Zakupy online to znaczne udogodnienie na rynku handlu elektronicznego. Transakcje bez wychodzenia z domu i możliwość szybkiego porównania cen oprócz licznych zalet niosą również szereg zagrożeń. Jednym z nich są cyberataki. Co należy zrobić, by nie stać się ofiarą hakerów? Porady!
Spis treści
Na co warto zwrócić uwagę przed zrobieniem zakupów przez Internet?
Internet to miejsce bardzo podatne na ataki hakerów, a przez to niebezpieczne dla użytkowników w pełni nieświadomych sieciowych niebezpieczeństw. W sieci niestety łatwo jest paść ofiarą oszustów. Złośliwe oprogramowanie w przeglądarce internetowej może w każdej chwili dostać się do naszego urządzenia np. za pośrednictwem poczty elektronicznej. Dlatego zawsze warto zachować zdrowy rozsądek przed dokonaniem zakupu. Odpowiednio zabezpieczone telefon bądź komputer pozwolą Ci przeprowadzić bezpieczne transakcje i nie sprawią, że Twoje dostępy do danych logowania wpadną w niepowołane ręce. By zminimalizować ryzyko wykradzenia danych, warto przestrzegać następujących reguł.
Zadbaj o bezpieczne połączenie wi-fi
Korzystanie z Internetu w miejscu publicznym może być poważnym zagrożeniem. Ogólnodostępne sieci często padają celem ataku hakerów. Od tego tylko krótka droga do wykradzenia danych ze smartfona użytkownika. By zminimalizować ryzyko, należy korzystać tylko z własnego transferu danych. Jeśli już używasz publicznej sieci wi-fi, pamiętaj o wcześniejszym zaszyfrowaniu połączenia, np. korzystając z VPN.
Zainstaluj program antywirusowy
Program antywirusowy pozwala znacznie zwiększyć bezpieczeństwo internauty. To ważny element w przypadku dokonywania transakcji. Dobre i aktualizowane na bieżąco programy antywirusowe w dużej mierze zwiększą Twoje bezpieczeństwo w Internecie. Poinformują Cię m.in. o ryzyku związanym z korzystaniem z danej strony i wykryją próby przekierowania płatności na niezabezpieczone witryny. Używaj programów szyfrujących dane, dzięki którym wprowadzane przez Ciebie informacje nie będą widoczne dla innych.
Zweryfikuj wiarygodność przedsiębiorcy
Przed nabyciem produktu upewnij się, że przedsiębiorca, u którego chcesz kupić towar, jest godny zaufania. Zawsze sprawdzaj wiarygodność przedsiębiorcy, sklepu internetowego, programów czy aplikacji. By zweryfikować wiarygodność sprzedawcy, warto poszukać na jego temat różnych opinii na forach internetowych. Zwróć uwagę na to, czy witryna internetowa sprzedawcy jest zaopatrzona w podstawowe dane kontaktowe, takie jak numer telefonu czy adres.
Sprawdź zabezpieczenia
Strona sklepu internetowego powinna być zabezpieczona przed atakiem hakerów. Strony szyfrowane można rozpoznać dość łatwo; po adresie rozpoczynającym się od https. Warto sprawdzić także ważność certyfikatu oraz dane jego wystawcy, klikając symbol kłódki na górze witryny (najbezpieczniejsze są te zamknięte). W przypadku aplikacji mobilnych należy dokładnie zapoznać się z opisem i opiniami aplikacji zamieszczonych w Google Play lub Apple Store. Pamiętaj, że niektóre apki mogą być tworzone przez hakerów, mimo łudzącego podobieństwa do autentycznych produktów.
Przezorny zawsze ubezpieczony
Część sklepów i platform oferuje opcję ubezpieczenia zakupów internetowych, dzięki czemu w momencie niedostarczenia towaru albo usługi lub ich niezgodności z zamówieniem dostaniemy zwrot kosztów.
