Nowotwory u seniorów: zagrożenia, statystyki i profilaktyka

Nowotwory stanowią poważne zagrożenie zdrowotne dla osób starszych, a ich występowanie oraz diagnoza stają się coraz bardziej istotne w kontekście starzejącego się społeczeństwa. W Polsce, osoby powyżej 65. roku życia stanowią około 60% chorych na nowotwory, a w ciągu najbliższych 30 lat liczba ta najprawdopodobniej wzrośnie o 10%.

Rak u seniorów to poważny problem zdrowotny, który wymaga uwagi zarówno ze strony pacjentów, jak i systemu ochrony zdrowia. Regularna profilaktyka oraz szybka reakcja na pojawiające się objawy mogą poprawić rokowania.

Czas na życiowe zmiany? Zapisz się i rusz do przodu!

Tego nie możesz przegapić. Zapisz się do naszego newslettera, a raz w tygodniu wyślemy Ci TOP3 tematy o relacjach, rozwoju i pasji. Zupełnie za darmo!

WojewództwoDolnośląskieKujawsko-pomorskieLubelskieLubuskieŁódzkieMałopolskieMazowieckieOpolskiePodkarpackiePodlaskiePomorskieŚląskieŚwiętokrzyskieWarmińsko-mazurskieWielkopolskieZachodniopomorskie

Akceptuję Regulamin

Rodzaje nowotworów najczęściej występujące u seniorów

Wśród nowotworów szczególnie dotykających osoby starsze wyróżnia się:

• Rak jelita grubego: Ryzyko zachorowania rośnie z wiekiem, a choroba często nie daje objawów w początkowych stadiach.
• Rak płuc: Najczęstszy nowotwór złośliwy, szczególnie u palaczy; objawy mogą pojawić się dopiero w zaawansowanym stadium.
• Rak prostaty: Dotyczy głównie mężczyzn w podeszłym wieku; objawy mogą być nieoczywiste na początku.
• Rak żołądka: Często mylony z chorobą wrzodową, co opóźnia diagnozę.
• Nowotwory układu krwiotwórczego: Takie jak szpiczak plazmocytowy, występują głównie u seniorów.

Statystyki i zagrożenia

Z danych wynika, że ponad 50% zachorowań na raka dotyczy osób po 65. roku życia. W ciągu ostatnich 30 lat w Polsce nastąpił blisko dwukrotny wzrost zachorowań na choroby hematoonkologiczne.

Domy opieki

Złota jesień życia

Sanatoria

Odzyskaj witalność

Miejsca

Jest jeszcze wiele do zobaczenia

WKRÓTCE

Znajdź pracę

Otwórz nowy rozdział

Warto zauważyć, że choroby nowotworowe u młodszych pacjentów stają się coraz bardziej agresywne, co może wpływać na ogólną statystykę zachorowań.

Kiedy udać się do lekarza?

Osoby starsze często mają inne schorzenia, co może maskować objawy nowotworowe. Typowe objawy, takie jak brak apetytu czy wahania nastroju, mogą być mylone z efektami ubocznymi leków stosowanych w terapii innych chorób.

Objawy nowotworów mogą być różne w zależności od rodzaju choroby i jej stadium, a u osób starszych często bywają mniej oczywiste, z uwagi na współistniejące schorzenia. Warto jednak znać symptomy, które mogą sugerować ryzyko nowotworu i skonsultować się z lekarzem, gdy pojawią się następujące objawy.

Choroby nowotworowe – symptomy

Zmiany w funkcjonowaniu układu pokarmowego

• Krwawienie z przewodu pokarmowego: Krwawienie w stolcu, krew w moczu, czarne lub smoliste stolce mogą wskazywać na obecność nowotworu w układzie pokarmowym, np. w jelicie grubym, żołądku czy odbytnicy.
• Zaburzenia trawienne: Uporczywe wzdęcia, ból brzucha, trudności w przełykaniu, uczucie pełności lub niestrawności mogą być objawami raka żołądka, jelita grubego czy przełyku.
• Niezwykła utrata masy ciała: Niezamierzona utrata wagi, która występuje bez zmiany diety lub aktywności fizycznej, może być objawem zaawansowanego nowotworu.

Zmiany skórne

• Zmieniony wygląd znamion: Jeśli istniejące znamię na skórze zmienia kolor, kształt, zaczyna swędzieć, krwawić lub rosnąć, warto niezwłocznie udać się do dermatologa. Rak skóry, w tym czerniak, może dawać takie objawy.
• Nowe zmiany skórne: Pojawienie się nowych pieprzyków, plam lub guzów na skórze, które różnią się od innych lub rosną w szybkim tempie.

Problemy z układem oddechowym

• Przewlekły kaszel: Kaszel, który nie ustępuje, lub pojawiający się krew w plwocinie, może wskazywać na raka płuc.
• Dusznica, trudności w oddychaniu: Jeśli pojawi się uczucie duszności lub szybkie zmęczenie przy wysiłku, które wcześniej nie miały miejsca, warto skonsultować się z lekarzem.

