Honorowy dawca krwi – dlaczego warto nim być? Takie benefity Ci przysługują

Jak na razie, krwi nie da się wyprodukować, a regularnie potrzebują jej tysiące osób na całym świecie. Dlaczego więc nie zacząć od siebie i nie pomóc? Dołącz do grona honorowych krwiodawców! Sprawdź, jakie korzyści niesie to za sobą dla Ciebie i Twojego otoczenia.

Do czego jest wykorzystywana oddana krew?

Krew oddana przez ludzi jest niezastąpiona w przypadku wielu sytuacji medycznych, w tym operacji. Bez przetoczenia krwi pacjenci z chorobami onkologicznymi, masywnymi krwotokami lub po wypadach drogowych mieliby mniejszą szansę na przeżycie lub leczenie. Przekazywanie części siebie innym powinno być dla nas normą. Nigdy nie wiadomo, gdy z roli obserwatora wejdziemy w rolę pacjenta. Poprzez dołączenie do grona honorowych dawców krwi, wpisujesz się w grupę bohaterów codzienności – tych, którzy działają, by pomóc drugiemu człowiekowi.

W przypadku katastrof naturalnych lub awarii nagle może pojawić się duża liczba osób potrzebujących natychmiastowej pomocy medycznej. Zazwyczaj brakuje wtedy czasu na poszukiwanie wystarczającej liczby jednostek krwi – dlatego warto sporządzić zapas już wcześniej i uzupełniać go regularnie przez oddanie własnej siły życiowej.

Zwiększasz szansę na przetrwanie

Zapasów krwi praktycznie nigdy nie jest za dużo. W Polsce każdego dnia potrzebnych jest około 9500 jednostek. Niedobory krwi i jej składników okresowo występują w ciągu całego roku. Najdłużej utrzymują się w wakacje, co wynika m.in. z nasilonego wówczas ruchu drogowego i w związku z tym większej liczby wypadków oraz faktu, że krwiodawcy przebywają w tym czasie na urlopach.

• Krew jest niezbędna w leczeniu pacjentów z chorobami onkologicznymi oraz wymagających transplantacji narządów.
• Jeśli masz grupę krwi zero albo AB, Twoja krew jest wyjątkowo rzadka i może być potrzebna w sytuacjach nagłych.
• Mimo że technologia medyczna stale się rozwija, ludzie ciągle będą potrzebowali transfuzji krwi.

Będąc dawcą krwi, przyczyniasz się również dla własnego zdrowia. Uważa się, że systematyczne oddawanie krwi wpływa na poprawę układu odpornościowego. Jak wynika z badań, regularni dawcy cieszą się lepszym samopoczuciem i rzadziej chorują niż osoby nieoddające krwi.

Czujesz się spełniony

Jest wiele powodów, dla których warto zostać honorowym dawcą krwi. Jeden z nich to poczucie spełnienia i satysfakcji ze swojego czynu. Wiedząc, że poprzez poświęcenie kilku minut i podzielenie się cennym darem być może uratowaliśmy czyjeś życie, czujemy się bardziej użyteczni i ważni w społeczeństwie.

Dawstwo krwi pozwala na uczestniczenie w akcjach charytatywnych organizowanych przez różne instytucje medyczne czy stowarzyszenia wolontariuszy. To doskonały sposób na zapewnienie sobie dodatkowej motywacji oraz możliwość poznania nowych ludzi o podobnych poglądach.

Czy oddawanie krwi jest bezpieczne?

Proces oddawania krwi jest całkowicie bezpieczny dla dawcy, pod warunkiem że zostanie przeprowadzony w sterylnych warunkach i przez profesjonalistów. Przed pobraniem Twoja krew jest badana, a ogólny stan zdrowia zostaje poddany ocenie. To pozwala wykluczyć potencjalnych dawców zaliczonych do grupy ryzyka.

Czy za oddanie krwi dostanę pieniądze?

Nie. Bycie honorowym dawcą krwi jest traktowane jako samodzielny akt pomocy drugiemu człowiekowi i nie wiąże się z wynagrodzeniem.

Jak zostać krwiodawcą?

To bardzo proste! Najważniejsze jest, by spełnić podstawowe kryteria: być zdrowym i mieć ukończone 18 lat, ważyć minimum 50 kg oraz nie przyjmować leków wpływających na układ krążenia.

Przeciwwskazania do oddania krwi

Dyskwalifikacje do donacji można podzielić na stałe lub okresowe. Do tych pierwszych zaliczamy m.in.:

• choroby układu krążenia (stany pozawałowe, wady serca z wyjątkiem całkowicie wyleczonych wad wrodzonych, miażdżycę znacznego stopnia),
• choroby układu nerwowego (padaczka, nawracające choroby psychiczne itp.),
• skłonność do krwawień,
• nawracające omdlenia i napady drgawkowe.

