Wraz z wiekiem ludzki organizm trudniej przyswaja różne substancje odżywcze, m.in. witaminy. Z uwagi na fakt, że są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, ich niedobór rodzi poważne konsekwencje. Czym jest awitaminoza i co robić, by do niej nie doprowadzić?
Spis treści
Czym jest awitaminoza?
Mianem awitaminozy określa się stan, w którym organizm cierpi na niedobór witaminy bądź witamin. Nieuzupełniane braki rozregulowują procesy przemiany materii i negatywnie oddziałują na zdrowie w różnych aspektach.
Jakie są objawy niedoboru witamin?
Osoby starsze, u których wystąpiły braki witaminowe, cierpią na zmniejszoną odporność organizmu. Towarzyszą im przewlekłe zmęczenie i osłabienie mięśni. Symptomy zubożenia witaminowego zależą od rodzaju substancji, której deficyt występuje w organizmie. Witaminy są dzielone na te rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K) oraz rozpuszczalne w wodzie.
Niedobór witaminy A
Witamina A w dużej mierze odpowiada za odporność. Senior, który zmaga się z jej niedoborem, jest narażony na częstsze infekcje, kruchość włosów i paznokci oraz ma większe problemy ze wzrokiem.
Niedobór witamin z grupy B
Niedobór witamin z grupy B to kolejne poważne zagrożenie zdrowotne. Tiamina, niacyna, kwas pantotenowy itp. regulują procesy neurologiczne. Ich deficyt spowoduje u osoby starszej szereg zaburzeń, m.in. w postaci zaniku mięśni czy czucia. Dodatkowymi objawami świadczącymi o niedoborze witamin z grupy B są: problemy z funkcjonowaniem układów oddechowego i nerwowego, opryszczka bądź wypadanie włosów.
Niedobór witaminy C
Kwas askorbinowy, czyli witamina C, wpływa na pracę układów immunologicznego i krwionośnego oraz przyspiesza gojenie ran. Poprzez zwiększenie produkcji kolagenu jednocześnie spowalnia starzenie się skóry. Brak odpowiedniego odżywienia organizmu witaminą C prowadzi do zaburzeń odporności, a nawet szkorbutu. To niebezpieczna choroba, objawiająca się bólami mięśni, stawów i kości wynikającymi z krwawień, a także znacznym pogorszeniem kondycji zębów.
Niedobór witamin z grupy D
Cholekalcyferol to tzw. „witamina słońca”; wytwarzana pod wpływem jego promieni. Witamina D w połączeniu z pozostałymi należącymi do tej grupy kształtuje rozrodczość i odporność, stymuluje pracę układu nerwowego i odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego. Jej niedobór objawia się głównie ogólnym osłabieniem, częstymi złamaniami, a nawet osteoporozą.
Niedobór witaminy E
Witamina E zapewnia prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych, co odgrywa znaczną rolę w profilaktyce antynowotworowej. W tym przypadku awitaminoza skutkuje niedokrwistością, osłabieniem mięśniowym i rozdrażnieniem, a także zwiększa ryzyko wystąpienia u seniora chorób serca.
Niedobór witamin z grupy K
Seniorzy zmagający się z deficytem witamin z grupy K mogą mieć problemy z krzepnięciem krwi. Konsekwencją tego stanu będą obfitsze krwawienia (nawet przy małych skaleczeniach) i wydłużony czas gojenia ran. Niedobór może skutkować również zaburzeniami pracy jelit.
Jakie są przyczyny awitaminozy?
Witaminy są odbierane w ramach oddziaływań środowiskowych lub wraz z pożywieniem. Niestety praca przewodu pokarmowego seniorów jest znacznie słabsza. Awitaminoza wynika z niezachowania równowagi w którymkolwiek z poniższych punktów. Zaliczają się do nich:
- brak prawidłowo zbilansowanej diety, w wyniku czego występuje niedobór podaży określonych witamin,
- zaburzenia trawienia (co generuje trudności w zakresie przyswajania składników pokarmowych i niedostatecznego wchłaniania witamin mimo wystarczającej podaży).
Najłatwiejsza jest suplementacja witaminy D. Zamiast przyjmowania farmaceutyków, wystarczy rozsądnie codziennie korzystać ze słońca.
Jak można zdiagnozować awitaminozę?
Niedostateczna podaż witamin z którejkolwiek grupy daje wyraźne objawy. Stąd też najlepszym narzędziem diagnostycznym jest uważna obserwacja swojego organizmu. Gdy zauważymy niepokojące symptomy, powinniśmy jak najszybciej udać się do lekarza. Pamiętaj, że wiele chorób manifestuje się w podobny sposób. To, co Ty bez fachowej konsultacji uznasz za zwykły niedobór, u źródła może mieć poważną przypadłość. Lekarz w celu zdiagnozowania niedoboru witamin w organizmie pacjenta zleci standardowe badanie krwi.
Jak leczyć awitaminozę?
Leczenie awitaminozy w głównej mierze opiera się na regularnej suplementacji preparatami witaminowymi. Kurację rozpoczyna się od doustnej aplikacji medykamentów. Jeśli ta jest za słaba, włącza się witaminy podawane drogą dożylną lub domięśniową.
Co zrobić, by nie dopuścić do awitaminozy?
Mając na uwadze wzmocnienie organizmu i uregulowanie gospodarki hormonalnej, trzeba postawić na zbilansowaną dietę. Należy jeść chude mięso, produkty zbożowe i przetwory mleczne, pić wyciągi roślinne i nie zapominać o aktywności fizycznej. U osób starszych uwzględnienie porcji witamin i minerałów w codziennym jadłospisie wspomoże procesy trawienia, pracę układu mięśniowego i sprawność fizyczną oraz zredukuje podwyższony poziom cholesterolu. Jadłospis należy wzbogacić o owoce i warzywa, które warto spożywać bez wcześniejszej obróbki termicznej, na surowo. Dzięki temu zyskamy jak największą porcję składników odżywczych. Dietę możemy uzupełniać popularnymi suplementami, w postaci kompleksów wapnia, magnezu, potasu itd.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.