Zmiany w układzie moczowym

• Krwawienie w moczu: Pojawienie się krwi w moczu może wskazywać na nowotwór pęcherza moczowego lub nerek.
• Problemy z oddawaniem moczu: Nagłe trudności z oddawaniem moczu, ból lub pieczenie mogą być objawem raka prostaty, zwłaszcza u mężczyzn.

Zaburzenia hormonalne i zmiany w obrębie narządów

• Zwiększenie obwodu brzucha: Jeśli zauważysz powiększenie brzucha, uczucie wzdęcia, zwłaszcza w połączeniu z utratą wagi, może to sugerować obecność guza w jamie brzusznej (np. rak jajnika).
• Zmiany w cyklu menstruacyjnym: U kobiet, nieregularne krwawienia lub krwawienie po menopauzie mogą wskazywać na raka macicy lub szyjki macicy.
• Zmiany w piersiach: U kobiet, zgrubienia, guzki, ból piersi, wydzielina z brodawki piersiowej lub zmiany w wyglądzie skóry mogą być objawami raka piersi.

Zmiany w samopoczuciu i stanie ogólnym

• Utrata energii: Długotrwałe zmęczenie, które nie ustępuje po odpoczynku, może być oznaką nowotworu.
• Bóle, które nie ustępują: Jeśli ból, szczególnie w kościach, stawach lub plecach, nie ustępuje po zastosowaniu zwykłych środków przeciwbólowych, może to być objawem przerzutów nowotworowych.
• Trudności z koncentracją i orientacją: Nowotwory mózgu mogą powodować zmiany w zdolnościach poznawczych, zaburzenia równowagi, bóle głowy czy problemy ze wzrokiem.

Zaburzenia krwi

• Pojawiające się siniaki i krwawienia: Nagłe i niewyjaśnione siniaki, łatwe krwawienie z dziąseł, nosu lub inne nietypowe krwawienia mogą wskazywać na choroby nowotworowe krwi, takie jak białaczka.

Jeśli którykolwiek z powyższych objawów utrzymuje się przez dłuższy czas, lub jeśli pojawiają się nowe, niepokojące symptomy, warto niezwłocznie udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który może skierować na dalsze badania diagnostyczne, takie jak badania obrazowe (USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny), biopsje czy badania krwi. Poszczególne choroby nowotworowe mają różne objawy.Wczesne wykrycie nowotworu, nawet w wieku podeszłym, daje większe szanse na skuteczne leczenie i obniża ryzyko wystąpienia powikłań.

Czytaj także

Zdrowie seniora. Profilaktyka, dieta i formy wsparcia

Zdrowie seniorów staje się coraz ważniejszym tematem w obliczu starzejącego się społeczeństwa. Osoby starsze, często zmagające się z różnymi schorzeniami, wymagają…

Profilaktyka i porady

Profilaktyka nowotworów u osób w wieku 50+ i starszych odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu, wczesnym wykrywaniu i skutecznym leczeniu chorób onkologicznych. W tej grupie wiekowej zwiększa się ryzyko wystąpienia nowotworów, dlatego szczególnie istotne jest regularne wykonywanie badań przesiewowych, takich jak mammografia, kolonoskopia czy badania skóry pod kątem zmian nowotworowych.

Regularne badania przesiewowe: U seniorów zaleca się regularne badania, takie jak kolonoskopia, mammografia czy cytologia, w zależności od płci i historii medycznej.

Zdrowy styl życia: Zbilansowana dieta, bogata w błonnik, regularna aktywność fizyczna oraz unikanie używek, takich jak palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwory. Zadbaj też o odpowiednią podaż różnych witamin, m.in. D.

Wczesne wykrywanie: W przypadku zauważenia niepokojących objawów, takich jak zmiana w rytmie wypróżnień, krwawienie czy utrata masy ciała, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Fizjoterapia. W przypadku dyskomfortu czy bólu w niektórych przypadkach pomoże fizjoterapia.

Wsparcie psychiczne: Diagnoza nowotworu może być stresująca, dlatego ważne jest wsparcie rodziny, przyjaciół oraz specjalistów. Terapia lub pomoc bliskich może też zwiększyć skuteczność terapii.

Edukacja na temat zdrowego stylu życia: w tym diety i aktywności fizycznej.

Unikanie używek: takich jak palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu jest kluczowe – nie tylko u starszych pacjentów.

Nie należy bagatelizować jakichkolwiek zmian w organizmach, zwłaszcza w przypadku osób starszych, gdyż objawy nowotworowe mogą być mniej charakterystyczne, a sam nowotwór rozwijać się wolniej lub nie wywoływać silnych symptomów w początkowym stadium. Warto monitorować swoje zdrowie i regularnie uczestniczyć w badaniach profilaktycznych, które mogą pomóc w wykryciu choroby na wczesnym etapie.

