W 2022 roku wprowadzono zmiany w ustawie o pomocy społecznej. Dotyczą one przede wszystkim zwolnień z opłat za pobyt bliskiego w domu opieki. Zwolnienie może być częściowe albo całkowite. Kto może z niego skorzystać?
Spis treści
Kto jest zobowiązany do opłacania pobytu w domu opieki?
Do opłacania pobytu w domu pomocy społecznej zobowiązani są kolejno:
- mieszkaniec domu lub, w przypadku niepełnoletnich, ich przedstawiciele – z ich dochodów,
- najbliższa rodzina: małżonek, dzieci, wnuki oraz rodzice,
- gmina, z której pochodzi mieszkaniec.
W sytuacji, gdy pensjonariusz pokrywa pełne koszty pobytu, pozostałe podmioty (jak rodzina czy gmina), nie muszą wnosić opłat. Należy przy tym pamiętać, że na poczet pobytu w domu opieki nie można od pensjonariusza pobrać więcej niż 70 proc. jego dochodów (najczęściej emerytury). Jeśli to nie wystarczy, pobyt w domu opieki musi zostać dofinansowany przez inne podmioty, zgodnie z podaną wyżej kolejnością.

W jakiej proporcji są wnoszone opłaty?
Opłaty zależą od dochodów osoby zobowiązanej do ich wniesienia:
- Mieszkaniec domu opieki jako opłatę wnosi do 70 proc. swojego dochodu.
- Rodzina mieszkańca wnosi opłatę w zależności od umowy i dochodu.
- Gmina pokrywa różnicę między średnim kosztem utrzymania a sumą wpłat od mieszkańca i jego rodziny.
Zwolnienie z opłat za pobyt w domu opieki
Z opłacania pobytu bliskiego w domu opieki zostaniemy zwolnieni wtedy, gdy dochody pensjonariusza wystarczają na pokrycie kosztów pobytu w ośrodku, i wtedy, gdy:
- opłacamy innym krewnym pobyt w placówkach opiekuńczych,
- znajdujemy się w trudnych okolicznościach życiowych – typu choroby, bezrobocie, klęski żywiołowe albo śmierć w rodzinie,
- nasi domownicy utrzymują się tylko z jednego źródła dochodu,
- w przypadku kobiet: gdy kobieta jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko,
- jeśli mieszkaniec domu pomocy społecznej rażąco naruszał swoje obowiązki rodzicielskie wobec osoby zobowiązanej do opłaty, np. nie płacił alimentów.
Procedura dotycząca opłat za dom opieki
Procedura zwolnienia z opłat za dom opieki nie jest automatyczna. Wymaga przeprowadzenia pełnego postępowania oraz przedstawienia dowodów na okoliczności takie jak zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich. Osoby zobowiązane do wniesienia opłaty powinny zostać poinformowane o wszczęciu postępowania i być jego stronami. Decyzja dotycząca obowiązku opłaty powinna dotyczyć wszystkich osób zobowiązanych do jej wniesienia.

Jeśli przypuszczamy, że kwalifikujemy się do zwolnienia z opłat czy wniesienia sprzeciwu wobec ich wysokości, warto zwrócić się o pomoc prawną. Dzięki temu będzie można uniknąć błędów i upewnić się, że sprawa zostanie przeprowadzona z uwzględnieniem wszystkich przepisów przemawiających na naszą korzyść.
Zachęcamy też do przeczytania artykułu pt. Domy opieki – stereotypy a współczesne realia.
Z ofertą domów opieki z różnych części Polski możecie zapoznać się tutaj.