Narkolepsja jest niezwykle tajemniczą chorobą z grupy zaburzeń snu. Chociaż jest rzadko diagnozowana, zwłaszcza w Polsce i krajach Europy, jest częściej rozpoznawana wśród mieszkańców Ameryki Północnej. Przyczyny narkolepsji nie zostały jeszcze do końca poznane, jednak jej objawy mogą skutecznie utrudniać codzienne funkcjonowanie, nie tylko z uwagi na nieoczekiwane napady snu, ale również ze względu na brak możliwości efektywnego, w pełni regenerującego organizm odpoczynku.
Spis treści
Charakterystyczne objawy narkolepsji
Objawy narkolepsji są dość charakterystyczne, co znacząco ułatwia diagnostykę tej choroby. Wśród symptomów wyróżnia się tzw. tetralogię objawów, które nie muszą występować jednocześnie, aby uzyskać diagnozę. Wśród nich znajdują się:
- nadmierna senność w trakcie dnia, czyli niekontrolowane przez pacjenta zapadanie w sen, nawet podczas wykonywania zwykłych czynności.
- katapleksja, czyli nagła utrata zaburzenia napięcia mięśniowego, zjawisko to jest zaliczane do zaburzeń neurologicznych.
- omamy hipnopompiczne i omamy hipnagogiczne, czyli halucynacje występujące podczas zasypiania lub wybudzania.
- porażenie przysenne, polegające na chwilowym porażeniu mięśni przy zachowaniu świadomości.
Dodatkowo, u pacjentów z narkolepsją mogą występować spadek libido (u obu płci), automatyzmy, czyli wykonywanie czynności podczas snu z późniejszą niepamięcią, a niekiedy bezsenność.
Przyczyny narkolepsji
Przyczyny narkolepsji nie są do końca poznane. Uważa się, że predyspozycje do zapadnięcia na tę chorobę mają osoby z konkretnymi mutacjami genetycznymi. Podłożem narkolepsji jest prawdopodobnie nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna. Organizm atakuje neurony produkujące hipokretynę (określaną również jako oreksyna), która reguluje stan snu oraz czuwania. W wyniku zaburzeń produkcji hipokretyny, dochodzi do niekontrolowanych „ataków” snu.
Leczenie narkolepsji
Przyczynowe leczenie narkolepsji nie jest obecnie możliwe. Terapia opiera się na lekach objawowych, które mają zapobiegać napadom snu oraz zmniejszać poziom odczuwanej senności. Stosuje się leki stymulujące układ nerwowy do pracy i przedłużające stan czuwania, a także leki przeciwdepresyjne i stabilizujące nastrój. W ciężkich przypadkach narkolepsji stosuje się hydroksymaślan sodu.
Utrzymuj regularny rytm snu
Niezwykle ważna jest również higiena snu i utrzymywanie regularnego rytmu snu. Zaleca się unikanie substancji takich jak nikotyna, narkotyki czy alkohol mających negatywny wpływ na rytm snu. Dbałość o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej przyczynia się do poprawy jakości snu.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.