Wędrowanie po górach to pasja, która nie zna ograniczeń wiekowych. Niektórzy z nas mieli to szczęście, że górskie ścieżki poznawali jeszcze jako maluchy, wtuleni w nosidełka. Inni odkrywali uroki gór wraz z przyjaciółmi ze szkolnej ławki. Ale są i tacy, którzy dopiero jako dorośli postanowili zmierzyć się z górskimi szlakami. I wiecie co? To wspaniałe, bo na rozpoczęcie przygody z górami nigdy nie jest za późno, a zakochać się w nich można błyskawicznie.
Spis treści
Nie martw się, jeśli nie masz jeszcze pełnej wiedzy o tym, co należy zabrać na szlak. To zupełnie normalne i nie ma powodu do wstydu. Lepiej dopytać i być pewnym, niż później żałować. Po przeczytaniu tego tekstu będziesz wiedział, jak przygotować się do pierwszej wycieczki, aby była ona źródłem radości, a nie frustracji.
Latem góry są najlepsze dla początkujących
Góry w Polsce oferują różnorodność tras różniących się stopniem trudności. Dla początkujących idealne będą łagodniejsze pasma górskie. Może to być wycieczka po Beskidzie Niskim czy Małym, po Górach Stołowych lub Sowich. Ślęża również jest dobrym wyborem dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę. Jeśli czujesz się pewniej, możesz spróbować wyższych wzniesień, takich jak Tarnica czy Pilsko. Tatry polskie również są dostępne, ale pamiętaj, by wybierać łatwiejsze szlaki. Trudniejsze wyzwania, jak Orla Perć, mogą poczekać.
Co do pory roku, to góry latem są najbardziej przyjazne dla początkujących. Zimą warunki na szlaku stają się znacznie trudniejsze, a wymagania sprzętowe rosną. Góry zimą mogą być nieprzewidywalne, nawet jeśli nie planujesz zdobywać najwyższych szczytów. Z kolei lato, choć cieplejsze, również kryje w sobie zagrożenia, jak gwałtowne burze. Zawsze sprawdzaj prognozę pogody przed wyjściem i nie wahaj się zmienić planów, jeśli aura nie sprzyja – i nie, to nie jest tchórzostwo, lecz rozsądek. Uzależnienie od adrenaliny i wiedziona nim chęć wyjścia w góry mimo złej pogody bywa złudna.
Jak ubrać się w góry?
Planując wyprawę w góry, warto zastanowić się nad odpowiednim ubiorem, który zapewni komfort i bezpieczeństwo podczas wędrówki. Styl ubierania się „na cebulkę” to sprawdzona metoda, która pozwala na elastyczne dostosowanie się do zmieniających warunków pogodowych. W górach latem, nawet jeśli na dole jest ciepło, na szczytach może być znacznie chłodniej, dlatego warto mieć przy sobie dodatkowe warstwy odzieży.
Na samym początku, bezpośrednio przy skórze, najlepiej sprawdzi się bielizna termoaktywna, która odprowadza wilgoć i utrzymuje ciało w suchości. Materiały syntetyczne, wełna merino czy włókna bambusa to świetny wybór, w przeciwieństwie do bawełny, która wilgoć zatrzymuje. Kolejna warstwa to odzież termiczna, czyli bluzy, swetry, polary, które mają za zadanie ogrzać ciało, gdy temperatura spada w miarę wspinaczki. Zewnętrzna warstwa to warstwa ochronna przed wiatrem i deszczem – tutaj sprawdzą się kurtki softshellowe i hardshellowe.
Jeśli chodzi o dolną część garderoby, to jeansy, choć popularne na starych zdjęciach, ustąpiły miejsca nowoczesnym materiałom. Warto wybrać spodnie trekkingowe, które są lekkie, wygodne i nie krępują ruchów, co jest ważne podczas zdobywania szczytów. Latem można rozważyć krótkie spodenki lub modele 3/4, ale pamiętajmy o chłodniejszym wietrze na graniach, więc materiały chroniące przed wiatrem będą mile widziane.
Wybierając się na wyprawę w góry, warto zainwestować w spodnie, które z łatwością dostosujesz do zmieniających się warunków. Spodnie „2 w 1” z odpinanymi nogawkami to świetny wybór. Wykonane z lekkich, przewiewnych materiałów, szybko schną i zapewniają komfort podczas letnich wędrówek. Gdy temperatura spadnie, przydadzą się termoaktywne kalesony lub leginsy, które zapewnią dodatkowe ciepło. W cieplejsze miesiące unikaj grubych spodni, które mogą być niekomfortowe w wysokich temperaturach.
Nakrycie głowy
Podczas górskich eskapad nie zapominaj o drobnych, ale ważnych elementach garderoby. Odpowiednie nakrycie głowy to must-have w każdą porę roku. Zimą ciepła czapka jest niezbędna, a latem konieczna jest ochrona przed słońcem – kapelusz z daszkiem, turystyczny kapelusz czy wszechstronna chusta Buff. Pamiętaj również o okularach przeciwsłonecznych i kremie z filtrem SPF, by chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV.
