W okresie świątecznym, czasie tradycyjnie spędzanym w gronie rodzinnym, wielu z nas doświadcza samotności. To uczucie może być szczególnie intensywne, gdy widzimy otaczające nas przykłady radosnych spotkań i ciepła domowego ogniska.
Spis treści
Samotność w święta
Święta, zwłaszcza Bożego Narodzenia, to czas, w którym większość z nas oczekuje bliskości rodziny, dzielenia się radościami i tradycjami. Jednak nie dla wszystkich te dni są tak radosne. Spędzanie świąt samemu wynika z różnych przyczyn – od geograficznych po osobiste. Wielu z nas może być daleko od własnej rodziny z powodu pracy lub studiów w innym mieście bądź kraju. Inni mogą czuć się odizolowani ze względu na konflikty rodzinne lub stratę bliskich. Najczęściej samotnie święta spędzają ludzie w podeszłym wieku, których bliscy od wielu lat mieszkają w innym mieście bądź na innym kontynencie. Podobnie jest w przypadku osób, których najbliższa rodzina (rodzeństwo, rodzice, dziadkowie) zmarli, a one nie założyły rodziny.
Spędzanie Bożego Narodzenia samotnie bywa wyborem. Niektórzy, mimo że mają możliwość świętowania w większym gronie, wybierają samotność z własnej woli, ponieważ poszukują spokoju i odprężenia. To całkiem normalne, że nie wszyscy musimy czuć obowiązek siedzenia przy świątecznym stole, zwłaszcza gdy nasze relacje rodzinne nie są najlepsze. Często są to ludzie bardzo młodzi lub po przejściach (np. po rozwodzie), którzy nie są związani z rodziną emocjonalnie albo z różnych powodów nie chcą przyjechać do domu rodzinnego na Wigilię. Taką decyzję wypada uszanować.
Samotne święta mogą wywołać szeroką gamę emocji. Dla wielu z nas brak bliskości z rodziną w czasie świąt może być źródłem smutku i izolacji. W mediach społecznościowych często widzimy idealizowane obrazy świąt w gronie rodzinnym, co może nasilić poczucie osamotnienia. Niektórzy czują presję, by ich święta wyglądały tak samo, co jeszcze potęguje uczucie samotności.
Jak radzić sobie ze świąteczną samotnością?
Jak wskazują badania przeprowadzone w listopadzie 2018 roku przez serwis Prezentmarzeń, dla 65 proc. respondentów okres Bożego Narodzenia oznacza stres. Badani mówią, że wywołuje go skupienie na przygotowaniach i prezentach, pośpiech, brak prawdziwego świętowania i ogólnie niezbyt dobre relacje w rodzinie. Z tej perspektywy dobrym rozwiązaniem wydają się właśnie święta spędzane w pojedynkę, w tym samotna Wigilia. Ale uwaga: samotności rozumianej jako wybór, a nie bolesne osamotnienie.
Tworzenie tradycji
Chcesz spędzić święta samotnie, ale od razu myślisz: co powie na to rodzina? Nie musisz być uwiązany/-a do starych tradycji, choć dla wielu mają one ogromne znaczenie. To idealna okazja, by tworzyć własne, nowe zwyczaje, które będą odzwierciedlały Twoje osobiste potrzeby i zainteresowania. Jeśli zwykle Wigilię spędzałeś/-aś z rodziną, może teraz warto spróbować czegoś nowego? Na przykład, zamiast tradycyjnej kolacji, możesz zorganizować tematyczny wieczór filmowy lub spędzić czas na świeżym powietrzu, ciesząc się przy tym zimowym krajobrazem? Oczywiście nie wszystkim przypadnie to do gustu, ponieważ zerwanie ze starymi tradycjami dla niektórych może być równoznaczne z nieobchodzeniem świąt.
Możesz udekorować dom według własnego gustu (niekoniecznie zgodnie z tradycją), przygotować ulubione dania albo poświęcić czas na hobby, które zawsze chciałeś/-aś rozwijać. Ogranicza Cię tylko Twoja wyobraźnia.