Warto zachować korespondencję prowadzoną z kontrahentem, ponieważ w razie sporu dzięki niej będziemy w stanie lepiej udowodnić swoje racje. Podobnie należy zachować paragon fiskalny lub fakturę. Ważne, aby sprzęty miały gwarancję – w przypadku dokonywania tego typu zakupów warto dokładnie zapoznać się z jej warunkami – z naciskiem na czas trwania – a wszelkie wątpliwości rozstrzygnąć w rozmowie z pracownikiem obsługi klienta.
Jak prawa ma konsument kupujący w sieci?
Każdy konsument, który decyduje się na zakupy online, ma określone prawa.
Prawo do informacji
Konsument ma prawo do pełnej informacji na temat towarów i usług oferowanych przez sprzedawcę. Sklep internetowy musi udostępnić szczegółowy opis produktu, wraz z danymi o jego właściwościach, cenach, sposobie dostawy, a także o zasadach zwrotu towaru.
Prawo do odstąpienia od umowy
Konsument, który dokonał zakupu online, ma prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od otrzymania towaru; bez podawania przyczyny. W takim przypadku sprzedawca ma obowiązek zwrócić pełną kwotę zapłaconą przez konsumenta, pod warunkiem że wartość towaru nie zmniejszyła się w wyniku działań kupującego.
Prawo do reklamacji
Konsument, który otrzymał uszkodzony towar lub produkt o nieodpowiedniej jakości, ma prawo do reklamacji. Sprzedawca jest zobowiązany naprawić produkt, wymienić go na nowy lub zwrócić pieniądze, jeśli naprawa nie jest możliwa.
Prawo do ochrony danych osobowych
Konsument ma prawo do ochrony swoich danych osobowych, które podaje podczas dokonywania zakupów online. Sprzedawca nie ma prawa przetwarzać tych danych w sposób niezgodny z prawem i musi zapewnić odpowiednie zabezpieczenia chroniące prywatność konsumenta.
Jak płacić przez Internet?
Płatności elektroniczne pozwalają nam na szybkie i sprawne dokonywanie transakcji – obecnie płatności online są księgowane niemalże natychmiast po zleceniu dyspozycji. Dla maksimum bezpieczeństwa warto korzystać tylko ze sprawdzonych operatorów płatniczych. Największą popularnością wśród sprzedawców produktów czy usług oraz użytkowników cieszą się pay-by-linki; zwykle pojawiające się na kolejnej stronie, gdzie mamy możliwość wyboru rozwiązania płatniczego, z którego chcemy skorzystać.
Po kliknięciu w ikonę banku strona bezpiecznie przekieruje nas do witryny logowania, a po zalogowaniu wyświetli gotowy formularz uzupełniony o dane sprzedawcy oraz kwotę do zapłaty. By zlecić przelew, wystarczy potwierdzić polecenie przelewu kodem. W zależności od oferowanego konta bankowego występuje ono w formie SMS-a lub wymaga autoryzacji z poziomu aplikacji.
W ofercie niektórych operatorów, jeśli korzystasz z abonamentu komórkowego lub z oferty na kartę, płatność np. za bilet za miejsce parkingowe lub do komunikacji miejskiej albo za gry możesz doliczyć do miesięcznej faktury. Możesz też zapłacić za nie ze środków zgromadzonych na karcie.
Ochrona danych w Internecie – w skrócie
- Ochrona antywirusowa będzie wydajna tylko wtedy, gdy pamiętasz o jej regularnej aktualizacji.
- Kupując towar, decyduj się tylko na sklepy o ugruntowanej pozycji.
- Nie kupuj w sklepach internetowych z wyjątkowo nieprzychylnymi rekomendacjami.
- Twoją uwagę powinny zwrócić szczególnie te witryny, na których nie podano adresu firmy.
- Pamiętaj, że fałszywe sklepy internetowe mogą mieć strony łudząco podobne do prawdziwych.
Raport Fundacji Kobiety e-biznesu: badanie zostało przeprowadzone w 2022 roku z wykorzystaniem ankiety internetowej na próbie 662 osób powyżej 60. roku życia, z czego 584 respondentów kupiło dowolny produkt lub usługę przez internet w ciągu ostatnich 6 miesięcy.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.