Jesteś na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej? A może po prostu chcesz zmniejszyć ilość spożywanego mięsa? Co jednak zrobić, gdy nie chcemy jeść mięsa, a jednocześnie nie potrafimy całkiem z niego zrezygnować? Możemy sięgnąć po mięso roślinne.
Spis treści
Wegańskie mięso – czym jest i jaka jest jego historia?
Wegańskie mięso, znane również jako mięso roślinne, to termin stosowany do opisania produktów, które naśladują konsystencję, smak i wartość odżywczą mięsa, ale są wykonane wyłącznie z roślinnych składników. Czy zastanawialiście się kiedyś, skąd wziął się ten pomysł i jak ewoluował?
Początki alternatyw dla mięsa sięgają tysięcy lat wstecz. Wegetarianie w starożytnych kulturach jako zamienników mięsa używali tofu albo seitanu. Wegańskie mięso, jakie znamy dzisiaj, jest jednak wynikiem dużo bardziej złożonych innowacji.
Ewolucja wegańskiego mięsa rozpoczęła się w latach 60. i 70. XX wieku, gdy coraz więcej osób zaczęło zwracać uwagę na zdrowe odżywianie. Wtedy pojawiły się pierwsze przemysłowe zamienniki mięsa, jak „mięso mielone” na bazie soi. Na rewolucję wciąż musieliśmy nieco poczekać. Ta nastąpiła na początku XXI wieku, gdy naukowcy zaczęli eksperymentować z fermentacją i hodowlą komórkową w celu stworzenia produktów, które nie tylko wyglądają i smakują jak mięso, ale również mają podobną strukturę i wartość odżywczą.
Niektórzy mogą zapytać: „Skoro rezygnują z mięsa, dlaczego weganie chcą coś, co smakuje jak mięso?”. Odpowiedź jest prosta: wiele osób rezygnuje z mięsa nie dlatego, że nie lubią jego smaku, ale z powodów etycznych, zdrowotnych bądź ekologicznych. Wegańskie mięso pozwala im cieszyć się smakiem i konsystencją, do których są przyzwyczajeni, bez konieczności spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego.
Z czego jest robione wegańskie mięso?
Podstawą dla wielu produktów z wegańskiego mięsa są soja i gluten pszenicy, chociaż naukowcy używają również składników takich jak płatki drożdżowe, sos sojowy albo ciecierzyca.
Tofu z mleka sojowego może być używane do wzbogacenia swoim smakiem burgerów, „kurczaka” albo „steka”. Seitan, czyli gluten pszenicy, ma mięsną strukturę zdolną do absorbowania smaku od parówek po „wołowinę”. Tempeh z fermentowanych ziaren soi ma bardziej ziarnistą konsystencję niż tofu i jest używane w produkcji „mielonego mięsa” oraz „boczku”. A i kalafior, grzyby, bakłażan lub buraki, odpowiednio przyrządzone, potrafią czasami oszukać zmysły nawet wytrawnych mięsożerców.
Soczewica, ciecierzyca, fasola, czyli strączki, są zasobne w białko i błonnik, a jednocześnie mało zasobne w tłuszcz. Mogą być dodawane do zup i sałatek. Quinoy można użyć jako bazy do sałatek albo zastąpić nią ryż w daniach głównych. Grzyby, zwłaszcza portobello, mają mięsistą teksturę, która czyni je idealnym zamiennikiem mięsa w burgerach, stir-fry albo gulaszu.
Nie można zapominać o przyprawach. Sos sojowy, płatki drożdżowe, dym w płynie, cebula, czosnek – bez nich mięso wegańskie byłoby dużo uboższe w smaku.
Dużo składników? Jeśli nie chcesz przygotowywać jedzenia samemu, możesz skorzystać z diety pudełkowej.
Rodzaje wegańskiego mięso – co możemy zjeść?
Sklepowe półki coraz częściej uginają się pod rodzajami zamienników mięsa, które można wykorzystać w kuchni. Oto kilka przykładów.
- Wegańskie burgery – najpopularniejszą formą wegańskiego mięsa są burgery. Wykonane z różnych składników, jak tofu, seitan, tempeh, i wzbogacone o proteiny.
- Wegańskie parówki – parówki wegańskie są dość popularne wśród osób rezygnujących z mięsa, ponieważ ich smak i tekstura bardzo przypominają tradycyjne parówki.
- Wegańskie kurczaki – weganie nie muszą rezygnować ze smaku kurczaka. W roślinnej wersji mięso drobiowe zostaje zastąpione mieszaniną tofu, seitanu i tempehu.