Zalecenia w przypadku podejrzenia nowotworu

• Natychmiastową konsultację z lekarzem: Zarówno u młodszych, jak i u starszych pacjentów ważne jest szybkie skierowanie do specjalisty.
• Wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych: Może to obejmować badania obrazowe oraz biopsje.
• Wsparcie psychologiczne: Osoby starsze często potrzebują wsparcia emocjonalnego podczas diagnozy i leczenia.

Ścieżka onkologiczna i opieka nad pacjentami onkologicznymi

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) zapewnia dostęp do leczenia onkologicznego grupie pacjentów poprzez:

• Finansowanie badań diagnostycznych.
• Pokrywanie kosztów leczenia: chemioterapia, radioterapia.
• Wsparcie dla pacjentów przez programy opieki onkologicznej.

Pacjenci onkologiczni mogą korzystać z tzw. „ścieżki onkologicznej”, która ma na celu uproszczenie procesu diagnostyki i leczenia. W ramach tej ścieżki pacjent jest objęty kompleksową opieką, a proces diagnostyczno-leczniczy jest skoordynowany przez zespół specjalistów.

Dodatkowo, w ramach programu pilotażowego „Sieć Onkologiczna”, testowana jest zasadność oraz skuteczność funkcjonowania modelu opartego na sieci ośrodków onkologicznych, co ma na celu poprawę jakości i dostępności leczenia onkologicznego w Polsce.

Czytaj także

Badania dla seniora – klucz do zdrowia i lepszego życia

Wraz z wiekiem nasze ciała stają się bardziej podatne na różne schorzenia, co czyni profilaktykę zdrowotną niezwykle istotną. Badania dla seniorów…

Onkologia geriatryczna: wyzwania i podejście do leczenia nowotworów u osób starszych

Onkologia geriatryczna to dziedzina medycyny, która koncentruje się na leczeniu nowotworów u osób starszych, uwzględniając specyficzne potrzeby tej grupy pacjentów. Starzejące się społeczeństwo stawia przed lekarzami wyzwania związane z diagnozowaniem, leczeniem i opieką nad seniorami, którzy coraz częściej borykają się z nowotworami. Wiek, współistniejące schorzenia oraz zmiany w organizmach seniorów wymagają specjalistycznego podejścia, które bierze pod uwagę nie tylko typ nowotworu, ale także ogólny stan zdrowia pacjenta.

Złożoność leczenia onkologicznego u seniorów

Osoby starsze stanowią coraz większą część populacji onkologicznych pacjentów. Z danych wynika, że nowotwory są najczęściej diagnozowane u osób powyżej 65. roku życia. Leczenie onkologiczne u seniorów jest trudniejsze niż u młodszych pacjentów, ponieważ starsze osoby często cierpią na inne przewlekłe choroby, takie jak choroby serca, cukrzyca czy choroby nerek. Te schorzenia mogą wpływać na decyzje terapeutyczne, ograniczać możliwości leczenia lub powodować powikłania związane z intensywną terapią onkologiczną, np. chemioterapią czy radioterapią.

Podejście wieloaspektowe

Onkologia geriatryczna wymaga podejścia multidyscyplinarnego, w którym bierze się pod uwagę nie tylko sam nowotwór, ale także ogólny stan zdrowia seniora. Ważnym elementem jest ocena sprawności fizycznej i psychicznej pacjenta, tzw. geriatryczna ocena wielowymiarowa (Geriatric Assessment). Dzięki niej możliwe jest dostosowanie leczenia do możliwości organizmu osoby starszej oraz ocena ryzyka powikłań. Geriatryczna ocena obejmuje analizę kondycji fizycznej, zdolności do samodzielnego funkcjonowania, statusu psychicznego, jakości życia, a także współistniejących chorób i stosowanych leków.

Walka z rakiem. Regularna profilaktyka oraz szybka reakcja

Nowotwory u seniorów to poważny problem zdrowotny, który wymaga uwagi zarówno ze strony pacjentów, jak i systemu ochrony zdrowia. Regularna profilaktyka oraz szybka reakcja na pojawiające się objawy mogą znacząco poprawić rokowania. Dzięki programom takim jak „ścieżka onkologiczna” oraz „Sieć Onkologiczna”, pacjenci mają zapewniony dostęp do kompleksowej i skoordynowanej opieki medycznej.

Karolina Kwiecińska

Z wykształcenia i zamiłowania polonistka, z pasją zgłębiająca tajniki fotografii, marketingu i UX. Serce zostawia nad morzem i w podróżach, które są jej źródłem inspiracji. W Seniore odpowiedzialna za projekty dedykowane osobom 50+.

• Kategoria:
  Zdrowie
• Data publikacji:
  18 stycznia, 2025