Kawaski to marka dziś doskonale znana na świecie – uwikłana w historię zarówno bogatą i piękną, jak i tę mniej chlubną. Jak powstała jedna z najważniejszych japońskich firm motoryzacyjnych? Przeczytaj.
Kawasaki Heavy Industries (KHI) to duży koncern maszynowy o zasięgu globalnym. Jego ważnym oddziałem dostarczającym produkty dla klientów indywidualnych jest tzw. motocyklówka. Mimo że to właśnie dzięki tej gałęzi biznesu firma zdobyła renomę, jej początki były zupełnie inne. Legenda przedsiębiorstwa narodziła się na… statkach.
Niełatwe początki
Twórcą motoryzacyjnego giganta jest Shōzō Kawasaki. Urodził się w Kagoshimie w 1837 roku i od najmłodszych lat ciągnęło go do biznesu. Będąc nastolatkiem, handlował kimonami. Działał wówczas w jedynym mieście Japonii otwartym na Zachód, czyli Nagasaki. Miał zaledwie 27 lat, gdy handel postanowił zamienić na usługi. W Osace założył firmę transportową. Niestety nie cieszył się nią zbyt długo. Sztorm doprowadził do zatonięcia statku towarowego należącego do Kawasakiego. Duże straty zmusiły Japończyka do poszukiwania alternatywnych źródeł zarobku.
Zainteresowanie statkami połączone z żyłką do biznesu tchnęło w Shōzō nowy pomysł. Zaczął mocniej interesować się przemysłem stoczniowym. Niedługo trwało, by teorię przekuł w praktykę. Wspierany przez pochodzącego z tej samej prowincji późniejszego ministra finansów Matsukatę Masayoshiego założył stocznię. Masayoshi miał duże wpływy, gdyż był prominentnym politykiem. Pełnił nawet funkcję premiera. Stocznia Kawasaki Tsukiji Shipyard powstała w 1878 roku. Osiemnaście lat później, w 1896 roku, przedsiębiorstwo zostało zarejestrowane jako Kawasaki Dockyard Co., Ltd. Shōzō Kawasaki miał wówczas 59 lat!
Widząc potencjał w zachodnich jednostkach morskich, postanowił uruchomić produkcję ukierunkowaną na ten sam rodzaj maszyn. Chciał, by były one szybsze i stabilniejsze. Mimo że tworzył szeroko zakrojoną wizję firmy, nie objął w niej przywództwa. Miejsce Kawasakiego zajął syn Matsukaty – Kojiro, legitymujący się dyplomem doktora prawa.
Rozwój firmy
Kawasaki obserwował prężny rozwój firmy dowodzonej przez syna swojego przyjaciela. Działalność obok transportu wodnego zaczęła rozwijać się o tabor kolejowy, samoloty i okręty bojowe. Dodatkowo wprowadzono rewolucyjny jak na owe czasy 8-godzinny dzień pracy, co dobrze przełożyło się na wydajność.
Mimo że Kawasaki nie objął ścisłego kierownictwa, aktywie uczestniczył w rozwoju biznesu. Zaprojektował m.in. logo w postaci tzw. znaku rzeki. Symbol będący wizytówką firmy nawiązywał do podstawowego sektora przedsiębiorstwa, czyli transportu wodnego.
„Znak rzeki” był powszechnie stosowany na produktach firmy Kawasaki do lat 60. XX wieku. Na pierwszych motocyklach tej marki (a także na motocyklach Maguro) pojawił się jako symbol na fladze – to logo Kawasaki Aircraft. Dziś zarezerwowany jest dla produktów o przełomowym znaczeniu dla firmy. Pierwszym motocyklem, który od dziesięcioleci został wyróżniony znakiem rzeki, jest zaprezentowany w 2014 roku Kawasaki Ninja H2. Shōzō zmarł w 1912 roku.
Trudne czasy wojny
Szczytowa działalność firmy Kawasaki przypadła na czas II wojny światowej i rozpoczętą nieco wcześniej wojnę chińsko-japońską. W warunkach bojowych przemysł maszynowy, lotniczy i stoczniowy zyskał strategiczne znaczenie, a produkcja koncernu została podporządkowana potrzebom państwa.
Przez kolejne 4 lata w fabrykach Kawasaki powstało kilka tysięcy samolotów bojowych. Jednym z nich był Ki-61 wykorzystywany przez pilotów-samobójców. W odwecie za produkcję uzbrojenia na zakłady kierowano amerykańskie naloty bombowe. Koijro dowodzący firmą aż do śmierci w 1950 roku, mimo że czerpał z wojny potężne zyski, nie podzielał ówcześnie popularnych poglądów politycznych. Uważał np., że atak na Pearl Harbor to szaleństwo.
Po śmierci Koijry i zakończeniu wojny firma odrodziła się. Zaawansowana produkcja prowadzona w czasach konfliktu przekonała zarząd, iż koncern powinien rozwijać się także w innym kierunku. W latach 50. Kawasaki zaczęło rozwijać kolejną gałąź biznesu – produkcję motocykli. W 1954 roku na rynek trafiły pierwsze silniki bazujące na niemieckiej technologii. Były to dwusuwowe 60 cm³ oraz czterosuwowe 150 cm³ i 250 cm³.
W roku 1960 Kawasaki zawarło umowę z najstarszą japońską firmą zajmującą się produkcją motocykli – Maguro. Trzy lata później Kawasaki i Maguro połączyły się, tworząc Kawasaki Motorcycle Cl., Ltd.
Rozwój kolejnej ścieżki biznesu, będący momentem przełomowym, postanowiono uczcić, komponując nowe logo. Od tej pory Kawasaki indywidualną identyfikację wizualną oparło na trzech barwach: czarnej, białej i limonkowej.
Z optymizmem w przyszłość
Kawasaki przeszło długą drogę (od spółki zajmującej się transportem cukru do jednego z najważniejszych producentów motocykli na świecie). Dziś wyróżnia się śmiałym, innowacyjnym podejściem do zmotoryzowanych jednośladów. Flagowe motocykle marki to seria Ninja, oraz seria Z, której tworzeniu od kilku lat przyświeca idea sugomi oparta na wyrazistości i dynamiczności przekazu.
Obecnie w sferze działalności KHI oprócz motocykli znajdują się m.in. lotnictwo, transport kolejowy, przemysł stoczniowy i energetyczny, odnawialne źródła energii, roboty i maszyny produkcyjne oraz infrastruktura (mosty i tunele). Koncern zatrudnia kilkadziesiąt tysięcy pracowników.
Fot.: Materiały prasowe
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.