W obliczu postępującej automatyzacji wiele zawodów stoi na rozdrożu przyszłości. Z Barometru Polskiego Rynku Pracy wynika, że już 12 proc. badanych zna osoby, które straciły zatrudnienie z powodu wprowadzenia nowoczesnych technologii do firm. To sygnał, że zmiany są coraz mocniej odczuwalne. Które zawody będą miały trudno w starciu z AI, a w jakich branżach sztuczna inteligencja jak na razie nie ma z nami szans? Sprawdźmy.
Spis treści
Sztuczną inteligencję warto poznać bliżej, ponieważ tylko wtedy będziemy wiedzieli, jakie możliwości są z nią związane, a czego powinniśmy się obawiać. Wykorzystanie artificial intelligence bezpiecznie i odpowiedzialnie to podstawa sukcesu.
Handel
Pracownicy sektora detalicznego, w tym popularnych sieci sklepów jak Biedronka czy Lidl, mogą czuć się niepewnie. Zdaniem specjalistów z Personnel Service to właśnie sprzedawcy mogą być jednymi z pierwszych, którzy w wyniku ekspansji sztucznej inteligencji zauważą zmniejszenie zapotrzebowania na ich pracę. W przyszłości ich rola może ograniczyć się do udzielania porad i obsługi skanerów.
Automatyzacja i rozwój technologii kas samoobsługowych mogą jeszcze bardziej zminimalizować potrzebę fizycznej obecności pracowników w punktach sprzedaży. To z kolei może skłonić branżę detaliczną do przekwalifikowania pracowników na bardziej specjalistyczne lub obsługowe pozycje, aby mogli oni dostarczać wartość dodaną niewymienialną przez maszyny.
Telemarketerzy
Nie tylko oni powinni przygotować się na zmiany. Pracownicy call center i telemarketerzy również znajdują się w grupie ryzyka. Eksperci podkreślają, że w tych zawodach przetrwają jedynie osoby, które specjalizują się w rozwiązywaniu bardzo skomplikowanych problemów, na które sztuczna inteligencja jeszcze nie potrafi znaleźć odpowiedzi.
Z tego powodu zdolność do empatycznego komunikowania się i twórczego myślenia będzie miała kluczowe znaczenie w utrzymaniu swojej pozycji na rynku pracy. To sugeruje, że rozwój umiejętności miękkich i adaptacyjnych stanie się równie ważny, a nawet ważniejszy, od technicznej wiedzy specjalistycznej.
Kierowcy
Z kolei kierowcy taksówek i pojazdów dostawczych również mogą zauważyć spadek zapotrzebowania na ich usługi. Analitycy wskazują, że rozwój technologii autonomicznych pojazdów wpłynie na ich branżę, choć tempo tych zmian będzie zależało od szybkości postępu technologicznego.
Adaptacja do nowych warunków może wymagać od nich przekwalifikowania lub poszukiwania alternatywnych źródeł dochodu, aby zapewnić sobie stabilność zawodową w zmieniającym się środowisku pracy.
Kontroler ruchu lotniczego
Niepewna przyszłość dotyczy także kontrolerów ruchu lotniczego, których praca może zostać zautomatyzowana. To kolejny przykład zawodu, gdzie technologia może znacznie zmienić rynek pracy. Rozwój systemów AI i zaawansowanych algorytmów może skutkować większą efektywnością i bezpieczeństwem operacji lotniczych, redukując potrzebę ciągłego ludzkiego nadzoru. Jednak przekształcenie tego sektora będzie wymagało rozwiązania wyzwań związanych z zaufaniem do systemów autonomicznych i ich zdolnością do radzenia sobie z nieprzewidywalnymi sytuacjami.
Produkcja i logistyka
Osoby zatrudnione w sektorze produkcyjnym i montażowym, gdzie praca często polega na wykonywaniu powtarzalnych zadań, również mogą spotkać się z wyzwaniami. W nadchodzących latach zmiany technologiczne mogą znacznie wpłynąć na rynek pracy w sektorze logistyki. Roboty coraz częściej będą przejmować obowiązki magazynierów.
Osoby, które obecnie zajmują się obsługą maszyn logistycznych, również mogą napotkać trudności w utrzymaniu zatrudnienia. Eksperci z Personnel Service wskazują, że przetrwają na rynku pracy jedynie ci, którzy będą umieli efektywnie współdziałać z automatyzacją i nadzorować działanie maszyn.
Sektor finansowy
Sektor finansowy również doświadczy wpływu cyfryzacji. Agenci ubezpieczeniowi oraz pośrednicy kredytowi mogą zauważyć spadek zapotrzebowania na ich usługi, co będzie bezpośrednim skutkiem rosnącej obecności technologii w branży. Podobnie, rozwój robotyki i sztucznej inteligencji może zmniejszyć zapotrzebowanie na pracowników bankowych.
