Wiele osób po przejściu na emeryturę zastanawia się, czy może nadal pobierać rentę. Co na ten temat mówią przepisy?
Spis treści
Renta i emerytura
Świadczenia emerytalne i rentowe są kluczowymi elementami systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce, głównie administrowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Osiągnięcie wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn) w połączeniu z odpowiednim okresem składkowym uprawnia do ubiegania się o świadczenia emerytalne, jednak nie zmusza do zaniechania pracy zawodowej. Wyjątki pozwalają niektórym grupom zawodowym na wcześniejsze przejście na emeryturę.
Renta jest natomiast świadczeniem dla osób niezdolnych do pracy, wynikającym z problemów zdrowotnych, może być przyznawana czasowo lub na stałe.
Wniosek jest kluczowym krokiem w uzyskiwaniu zarówno emerytury, jak i renty. Uprawniona osoba musi się ubiegać o świadczenie emerytalne, a osoba ubiegająca się o rentę musi przedstawić dokumentację medyczną potwierdzającą stan zdrowia. Otrzymanie renty zazwyczaj wyklucza możliwość wykonywania pracy zawodowej, a jakiekolwiek naruszenie tego warunku może spowodować utratę praw do świadczeń.
Możliwość łączenia emerytury i renty
Możliwość jednoczesnego pobierania renty i emerytury reguluje art. 26 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322, z późniejszymi zmianami).
Zgodnie z art. 95 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeśli jedna osoba ma prawo do kilku świadczeń, wypłacane jest jedno – wyższe lub wybrane przez nią. To samo dotyczy sytuacji, gdy prawo do renty rodzinnej zbiega się z prawem do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego. Inaczej jest w przypadku renty wypadkowej.
Osoba podlegająca ubezpieczeniu wypadkowemu w momencie wypadku przy pracy lub narażenia na chorobę zawodową ma możliwość łączenia renty i emerytury. Warunkiem jest posiadanie orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej potwierdzającego niezdolność do pracy w wyniku tych okoliczności. Niemniej, jeśli osoba ta osiąga jakikolwiek przychód, niezależnie od wysokości czy osiągnięcia wieku emerytalnego, może pobierać tylko jedno świadczenie. Renta powypadkowa przysługuje niezależnie od daty stania się niezdolnym do pracy.
Przy osiągnięciu wieku emerytalnego przez osobę z rentą powypadkową, ta ma prawo do wyboru pomiędzy pobieraniem połowy renty i pełnej emerytury lub pełnej renty i połowy emerytury.
Wyjątki i konsekwencje nieprawidłowego pobierania świadczeń
Czasami ZUS może omyłkowo rozpocząć wypłatę obu świadczeń. W takiej sytuacji, osoba ubezpieczona ma obowiązek kontrolować, czy otrzymuje świadczenia w prawidłowej wysokości, a ZUS ma prawo żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Ostateczny wybór między rentą a emeryturą należy do uprawnionej osoby, bazując na indywidualnych potrzebach, stanu zdrowia i okoliczności.
Podsumowanie
Podsumowując, system świadczeń w Polsce jest skomplikowany i różni się w zależności od wielu czynników, takich jak wiek, stan zdrowia i okoliczności. W razie wątpliwości warto skonsultować się z ekspertem emerytalno-rentowym, który profesjonalnie doradzi, co należy zrobić, aby finansowo zabezpieczyć swoją przyszłość.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.