W Polsce przewidziano dwie podstawowe formy dziedziczenia: ustawowe oraz testamentowe. Oba te procesy są uregulowane przez Kodeks cywilny z 23 kwietnia 1964 roku. Testament to bardzo ważny dokument, dlatego trzeba zadbać o jego odpowiednie przechowywanie. Gdzie przechowywać testament, aby był on bezpieczny?
Spis treści
Rodzaje testamentów
Dziedziczenie ustawowe polega na przejęciu majątku przez określone grupy spadkobierców według kolejności wyznaczonej w ustawie. Natomiast w przypadku pozostawienia testamentu przez zmarłego, dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo przed ustawowym.
Testamenty dzielą się na zwykłe i szczególne.
- Testamenty zwykłe obejmują: testament holograficzny (własnoręczny), testament notarialny i testament allograficzny (urzędowy).
- Testamenty szczególne to: testament ustny, testament wojskowy oraz testament podróżny.
Wszystkie te formy testamentów w świetle prawa mają taką samą moc sprawczą.
Bezpieczne przechowywanie testamentu
Indywidualne przechowywanie testamentu
Każdy testament powinien być przechowywany w bezpiecznym miejscu, ale nie powinien zostać ukryty tak, że dostęp do niego będzie znacznie utrudniony. Jeżeli miejsce ukrycia testamentu nie będzie znane nikomu i nikogo z rodziny nie poinformujemy, że sporządziliśmy testament, może to doprowadzić do sytuacji, w której zamiast dziedziczenia testamentowego dziedziczenie odbędzie się w drodze ustawy. Ponieważ nieświadoma rodzina uzna, że testamentu po prostu nie spisano.
Osoby poinformowane o miejscu przechowywania testamentu mają obowiązek ujawnić tę informację po śmierci spadkodawcy. Ukrycie (zatajenie) albo zniszczenie testamentu może skutkować sankcjami prawnymi oraz wykluczeniem z kręgu spadkobierców.
Przechowywanie testamentu u notariusza
Aby zapewnić sobie najwyższy poziom bezpieczeństwa, testament najlepiej przechowywać u notariusza. Notariusz jest zawodem zaufania publicznego i gwarantuje testatorowi, że jego akt ostatniej woli zostanie bez problemu odnaleziony, a ostatnia wola wypełniona.
Notarialny Rejestr Testamentów (NORT)
Co to jest NORT?
Utworzony przez Krajową Radę Notarialną NORT jest elektronicznym rejestrem testamentów, mającym na celu zmniejszenie ryzyka związanego z tym, że testamenty pozostaną nieznalezione lub zostaną ujawnione z opóźnieniem. W rejestrze zostają umieszczone takie informacje jak: numer wpisu, data i miejsce sporządzenia testamentu oraz dane notariusza i testatora.
Jak uzyskać dostęp do NORT?
Notarialny Rejestr Testamentów nie jest rejestrem publicznym. Dostęp do niego mają wyłącznie upoważnieni notariusze. Informację o zarejestrowanych testamentach można uzyskać jedynie poprzez notariusza, na podstawie odpisu aktu zgonu spadkodawcy.
Jeżeli spadkodawca sporządzi testament i poprosi notariusza o umieszczenie informacji w NORT, w przypadku jego śmierci, rodzina może sprawdzić ewentualną rejestrację testamentu w NORT poprzez notariusza działającego w miejscu zamieszkania spadkodawcy.
Gdzie przechowywany jest oryginał otwartego testamentu?
Testament wraz z protokołem otwarcia i ogłoszenia są przechowywane w sądzie spadku, chyba że testament został złożony u notariusza. Na żądanie sądu spadku notariusz ma obowiązek przesłać złożony testament temu sądowi.
Podsumowanie
Testament to ważny dokument, który decyduje o podziale majątku po śmierci. Dla pewności, że zostanie znaleziony i wykonany zgodnie z ostatnią wolą, należy przechowywać go w bezpiecznym miejscu, takim jak kancelaria notarialna. Pamiętajmy także o poinformowaniu zaufanych osób o tym, gdzie testament się znajduje.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.