- Wegańskia wołowina – seitanu używa się do naśladowania smaku wołowiny, zarówno w postaci steków, jak i mielonego mięsa.
- Wegański boczek – tak, weganizm oferuje również alternatywy dla boczku. Najczęściej jest to produkt na bazie seitanu lub tempehu z dodatkiem sosu sojowego.
- Wegańskie kiełbasy – wegańskie kiełbasy można zrobić z seitanu, tofu, grochu, soczewicy albo ciecierzycy wzbogaconych przyprawami.
- Wegańskie ryby – ryby również są dostępne w wegańskiej wersji. Wykonane z alg, tofu lub jackfruit przypominają smak i teksturę prawdziwej ryby.
- Wegańskie krewetki – wegańskie krewetki są zazwyczaj wykonane z koniaku, składnika popularnego w kuchni azjatyckiej, który ma galaretowatą konsystencję podobną do prawdziwych krewetek.
Zamienniki tradycyjnego mięsa dostępne na rynku mogą zaspokoić nawet najbardziej wymagające podniebienia, chociaż do każdej zmiany trzeba się przyzwyczaić. Mięsożerca z krwi i kości zwykle nie od razu polubi roślinne alternatywy.
Czy wegańskie mięso jest zdrowe?
Czy wegańskie mięso jest zdrowe? To pytanie zadaje sobie wiele osób zastanawiających się nad przejściem na dietę roślinną. Odpowiedź niestety nie jest prosta, ponieważ jakość produktu zależy od wielu czynników. Takich jak jego składniki, proces produkcji oraz sposób przygotowania i spożycia.
Na pierwszy rzut oka wegańskie mięso ma kilka oczywistych korzyści dla zdrowia. Jest wolne od cholesterolu, ma zazwyczaj mniej nasyconych tłuszczów niż mięso zwierzęce, a także dostarcza do diety błonnika, którego mięso tradycyjne nie zawiera. Wiele wegańskich mięs jest bogatych w białko, a niektóre zawierają dodatkowe witaminy i minerały, takie jak żelazo bądź witamina B12.
Jednak niektóre badania sugerują, że wegańskie mięso nie zawsze jest zdrowszą alternatywą. Dlaczego? Ponieważ wiele produktów na bazie mięsa roślinnego to produkty wysoko przetworzone z dużą ilością soli. Ponadto niektóre wegańskie mięsa mogą być bogate w tłuszcze nasycone, których źródłem są oleje roślinne.
Eksperci ds. zdrowia zalecają zatem, aby wegańskie mięso spożywać jako część zrównoważonej diety. To znaczy, że powinno być jedzone w umiarkowanych ilościach, w połączeniu z dużą ilością świeżych warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów i zdrowych tłuszczów.
Wegańskie mięso okiem dietetyka – co wchodzi w skład wegańskiego mięsiwa?
Składniki i wartości odżywcze wegańskiego mięsa mogą znacznie różnić się w zależności od producenta i produktu. Mimo to głównie składają się z poniższych elementów.
Na początek, białko. Wegańskie mięso często jest bogate w białko, choć ilość i rodzaj białka mogą się różnić. Na przykład tofu i tempeh są bogate w białko sojowe, które jest kompletnym białkiem, co oznacza, że zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy. Seitan jest bogaty w białko glutenowe. Niestety nie jest to kompletny rodzaj białka, więc weganin spożywający seitan musi wspomóc się innymi produktami.
Jeśli chodzi o tłuszcze, co do zasady wegańskie mięso często zawiera mniej nasyconych tłuszczów niż mięso zwierzęce. Nasycone tłuszcze odpowiadają w dużym stopniu za choroby serca.
Pod względem zawartości błonnika wegańskie mięso ma przewagę, gdyż mięso zwierzęce nie zawiera błonnika. Błonnik jest ważny dla zdrowia jelit i pomaga w kontrolowaniu wagi.
Jeśli chodzi o witaminy i minerały, oba typy mięsa mogą dostarczać różnych składników odżywczych. Wegańskie mięso często jest wzbogacane w witaminę B12 i żelazo, które są ważne dla wegan i wegetarian. Mięso zwierzęce jest naturalnym źródłem B12 i zawiera hemo-żelazo, lepiej przyswajalne przez organizm.
Lubisz kulinarne wyzwania i nowe smaki? Nie zastanawiaj się dłużej! Spróbuj wegańskiego mięsa.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.