Technologia w święta
Bycie samotnym w święta nie oznacza, że musimy być zupełnie sami. W dzisiejszych czasach, dzięki technologii, łatwo jest pozostać w kontakcie z rodziną, nawet jeśli nie możemy być z nimi fizycznie. Rozważ zorganizowanie wirtualnej Wigilii z członkami rodziny lub przyjaciółmi, którzy również są daleko. To dobry sposób, aby poczuć się bliżej swojej rodziny, nawet jeśli jesteś od nich oddalony/-a o kilka tysięcy kilometrów.
Ponadto święta to świetny moment, aby nawiązać nowe znajomości. Możesz dołączyć do lokalnych grup lub wydarzeń, które są organizowane w okresie świątecznym. Często organizacje charytatywne poszukują wolontariuszy. Zaangażuj się w taką akcją, a samotność będzie dla Ciebie mniej dotkliwa.
Samotność jako okazja do samorealizacji
Podczas Bożego Narodzenia pojawia się mnóstwo trudnych przeżyć związanych z rodziną, stresem finansowym, dietą, nałogami, poczuciem własnej wartości, wreszcie samotnością. Ta lista jest długa. Czy te wszystkie problemy istnieją tylko w święta? Nie. One towarzyszą nam przez cały rok. Trzy dni pod koniec grudnia tak naprawdę niczego tu nie zmieniają.
Samotne święta mogą być doskonałą okazją do skupienia się na własnych potrzebach i pasjach. Zamiast postrzegać ten czas jako brak czegoś – rodziny, rodzeństwa czy wspólnych chwil przy stole – warto spojrzeć na niego jak na możliwość do głębszej samorealizacji. To czas, w którym możemy zrobić coś dla siebie, coś, co od dawna odkładaliśmy na później, lub na co nigdy nie mieliśmy ochoty pochłonięci zgiełkiem codzienności.
Jeśli lubisz czytać, święta mogą być idealnym czasem na zatopienie się w świecie książek bez poczucia winy, że musimy robić coś innego. To także doskonały moment na rozpoczęcie nowego projektu, na przykład pisania dziennika, nauki gry na instrumencie lub eksperymentowania z różnymi formami sztuki.
Małe rytuały mogą być kluczem do odkrywania radości w samotnych świętach. Co możemy do nich zaliczyć? Chociażby przygotowanie ulubionej potrawy, z której zwykle rezygnujemy, gdy jesteśmy z rodziną, bo inni jej nie lubią. Możesz zafundować sobie drobny prezent, który będzie miał dla Ciebie duże znaczenie – być może jakiś gadżet, który od dawna chciałeś/-aś mieć, lub coś, co sprawi, że Twoje mieszkanie zyska na przytulności.
Innym przykładem rytuału może być stworzenie własnej playlisty świątecznych utworów, które naprawdę lubisz – bez względu na to, czy są to klasyczne kolędy, czy coś mniej tradycyjnego. Obejrzenie ulubionych filmów świątecznych w spokoju i bez przeszkód albo zorganizowanie domowego spa z relaksującą kąpielą i dodatkiem ulubionych kosmetyków również mogą być świetnym sposobem na celebrowanie tego okresu w kalendarzu.
Jak zaplanować święta, by uniknąć samotności?
Zastanów się, jak chcesz spędzić te wyjątkowe dni. Jeśli to możliwe, zaplanuj wizytę u rodziny lub zaproś ją do siebie. Jeśli podróż nie wchodzi w grę, pomyśl o alternatywach w postaci wirtualnych spotkań ze znajomymi czy rodziną.
Możesz rozważyć zorganizowanie małego przyjęcia lub kolacji wigilijnej dla przyjaciół, którzy mieszkają w pobliżu i również planowali spędzić święta samotnie.
Tuż przed świętami weź udział w świątecznych wydarzeniach typu jarmark lub zbiorowe śpiewanie kolęd. To okazja na świetną zabawę i na nawiązanie nowych znajomości, z których być może skorzystasz w związku z Bożym Narodzeniem.
Podsumowując, radzenie sobie ze świąteczną samotnością wymaga zrozumienia własnych emocji, akceptacji sytuacji i kreatywnego podejścia. Wsparcie społeczne, zarówno w realnym świecie, jak i świecie online, może odegrać kluczową rolę w łagodzeniu samotności i budowaniu wspólnoty.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.