Do okresowych przeciwwskazań do oddawania krwi zaliczamy:

• choroby zakaźne (grypa, gruźlica, bruceloza),
• szczepienia (wirusowe zapalenie wątroby typu A i B, tężec, błonica itp.),
• tatuaż lub przekłucie części ciała,
• okres odczulania w alergii.

Jak przebiega oddawanie krwi?

Cały proces oddania krwi – licząc od przyjścia do punktu pobrań, a kończąc na samym pobraniu – zwykle trwa około 40–60 minut i składa się z następujących etapów:

• Zgłoszenie się do punktu poboru krwi i okazanie dokumentu ze zdjęciem.
• Rozmowa z lekarzem na temat naszego stanu zdrowia.
• Pomiar ciśnienia tętniczego oraz poziomu hemoglobiny we krwi.
• Pobranie krwi z użyciem igły, prowadzone w sterylnych warunkach.

Jednorazowo pobiera się 450 mln pełnej krwi, a zabieg zwykle trwa nie dłużej niż 5-8 minut. Ani jednorazowe, ani wielokrotne oddawanie krwi nie powoduje, że proces trzeba powtarzać do końca życia. Organizm nie produkuje więcej krwi, niż potrzebuje, a jednorazowe jej oddanie wpływa na produkcję krwi tak samo jak skaleczenie w palec lub krwawienie z nosa.

Honorowy dawca krwi – I, II i III stopnia

Rodzaj odznaki „Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi” zależy od tego, jak dużo krwi oddaliśmy.

Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” przysługuje kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, i mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.

Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” przysługuje kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, i mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.

Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” należy się kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, i mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub jej składników w tej samej objętości.

O wydaniu odznaki wraz z dokumentem, jakim jest legitymacja honorowego dawcy krwi, Polski Czerwony Krzyż zawiadamia jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, która przekazała dane będące podstawą jej nadania. Przekazanie danych przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi do PCK-u wymaga pisemnej zgody dawcy krwi.

Na co może liczyć honorowy dawca krwi?

Oprócz poczucia spełnienia misji ratowania zdrowia i życia ludzi benefitów dla honorowego dawcy krwi jest jeszcze sporo. Honorowemu dawcy krwi przysługują:

• zwolnienie od pracy i zajęć na czas donacji (ze zwrotem utraconego zarobku),
• posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi / jej składników; mający wartość 4500 kcal (tj.: 8 czekolad, 1 wafelek, 1 sok),
• ulga podatkowa, której wysokość zależy od ilości oddanej krwi,
• (niektóre) leki ze zniżkami,
• bezpłatne badanie krwi,
• zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi,
• możliwość skorzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w placówkach opieki zdrowotnej,
• karta identyfikacyjna grupy krwi,
• zniżki na przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego (różne przepisy w różnych miastach),
• prawo do bezpłatnych wyników badań laboratoryjnych,
• zniżki i ulgi w schroniskach, hotelach, sklepach i punktach usługowych zrzeszonych wokół inicjatywy „Dawcom w Darze”.

Dodatkowo w planach jest wprowadzenie na stałe dwóch dni wolnego dla honorowych dawców krwi w zamian za donację – w terminie pobrania krwi i dzień później.. Dodatkowy dzień wolny w zamian za oddanie krwi wprowadzono na czas pandemii; wcześniej krwiodawcy mogli skorzystać tylko z jednodniowego „urlopu”.

Gdzie można oddać krew?

Regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa w różny sposób próbują zachęcać do oddawania krwi. W tym celu organizują np. mobilne punkty pobrań, czyli umożliwiają oddanie krwi w autokarze podstawionym konkretnego dnia w określonym miejscu i o określonej porze. Wiele osób decyduje się oddawać krew w specjalistycznych placówkach medycznych lub regionalnych centrach dawców krwi. Dzięki temu mają oni większe zaufanie do całej procedury, w tym również personelu, którego obowiązkiem jest weryfikacja kondycji potencjalnego dawcy przed pobraniem próbki. By na bieżąco wiedzieć o aktualnych zbiórkach krwi, należy sprawdzać oficjalne strony internetowe RCKiK i lokalnych urzędów: miasta, gminy czy starostwa.

Jak przygotować się do oddania krwi?

Zanim wybierzemy się na pierwszą próbę krwiodawstwa, warto zjeść lekki posiłek zawierający żelazo (np. kaszę gryczaną lub czerwone mięso) i wypić nieco płynów – najlepiej wody. W czasie pobrania krwi trzeba być zdrowym (nie wolno przyjmować antybiotyków). Na minimum tydzień przed pobraniem krwi należy odstawić leki uspokajające, a co najmniej na dzień-dwa dni przed nie pić alkoholu i nie palić papierosów. Zalecane jest, by donację poprzedzić minimum 7–8-godzinnym odpoczynkiem.

Miłosz Magrzyk

Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.