Czy zdajecie sobie sprawę, że w Polsce ludzie pracują jak mrówki? W całej Europie przeciętny pracownik tygodniowo poświęca na obowiązki zawodowe 37 godzin. Tymczasem u nas aż 80 proc. przekracza magiczną granicę 40 godzin. To niemało. Widać, że nasze zaangażowanie w pracę jest naprawdę duże.
Spis treści
Ale czy to zdrowe? Jak pozbyć się uzależnienia od pracy? Jak przekonać się do leczenia pracoholizmu?
Nadgodziny – wróg zdrowia numer jeden
Praca to nie tylko źródło dochodu, ale i potencjalny złodziej dobrego samopoczucia. Zbyt długie siedzenie w biurze może doprowadzić do bezsenności, bólów głowy i problemów z żołądkiem. Co gorsza, może być przyczyną poważniejszych problemów, jak depresja czy nerwica. Szczególnie kobiety są na to narażone, bo stres u nich przeważnie utrzymuje się dłużej. A im więcej stresu, tym trudniej nam się z nim uporać w codziennym życiu.
Objawy pracoholizmu mogą obejmować ciągłe myślenie o pracy nawet w czasie wolnym, zaburzenia snu, a w skrajnych przypadkach poważne problemy zdrowotne, jak stany lękowe czy bóle głowy. Leczenie pracoholizmu często wymaga wsparcia psychoterapeutycznego, na przykład terapii poprzez psychoterapię poznawczo-behawioralną, mającą na celu odbudowanie zdrowych nawyków pracy i poprawę jakości życia osobistego.
Pracoholik, skupiając się wyłącznie na swojej pracy, może nie zdawać sobie sprawy z negatywnych skutków swojego zachowania i jego wpływu na zdrowie psychiczne oraz życie społeczne.
Czy 4-dniowy tydzień pracy to mrzonka?
Rząd i pracodawcy na razie podchodzą do tego z rezerwą. Nie mówią jednak stanowczego „nie”. Może więc kiedyś ten odważny pomysł stanie się rzeczywistością? Czas pokaże, czy będziemy mogli cieszyć się dodatkowym dniem wolnym od pracy.
Pracoholizm charakteryzuje się nadmiernym zaangażowaniem w wykonywanie obowiązków zawodowych, co często prowadzi do problemów zdrowotnych i pogorszenia relacji z rodziną oraz innymi ludźmi. Uzależnienie od pracy wynika z nieumiejętności kontroli ilości czasu poświęcanego na aktywność zawodową i w rezultacie skutkuje utratą równowagi między życiem zawodowym a osobistym.
To rozwiązanie na krótką metę
Utrata kontroli nad ilością czasu poświęcanego na aktywność zawodową ma negatywny wpływ na życie osobiste z powodu wewnętrznej niemożności zaprzestania pracy. Przymus wykonywania pracy oraz kolejne obowiązkowe zawodowe wyzwania mogą skutkować pracoholizmem, dotykającym zarówno sfery zawodowej, jak i prywatnej. Warto pamiętać, że utratą pracy grozi nie tylko zaprzestanie aktywności zawodowej, ale także pogorszenie relacji społecznych i rodzinnego życia.
Dlatego motywowanie nieustannego wykonywania obowiązków strachem przed zwolnieniem jest nieco bezzasadne. Pamiętaj o tym zawsze wtedy, gdy zainteresowanie nadmierną aktywnością zawodową będziesz próbować umotywować właśnie tym albo potrzebą pieniędzy. Życie osobiste też jest bardzo ważne. A pracoholizm, owszem, pozwoli Ci zarobić więcej, ale na krótką metę.
Obecnie, kiedy rozmawiamy o równowadze między życiem zawodowym a prywatnym, to temat skróconego tygodnia pracy z 5 do 4 dni staje się coraz popularniejszy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyraźnie zaznacza, że chociaż na razie nie pracują nad nowymi projektami w tej materii, to są otwarci na wszelkie rozmowy dotyczące ewentualnych zmian w organizacji czasu pracy.
Tyle z jednej strony. Z drugiej, patrząc na sytuację z perspektywy właścicieli firm, zapał do wprowadzania czterodniowego tygodnia pracy jest znacznie mniejszy. Zaledwie niewielki odsetek pracodawców bierze pod uwagę taką opcję. Z danych udostępnionych przez Polski Instytut Ekonomiczny wynika, że ponad połowa przedsiębiorstw nie widzi możliwości wprowadzenia takiego rozwiązania, argumentując to specyfiką prowadzonej działalności.
Jednak nie brakuje odważnych, którzy decydują się na zmiany na własną rękę. Przykładem może być Herbapol Poznań, który od nowego roku zdecydował się na czterodniowy tydzień pracy, nie obniżając przy tym wynagrodzeń swoich pracowników. Firma nie ukrywa, że jej celem jest promowanie idei work-life balance. Tomasz Kaczmarek stojący na czele przedsiębiorstwa podkreślił, że taka polityka ma na celu nie tylko poprawę warunków pracy, ale również przyciągnięcie wybitnych specjalistów, co z kolei ma wzmocnić pozycję firmy na rynku.
Pracoholizm można leczyć
Podsumujmy: nadmierne zaangażowanie w wykonywaną pracę, przymus pracy (wykonywania obowiązków zawodowych) mogą doprowadzić do utraty kontroli nad równowagą między życiem zawodowym a osobistym, co często staje się przyczyną problemów zdrowotnych. Pracoholizm dotyka nie tylko sfery aktywności zawodowej, ale również wpływa negatywnie na życie osobiste, zmuszając do zaprzestania pracy tylko w skrajnych przypadkach utraty zdrowia.
Jak z tym walczyć? Problem można leczyć. Przyczyny pracoholizmu to usilne dążenie do perfekcji, wysoki poziom ambicji, neurotyczność, kompulsywność w zachowaniu i obsesyjno-kompulsyjne zaburzenie osobowości / osobowość anankastyczna. Jeśli nauczymy się rozpoznawać symptomy, to znaczy, że postawiliśmy pierwszy krok na drodze do sukcesu.
Leczenie pracoholizmu wymaga zrozumienia przyczyn uzależnienia od pracy oraz nauczenia się kontrolowania ilości czasu poświęcanego na obowiązki zawodowe tak, by zapobiec dalszym negatywnym konsekwencjom. Podstawową terapią w przypadku pracoholika jest psychoterapia.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.