Zastanawiasz się, jakie cechy charakteryzują dojrzałe pokolenie w XXI wieku? Często mówi się, że starość to stan umysłu, ale czy rzeczywiście tak jest? Współcześni emeryci muszą mierzyć się z wieloma wyzwaniami, a i przyszłym emerytom może nie być łatwo.
Spis treści
Pokolenie o specyficznej historii 65+
Pokolenie 65+ ma bardzo złożoną historię. Wyrastało w specyficznych czasach, w których wielopokoleniowe rodziny były normą, a hierarchia i szacunek do starszych członków rodziny miały kluczowe znaczenie. Ich młodość przypadła na okres Polski powojennej i wiodła przez wczesny i późny komunizm, aż po upadek systemu i początek nowej rzeczywistości społeczno-ekonomicznej.
Poświęcenie na rzecz rodziny to coś, co dobrze znają dzisiejsi 60-, 70-latkowie. W czasach PRL-u wielu z nich musiało zmagać się z trudnościami codziennego życia. Dlatego dziś nie chcą, by ich dzieci przechodziły przez to samo.
Emeryci chcą być niezależni
Chociaż wielu polskich emerytów nie jest zadowolonych ze swojej sytuacji finansowej, część z nich jest w stanie wygospodarować przynajmniej minimalne środki na swoje potrzeby. Te realizować mogą na różne sposoby, tym bardziej że współczesne możliwości wyboru i zakupu są znacznie szersze niż kiedykolwiek.
Emeryci mają swoje przyzwyczajenia. Wielu z nich kupuje w dyskontach. Gazetki sklepowe pełnią dla nich ważną rolę – są swego rodzaju nawigacją do najlepszych ofert. Starsi konsumenci jak najbardziej lubią sklepowe nowości.
Priorytetem jest dla nich niezależność, a regularne robienie zakupów jest formą, która może pomóc utrzymać sprawność jak najdłużej. To także forma aktywności fizycznej i sposób na poczucie wartości.
Stereotypy o dojrzałym pokoleniu na rynku pracy
Osoby w wieku 50+ zazwyczaj mają stabilną sytuację zawodową, choć na rynku pracy nie zawsze jest im łatwo. Nawet mimo że mają doświadczenie, które teoretycznie powinno im sprzyjać. Trudności są związane z krążącymi w opinii publicznej stereotypami związanymi z tym, że pracownik starszy nie jest tak techniczny jak ktoś dopiero po szkole i trudno radzi sobie z przyswajaniem nowinek oraz ma problem z adaptacją do zmian.
Raport „Pokolenie 50+ w pracy – prawda i stereotypy” przygotowany w 2019 roku przez BIGRAM i Essilor pokazał to bardzo wyraźnie. Badanie ilościowe przeprowadzono metodą CAWI na reprezentatywnej próbie 600 osób w wieku 65+ (reprezentatywność dla płci, przedziałów wiekowych, wykształcenia oraz wielkości zamieszkiwanych miejscowości). W badaniu jakościowym przeprowadzono 24 pogłębione wywiady etnograficzne w domach i otoczeniu respondentów. Potwierdził to także eksperyment Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Z tego wszystkiego jasno wynika, że polski rynek pracy nie jest miejscem przyjaznym dla osób po pięćdziesiątce. Statystyczne firmy tkwią w stereotypach i mają problem z dostrzeganiem potencjału pracowników 50+. Im starsi jesteśmy, tym bardziej znajdujemy się poza ich percepcją. To bardzo krzywdzące, ale niestety prawdziwe.
Skutki starzenia społeczeństwa poniosą emeryci
Ekonomiści od dawna debatują nad wyzwaniami związanymi ze starzeniem się społeczeństwa. Z uwagi na obniżenie wieku emerytalnego w Polsce – do 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn – czas pracy skrócił się, a czas pobierania emerytury – wydłużył. Proporcje osób pobierających świadczenia emerytalne w stosunku do płatników składek ulegają zmianie. Na jednego płatnika przypada coraz więcej emerytów.
Według prognoz Eurostatu liczba mieszkańców Polski do 2070 roku zmniejszy się o około 7 mln. Za tę tendencję odpowiada głównie spadek współczynnika dzietności.
Mimo że Eurostat przewiduje wzrost dzietności w Polsce, i tak będzie on poniżej poziomu zastępowalności pokoleń. W tym samym czasie średnia oczekiwana długość życia wzrośnie – dla 65-latków będzie to o 7 lat dla mężczyzn i o 6 lat dla kobiet między 2016 a 2070 rokiem. Te zmiany też będą miały duży wpływ na system emerytalny. Wskaźnik korzyści spadnie dramatycznie z 48,5 proc. w 2016 roku do 27,3 w 2050. To oznacza, że przyszli emeryci najmocniej poczują konsekwencje starzenia się społeczeństwa.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.