Projekt Aleksandry Wasilkowskiej – targ Błonie – zyskał międzynarodowe uznanie, zostając polskim obiektem, który ma szansę na zdobycie prestiżowego wyróżnienia w dziedzinie architektury – European Union Prize for Contemporary Architecture – Mies van der Rohe Award. To wyjątkowe osiągnięcie dla polskiej architektury, podkreślające jej rosnącą pozycję na europejskiej scenie.
Czym jest Mies van der Rohe Award?
Nagroda ustanowiona w 1987 roku jest efektem współpracy Fundacji Miesa van der Rohe w Barcelonie i Parlamentu Europejskiego. Od 2001 roku, dzięki decyzji Komisji Europejskiej, stała się oficjalnym wyróżnieniem Unii Europejskiej w dziedzinie architektury.
Przez ponad dwie dekady ta nagroda jest uważana za jeden z najbardziej prestiżowych laurów na świecie, który może zostać przyznany nowo wybudowanemu obiektowi i jego twórcy. Polska uczestniczy w tym konkursie od 1996 roku, regularnie prezentując swoje realizacje, które niejednokrotnie docierały do finałowych etapów rywalizacji. W 2015 roku Polska mogła pochwalić się zwycięstwem – Filharmonia Szczecińska zdobyła tytuł najładniejszego budynku w Europie.
Poznaliśmy nominowanych
Już jesienią 2023 roku poznaliśmy listę obiektów nominowanych do nowego rozdania konkursu, wyselekcjonowanych przez ekspertów z poszczególnych krajów. Wśród 362 budynków z 38 krajów Polska może pochwalić się aż dziewięcioma nominacjami. 17 stycznia 2024 roku jury konkursu ogłosiło krótką listę 40 obiektów, które mają szansę zdobyć ten zaszczytny tytuł.
Architektura cienia
Wśród dziewięciu polskich obiektów walczących o uznanie w prestiżowym konkursie architektonicznym szczególną uwagę zwrócił targ Błonie. To dzieło Aleksandry Wasilkowskiej, architektki zafascynowanej tworzeniem przestrzeni użytecznych, choć często niedocenianych w branżowych dyskusjach. Wasilkowska, znana z projektowania bazarów i miejskich szaletów, w swojej pracy skupia się na tzw. architekturze cienia.
Czym jest architektura cienia? To obiekty, które funkcjonują na marginesie uwagi i często powstają w ogóle bez udziału architekta, w podcieniach budynków czy tunelach.
Targ Błonie
Targ Błonie, otwarty w 2022 roku, jest przykładem architektury służącej lokalnej społeczności i drobnym przedsiębiorcom. Zastąpił betonowy plac, na którym handel odbywał się prosto z samochodów. Nowa konstrukcja oferuje zadaszenia na wysokich słupach i pawilony, zaprojektowane we współpracy z kupcami i władzami miasta. Projekt uwzględnia również zieleń i system nawadniania wykorzystujący deszczówkę. Poza funkcją handlową targ ma służyć mieszkańcom jako przestrzeń publiczna połączona z placem zabaw i miejscem na wydarzenia plenerowe.
Nie tylko Błonie może pochwalić się nominacją do Mies van der Rohe Award. W konkursie znalazła się również Galeria Sztuki Współczesnej Plato w Ostrawie, dzieło Roberta Koniecznego z pracowni KWK Promes, które powstało w wyniku modernizacji dawnej rzeźni.
W kwietniu z listy nominowanych zostanie wyłoniona finałowa piątka, a wkrótce potem poznamy zwycięzcę.
Fot. Nate Cook