Ciepłe rękawice
W chłodniejsze dni nie wybieraj się w góry bez ciepłych rękawic. Latem, choć rękawiczki nie są już warstwą ocieplającą, mogą okazać się przydatne, szczególnie na szlakach z łańcuchami.
Odzież z membraną
Membrana to technologia, która może znacznie podnieść komfort wędrowania. Dzięki mikroporom odzież z membraną ochroni przed deszczem i wiatrem, a jednocześnie pozwoli skórze oddychać. W zależności od potrzeb, wybierz ubranie z membraną lub bez, kierując się przede wszystkim własnym komfortem i typem pogody, w jakiej będziesz się poruszać.
Buty
Buty są fundamentem bezpiecznego wędrowania po górskich szlakach. Wybieraj modele z górskim bieżnikiem, wyższą cholewką dla lepszego trzymania kostki i upewnij się, że są dobrze rozchodzone przed wyprawą. Membrana w butach to dodatkowa ochrona w deszczowe dni i na góry zimą, podczas gdy modele bez niej są bardziej odpowiednie na suche, letnie dni.
Plecak
Wybierając się na wyprawę w góry, warto zastanowić się nad odpowiednim wyposażeniem. Wędrowanie po górskich szlakach wymaga bowiem nie tylko dobrej kondycji, ale i przemyślanego ekwipunku. Zamiast sięgać po pierwszy lepszy worek, warto zainwestować w plecak, który będzie naszym wiernym towarzyszem. Dla początkujących, którzy planują krótkie wędrówki, idealny powinien być model do 30 litrów. Natomiast dla tych, którzy marzą o weekendowych wyprawach górskich z noclegiem w schronisku, plecak o pojemności 40–50 litrów będzie strzałem w dziesiątkę. A jeśli góry stają się dla Ciebie pasją i planujesz dłuższe wyprawy, rozważ zakup plecaka wyprawowego.
Gdy już wybierzesz odpowiedni plecak, czas pomyśleć o tym, co się w nim znajdzie. Niezależnie od pogody, niezbędne będzie coś do picia – termos z ciepłą herbatą lub butelka z wodą. Nie zapomnij o zapasie jedzenia, a także o dodatkowych ubraniach, takich jak kurtka przeciwdeszczowa czy ciepły polar. Pamiętaj, by zawsze mieć przy sobie telefon z zapisanym numerem górskiego pogotowia oraz aplikację „Ratunek”, która może okazać się nieoceniona w awaryjnych sytuacjach.
Mapa
Mapa to kolejny niezbędnik w górach. Możesz wybrać tradycyjną wersję papierową z kompasem lub zdecydować się na mapę w telefonie – pamiętaj jednak o wcześniejszym jej pobraniu i o tym, żeby zabrać powerbank. Czołówka to kolejny element, który przyda się, gdy dzień zaskoczy nas zmrokiem. A w plecaku nie może zabraknąć apteczki, nawet jeśli wybierasz się na łatwe szlaki.
Pamiętaj, że w górach latem przydadzą się przewiewne ubrania i okulary przeciwsłoneczne, a zimą – ciepłe warstwy i ochrona przed zimnem. Bez względu na to, czy wybierasz się w Dolomity, Alpy czy na zorganizowane wycieczki w polskie góry, bezpieczeństwo jest najważniejsze. Dlatego też ważne jest, aby odpowiednio rozłożyć ciężar w plecaku i zadbać o jego właściwą regulację przed wyruszeniem na szlak. Niezależnie od pory roku, każda wyprawa w góry to przygoda, która wymaga odpowiedniego przygotowania.
Kijki trekkingowe
Wśród wielu miłośników górskich wędrówek, kijki trekkingowe zyskały sobie miano niezbędnika. Dlaczego? Otóż, te pozornie proste akcesoria znacząco ułatwiają poruszanie się po nierównym terenie, odciążając przy tym nasze kolana. Dzięki nim dłuższe wyprawy górskie dostarczą Ci adrenaliny, ale będą zarazem mniej męczące.
Jednak, jeśli dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z górami, nie musisz od razu inwestować w kijki. Warto najpierw sprawdzić, czy wędrówki górskie stają się Twoją pasją. Z czasem, jeśli góry rzeczywiście staną się Twoim ulubionym miejscem, możesz rozważyć zakup kijków, które będą wspierać Twoje kolejne wyprawy.
Góry latem a zimą
Nie zapominajmy, że góry latem i góry zimą to dwa różne światy. W zależności od pory roku wyposażenie może się różnić. Latem niezbędne będą okulary przeciwsłoneczne, które ochronią oczy przed intensywnym promieniowaniem. Z kolei zimą, oprócz ciepłej odzieży, warto pomyśleć o dodatkowych akcesoriach, zdolnych zagwarantować bezpieczeństwo na śliskich ścieżkach.
Pamiętaj, aby przed każdą porą roku dokładnie sprawdzić swoje wyposażenie. Bezpieczny wyjazd to taki, do którego dobrze się przygotowałeś/-aś. Niezależnie od tego, czy wybierasz się samodzielnie, czy w ramach zorganizowanej grupy, odpowiednie przygotowanie jest podstawą udanej wyprawy.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.