Uwaga – już we wrześniu bankomaty w Polsce zaczną barwić pieniądze. Choć brzmi to dość drastycznie, nie ma powodów do niepokoju. Celem tego rozwiązania jest po prostu odstraszenie złodziei chcących szybko i łatwo „zarobić”.
Spis treści
Bezpieczne bankomaty? Nowe przepisy wchodzą w życie
W świetle nowych przepisów, które zaczną obowiązywać 23 września 2023 roku, 40 proc. bankomatów w Polsce ma zostać wyposażonych w system IBNS (Intelligent Banknote Neutralisation System). To system, który ma na celu błyskawiczne barwienie banknotów w sytuacji ich potencjalnej kradzieży.
Jego działanie jest proste: podczas próby ataku na bankomat lub konwój z pieniędzmi, zostanie aktywowany specjalny atrament. Wyjątkowo trwała farba sprawi, że skradzione banknoty staną się nieprzydatne. Złodziej nie będą mógł wprowadzić ich do obiegu.
Które bankomaty zostaną objęte nowym systemem?
Nie każdy bankomat w Polsce będzie musiał zostać wyposażony w IBNS. System ma zostać zamontowany przede wszystkim w urządzeniach w miejscach o niższym natężeniu ruchu, np. na wsiach. W kontrze do tego bankomaty przy urzędach, placówkach bankowych czy centrach handlowych pozostaną bez dodatkowego zabezpieczenia.
Podziały w branży
Branża finansowa jest podzielona co do sposobu ekspansji nowych rozwiązań, choć zgadza się, że zabezpieczenie gotówki w bankomatach to priorytet. Wprowadzenie systemu IBNS jest kosztowne (to nawet 20 tys. zł na jeden bankomat). Tymczasem napady na bankomaty są w Polsce dość rzadkie. W 2019 roku zanotowano 60 takich ataków – 12 udanych. Rok później 57 prób włamań – 7 udanych.
Biorąc pod uwagę skalę napadów na bankomaty i relatywnie dobre zabezpieczenie wielu z nich (bankomaty są wyposażone w czujniki wykrywające gaz, drgania oraz są podłączone do monitoringu firm ochroniarskich), dodatkowe kosztowne zabezpieczenie może być niewspółmierne do potrzeb. I tylko przyczyni się do likwidacji części maszyn, ponieważ będą nierentowne.
W 2022 roku w Polsce funkcjonowało 21 310 bankomatów, a przez ostatnie pięć lat rynek skurczył się o 2441 maszyn.
Możliwe komplikacje
Jednak nawet najbardziej zaawansowane technologie nie są wolne od błędów. Istnieje obawa, że system IBNS może niekiedy pomylić się i zabarwić banknoty wypłacone legalnie. Spokojnie, i na to znajdzie się sposób.
Klient, który otrzyma zabarwione banknoty, będzie mógł je wymienić w lokalnym oddziale Narodowego Banku Polskiego.
Nie można również zapomnieć o aspekcie ubezpieczeniowym. Jeśli właściciele bankomatów nie zdecydują się na instalację IBNS, a dojdzie do kradzieży, firmy ubezpieczeniowe mogą odmówić wypłaty odszkodowania.
Jak na razie, nowe przepisy wzbudzają wiele emocji i kontrowersji. Czas pokaże, czy wpłyną na bezpieczeństwo i dostępność bankomatów w Polsce.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.