Księgowość i audyt również przejdą transformację. Eksperci przewidują, że w niedalekiej przyszłości, potrzeba zatrudniania księgowych i audytorów znacznie spadnie. Automatyzacja procesów księgowych i zastosowanie sztucznej inteligencji do analizy finansowej mogą wyraźnie ograniczyć czas i koszty związane z przetwarzaniem danych oraz audytem.
Prace biurowe
Technologiczna rewolucja nie ominie także prac biurowych. Sekretarki i asystenci biurowi mogą odczuć spadek zapotrzebowania na ich zawody, gdyż wiele z ich obowiązków zostanie zautomatyzowanych. Programy do zarządzania dokumentami, cyfrowi asystenci i systemy planowania spotkań mogą przejąć zadania dotychczas wykonywane przez ludzi. Aby pozostać konkurencyjnym, pracownicy biurowi będą musieli rozwijać nowe umiejętności, na przykład w zakresie analizy danych czy zarządzania projektami i skupić się bardziej na nadzorowaniu AI, a nie rywalizowania z nią.
Rolnictwo
W sektorze rolnym również zauważalny jest trend ku zastępowaniu ludzkiej pracy przez roboty. Specjaliści z Personnel Service zwracają uwagę, że w niedalekiej przyszłości rolnicy mogą nie być już tak niezbędni, jak dotychczas. Automatyzacja sadzenia, pielęgnacji i zbierania plonów może znacznie zwiększyć efektywność i obniżyć koszty produkcji.
Optymistyczną wiadomością jest to, że nowe technologie mogą otworzyć drogę do nowych specjalizacji w rolnictwie, takich jak zarządzanie flotą maszyn rolniczych czy analiza danych z upraw.
Ochrona
Technologiczny postęp nie omija również branży ochroniarskiej. Nowoczesne systemy monitoringu mogą zmniejszyć potrzebę zatrudniania pracowników do nadzoru i ochrony obiektów.
W dziedzinie przetwarzania i ochrony danych również widać zmiany. Sztuczna inteligencja rozwija się w takim tempie, że operatorzy maszyn do przetwarzania danych mogą wkrótce stać się zawodem przeszłości. Analitycy danych i statystycy również mogą poczuć oddech technologii na swoich plecach. Roboty są coraz częściej wykorzystywane do wykonywania zadań, które do tej pory były domeną specjalistów w tych dziedzinach.
Poligrafia
Na koniec warto wspomnieć o drukarzach i pracownikach poligrafii. Specjaliści przewidują, że w niedługim czasie to właśnie roboty mogą przejąć znaczną część zadań realizowanych obecnie w tej branży.
Sztuczna inteligencja z pewnością zrewolucjonizuje rynek pracy, automatyzując procesy w wielu zawodach, szczególnie tych wymagających powtarzalnych czynności. Jednak zawody oparte na kreatywności, empatii i złożonych interakcjach międzyludzkich, takie jak opieka zdrowotna czy psychoterapia, na razie pozostaną poza zasięgiem możliwości AI.
Tak więc, podsumujmy:
- Sztuczna inteligencja zastąpi pracowników w prostych zadaniach – w ciągu najbliższych lat sztuczna inteligencja będzie odgrywać kluczową rolę na rynku pracy, szczególnie w automatyce i robotyce, co może oznaczać, że część pracowników wykonujących rutynowe, powtarzalne zadania zostanie zastąpiona przez maszyny.
- Analitycy i specjaliści od danych w bezpiecznej strefie – sektory wymagające głębokiej analizy danych i strategicznego myślenia, takie jak badania naukowe, analiza finansowa czy rozwój nowych technologii, prawdopodobnie będą mniej narażone na automatyzację, ponieważ wymagają one umiejętności, które sztuczna inteligencja na obecnym etapie rozwoju nie jest w stanie w pełni zastąpić.
- Sztuczna inteligencja jako wsparcie, a nie zamiennik kreatywności – zawody związane z kreatywnością, takie jak pisarze, artyści czy projektanci, mogą skorzystać na współpracy ze sztuczną inteligencją, wykorzystując ją jako narzędzie wspomagające proces twórczy, ale nie jako jego zamiennik.
- Edukacja i opieka zdrowotna wykorzystują potencjał AI – sektory takie jak edukacja i opieka zdrowotna mogą zyskać na wykorzystaniu sztucznej inteligencji do personalizowania nauki czy wspomagania diagnostyki, co sygnalizuje, że profesje w tych obszarach będą ewoluować, a nie zanikać.
- Wpływ sztucznej inteligencji na rynek pracy jest zróżnicowany – na całym świecie obserwujemy, jak sztuczna inteligencja przekształca rynek pracy i stawia pracowników przed nowymi wyzwaniami. Mimo potencjalnego zagrożenia dla niektórych zawodów sztuczna inteligencja niesie za sobą również szansę na rozwój nowych specjalności i zmianę podejścia do obecnych zadań.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.