Czy często doświadczasz irytującego szumu, brzęku czy pisku w uszach, który wydaje się pochodzić znikąd? Zjawisko to nazywane jest szumami usznymi i może dotknąć każdego, a szczególnie osoby po pięćdziesiątce. Czym są szumy uszne, jakie są ich przyczyny i jak można je leczyć?
Spis treści
Czym jest szum uszny: definicja i opis problemu
Szumy w uszach, czyli tinnitus, to uczucie słyszenia dźwięku, który nie ma obiektywnego źródła w zewnętrznym środowisku. Ten nierzadki problem zdrowotny może przyjmować wiele form – od cichego piszczenia, przez brzęczenie, aż po donośne dzwonienie. Szum może być przejściowy albo stały, co prowadzi do znacznego obniżenia jakości życia, w tym zaburzeń snu i problemów z koncentracją.
Różne rodzaje szumów usznych
Szumy w uszach mogą być zauważalne jedynie w ciszy lub, w skrajnych przypadkach, mogą dominować nad innymi dźwiękami. Niektóre osoby doświadczają jednolitego, monotonnego szumu, podczas gdy inni opisują go jako pulsujący lub zmienny. Mogą występować w jednym uchu, lecz zdarza się, że pojawiają się w obu uszach jednocześnie. W zależności od częstotliwości szumy mogą być mniej lub bardziej uciążliwe.
Przyczyny wystąpienia szumów usznych
Wielu ludzi doświadcza okazjonalnego szumu w uszach, na przykład po koncercie rockowym. Ale ciągły szum uszny jest zwykle symptomem innej, podstawowej przyczyny dolegliwości. Zdrowotne czynniki, które mogą prowadzić do tinnitus, to m.in. uszkodzenie komórek nerwowych wewnętrznego ucha, zaburzenia krążenia krwi, zapalenie opon mózgowych, choroby ucha środkowego czy układu nerwowego, takie jak stwardnienie rozsiane. Szumy w uszach mogą także wynikać z nadciśnienia tętniczego, niewłaściwej diety albo być skutkami ubocznymi przyjmowania leków.
Szumy uszne po 50 roku życia: dlaczego są częstsze?
Z wiekiem nasze ciało się zmienia. Dotyczy to również uszu. Po pięćdziesiątce szumy uszne występują u znacznej części populacji. Powody są różne. Z jednej strony uszy są narażone na długotrwałe działanie czynników takich jak głośne dźwięki czy infekcje, które z biegiem czasu mogą prowadzić do uszkodzenia struktur ucha wewnętrznego. Poza tym naturalne procesy starzenia prowadzą zwykle do pogorszenia słuchu, co z kolei może powodować szumy uszne.
Jak często osoby starsze doświadczają szumów usznych?
Szacuje się, że około 30 proc. osób po 65 roku życia boryka się z problemem szumów usznych, a w przypadku osób po 75 roku życia odsetek wzrasta do około 50 proc.
Ważne jest, aby osoby starsze, które doświadczają szumów usznych, skonsultowały się z lekarzem, szczególnie jeśli szumy są stałe, występują tylko w jednym uchu, lub są połączone z innymi objawami, takimi jak ból, zawroty głowy lub utrata równowagi.
Podobnie jak w przypadku wielu innych dolegliwości, tak i tutaj bardzo ważna jest wczesna diagnoza. Jeśli zauważysz u siebie lub bliskich objawy, które mogą sugerować problem z szumami w uszach, nie zwlekaj z konsultacją lekarską. Im wcześniej rozpoczniemy leczenie, tym większa szansa na efektywne zminimalizowanie dolegliwości i poprawę jakości życia.
Jakie badania mogą pomóc w diagnozowaniu szumów usznych?
Diagnozowanie szumów usznych zaczyna się od dokładnego wywiadu medycznego i fizykalnego badania ucha. W zależności od objawów lekarz zleci szereg badań, które pomogą zrozumieć przyczynę problemu. To mogą być testy słuchu, które pozwolą ocenić zdolność pacjenta do słyszenia dźwięków o różnej wysokości i głośności. Jeśli lekarz zechce głębiej spojrzeć w ucho, zleci rezonans magnetyczny bądź tomografię komputerową, które uwidocznią struktury uszne. Tak samo może skorzystać z audiometrii tonalnej, która ocenia zdolność do słyszenia dźwięków o różnej częstotliwości, bądź testów otoemisyjnych, które pozwolą ocenić funkcję komórek włoskowatych w uchu wewnętrznym.
Leczenie szumów usznych
Jakie są dostępne metody leczenia szumów usznych?
Leczenie szumów usznych zależy od przyczyny problemu. Jeżeli szumy są spowodowane przez nadciśnienie lub blokadę w uchu środkowym, leczenie tych problemów może pomóc zredukować szum.
W innych przypadkach leczenie skupia się na pomocy pacjentowi w łagodzeniu skutków. Mogą to być metody psychologiczne, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, która pomaga pacjentom zmienić sposób myślenia o szumach w uszach, lub techniki relaksacyjne, które pomagają zredukować stres.
Istnieją również metody fizjologiczne, takie jak terapia dźwiękowa, która polega na słuchaniu miłych dźwięków, aby odwrócić uwagę od szumów usznych, lub techniki biofeedbacku, które uczą pacjentów, jak kontrolować funkcje ciała, takie jak tętno czy ciśnienie krwi, aby zredukować szum.
Chociaż nie ma jeszcze leków specjalnie przeznaczonych do leczenia szumów usznych, istnieją preparaty, które mogą pomóc pośrednio. Na przykład leki przeciwlękowe lub antydepresanty mogą być pomocne dla osób, które odczuwają silny stres lub lęk związany z szumem w uszach.
Naturalne metody radzenia sobie z szumami usznymi
Radzenie sobie z szumami usznymi może być wyzwaniem, ale pamiętaj, że wiele osób znalazło ulgę dzięki zmianom w stylu życia. Czasami niewielkie korekty w codziennym życiu mogą przynieść znaczne korzyści dla naszego zdrowia.
Poszukując naturalnych metod minimalizowania szkód związanych z szumami usznymi, warto zacząć od unikania regularnej ekspozycji na hałas, szczególnie na głośną muzykę. Zbyt duże natężenie dźwięków może bowiem prowadzić do uszkodzenia ucha wewnętrznego i nasilać odczucie szumów. Dlatego zawsze pamiętaj o ochronie uszu, szczególnie w głośnych środowiskach.
Ważnym elementem walki z szumami usznymi jest również kontrola stresu. Znaleziono bowiem związek między silnym napięciem emocjonalnym a nasilaniem się szumów. Zrezygnuj ze stoperów i nie zasypiaj w całkowitej ciszy. W tle mogą cichutko grać radio lub telewizor.
Nie zapominajmy także o roli, jaką pełni zdrowa dieta. Odpowiednie odżywianie to nie tylko dbanie o figurę, ale przede wszystkim o zdrowie, także uszu. Dieta bogata w witaminy i minerały może poprawić zdrowie słuchu. Suplementy diety, takie jak magnez, cynk czy witamina B12, także mogą pomóc w walce z tą dolegliwością. Ważną rolę odgrywa sól – jeśli chcesz pozbyć się szumu w uszach, zrezygnuj z niej. Pomóc może również picie herbaty z jemioły. Dietę połącz z aktywnością fizyczną, taką jak bieganie, pływanie i ćwiczenia na siłowni. Bądź konsekwentny/-a, a wkrótce usłyszysz poprawę.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.