Wyszukiwarka www.opiekapaliatywna.info ułatwia lekarzom i ciężko chorym pacjentom dostęp do pomocy. Wspólny projekt Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Polskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej jest przejrzysty i prosty w obsłudze. Sprawdź, jak z niego korzystać!
Spis treści
Czym jest medycyna paliatywna?
Medycyna paliatywna (łac. pallium – płaszcz) to dział medycyny skupiony na opiece nad nieuleczalnie chorymi. Celem działań medycyny paliatywnej nie jest zatrzymanie procesu chorobowego, lecz poprawienie jakości życia pacjentów w stanie terminalnym. W przypadku opieki paliatywnej leczenie farmakologiczne nastawione jest na zapobieganie powikłaniom i zmniejszenie bólu w opiece nad osobami nieuleczalnie chorymi. Może być realizowane w warunkach domowych lub w formie hospicjum stacjonarnego.
Opieka powinna być sprawowana przez wykwalifikowany zespół opieki paliatywnej, który jest multidyscyplinarny; złożony z lekarzy, psychologów, a także pracowników socjalnych. Lekarze sprawują rolę superwizora, zwłaszcza jeśli chodzi o przyjęcie pacjenta i określenie jego potrzeb. W razie potrzeby do dyspozycji pacjenta powinni pozostać również terapeuta zajęciowy, psychiatrzy i fizjoterapeuci. Pomagają im przeszkoleni wolontariusze, podobnie jak w domu opieki.
Założenia medycyny paliatywnej powstały w Wielkiej Brytanii. Pierwszy nowoczesny ośrodek opieki paliatywnej – Hospicjum Świętego Krzysztofa – założyła w 1967 roku Cicely Saunders. W Polsce medycyną paliatywną szerzej zaczęto interesować się trochę później; teraz działa u nas kilkaset jednostek specjalizujących się w medycynie paliatywnej. W 2002 roku zarejestrowano Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej zrzeszające specjalistów z tej dziedziny. Mimo to leczenie paliatywne zmaga się z wieloma problemami, które w głównej mierze skupiają się wokół jego wciąż słabej dostępności.
Problem z dostępnością placówek
Z uwagi na fakt, że poradnie medycyny paliatywnej w Polsce nadal są często trudno dostępne (potrzeb jest więcej niż możliwości) lekarz ubezpieczenia zdrowotnego ma problem, gdzie skierować pacjenta u schyłku życia. Rodzina chorego często nie potrafi samodzielnie rozwiązać trudnej sytuacji, co źle wpływa na wszystkich.
Limity i niewystarczająca liczba jednostek oraz świadczeń zakontraktowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia powoduje kolejki. W woj. łódzkim na hospicjum domowe czeka się nawet 3 miesiące, co często jest ostatnim kwartałem życia pacjenta. 1/6 pacjentów umiera, czekając na hospicjum domowe, a 1/3 w oczekiwaniu na objęcie opieką stacjonarną. Braki kadrowe szczególnie widać w mniejszych ośrodkach. Nie pomagają też słaba świadomość pacjenta i jego bliskich na temat medycyny paliatywnej i hospicjum. Oddanie chorego do hospicjum uznawane bywa za oddanie go do przytułku, a nie miejsce, w którym godnie może spędzić resztę życia.
W przypadku braku dostępności wolnych miejsc w placówkach rozwiązaniem jest domowa opieka paliatywna. Może z niej skorzystać pacjent, który wymaga paliatywnego leczenia, ale jego stan zdrowia, warunki zamieszkania oraz zaangażowanie bliskich pozwalają wdrożyć to leczenie w domu. Pacjent poddany leczeniu paliatywnego w domu może liczyć na wsparcie lekarza, pielęgniarki oraz innych specjalistów z zespołu koordynującego. Niestety prywatna opieka paliatywna bywa dużym obciążeniem dla domowego budżetu, dlatego nie każdy może z niej skorzystać.
Intuicyjna wyszukiwarka
Intuicyjna wyszukiwarka www.opiekapaliatywna.info to narzędzie, które może ułatwić życie tysiącom osób rocznie. W Polsce co roku leczeniem paliatywnym objętych jest prawie 100 tys. pacjentów; około 60 proc. z nich pozostaje w opiece domowej. Wystarczy, że wpiszemy w wyszukiwarce miejsce zamieszkania chorego, a po chwili otrzymamy pełną informację o jednostkach pomocowych. Dla ułatwienia oprócz wyświetlenia zawężonych wyników wyszukiwania wyświetlane są także placówki w najbliższej okolicy (kilkudziesięciu kilometrów) od miejsca zamieszkania pacjenta wraz z danymi kontaktowymi do nich. Wyszukiwarka umożliwia uzyskanie informacji z podziałem na hospicjum domowe stacjonarne, perinatalną opiekę paliatywną, oddział medycyny paliatywnej i poradnię medycyny paliatywnej.
Jeszcze więcej funkcjonalności
Wyszukiwarka działa, jednak nie oznacza to, że prace nad nią zostały zakończone. Dalszym krokiem w rozwoju jest przygotowanie i udostępnienie materiałów informacyjnych przydatnych lekarzom, pacjentom oraz ich bliskich; związanych głównie z zasadami kierowania i przyjmowania do opieki paliatywnej. Opieką paliatywną objęci są przecież zarówno pacjenci z nowotworami, jak i z niewydolnością oddechową, w schyłkowych okresach chorób kardiologicznych, z owrzodzeniami odleżynowymi itp. Klasyfikację reguluje rozporządzenie ministra zdrowia z 2013 roku, jednak są plany, by w ramach opieki paliatywnej odstąpić od tego typu zaszeregowania.
Promowanie wyszukiwarki za pomocą różnych kanałów przekazu jest ważne, ponieważ choć dostęp do niej jest stosunkowo łatwy, dla wielu nie jest oczywisty. Osoby po sześćdziesiątce informacje czerpią głównie z telewizji, natomiast młodsi z internetu. I to właśnie ci powinni być w tym przypadku drogowskazem dla swoich dziadków i innych bliskich potrzebujących tego typu pomocy.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.