przekazać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, składa druk PIT-OP.
Czy emeryt musi osobiście składać PIT? To zależy od jego zatrudnienia. Jeśli emeryt jest zatrudniony, musi złożyć deklarację podatkową, podobnie jak emeryci rozliczający się razem z małżonkiem lub jako osoba samotna z dzieckiem. Także osoby, które w danym roku uzyskały dodatkowe dochody/przychody podlegające opodatkowaniu, muszą samodzielnie sporządzić deklarację podatkową.
Zmiany w kwocie wolnej od podatku
Zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł umożliwiło zwolnienie z podatku PIT emerytur do 2500 zł miesięcznie. Jednak efekt tej zmiany został nieco zmniejszony przez podwyższenie składki zdrowotnej do 9 proc. Wprowadzono również obniżkę PIT, aby zrekompensować podatnikom podwyżkę składki na ubezpieczenie zdrowotne. Od 1 stycznia 2022 roku.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.