#19 Czy asertywność to egoizm? Fakty i mity o stawianiu granic

Cześć,

Wyobraź sobie sytuację, w której ktoś narusza Twoje granice. Spóźnia się na spotkania albo odwołuje je w ostatniej chwili. Prosi o duże i czasochłonne przysługi. Jak się czujesz? W którym momencie powiesz „nie”? Umiejętne stawianie granic w relacji to sztuka, której uczymy się przez całe życie. W dzisiejszym newsletterze podpowiemy Ci kilka sposobów na to, jak możesz ułatwić sobie ten proces, a także obalimy kilka mitów na temat asertywności. Zapraszamy!

👉„Mądrzejszy głupszemu ustąpi”

Znasz to powiedzenie? A może „Złość piękności szkodzi”? Albo „Dobry człowiek każdemu pomoże”? Te, i wiele innych tekstów, mamy głęboko zakorzenione w naszej podświadomości. Nic dziwnego – z pewnością wielokrotnie słyszeliśmy je, jako dzieci. Problem w tym, że później, będąc dojrzałymi ludźmi, wciąż bezrefleksyjnie podążamy za ich przesłaniem, które – choć z reguły słuszne – może znacząco nadwyrężać nasze zasoby.

Dlaczego pozwalamy innym naruszać nasze granice? Skąd bierze się chęć zadowolenia wszystkich wokół? Psychoterapeutka Małgorzata Liszyk-Kozłowska w wywiadzie dla magazynu „Zwierciadło” zwróciła uwagę na to, że może mieć to związek z niską samooceną.

Okazuje się jednak, że nieustanne próby zadowolenia wszystkich wokół, bez uwzględniania własnych potrzeb, paradoksalnie mogą… zniszczyć relację. Dlaczego? Przekraczając własne granice tracimy szacunek do samego siebie, a to napędza niską samoocenę i prowadzi do stworzenia jeszcze większych nierówności między nami, a osobami, którym nie potrafimy odmawiać. Nie chodzi jednak o to, by zawsze stawiać na swoim, a raczej by nauczyć się elastyczności i świadomego zarządzania swoimi granicami i energią. To możliwe, choć niezwykle trudne!

🤨Asertywny, czyli… egoistyczny?

Idziemy krok dalej. Uczymy się asertywności w relacjach i stawiania granic. A wtedy… zaczynamy słyszeć od innych, że jesteśmy egoistyczni. Bierzemy te uwagi do serca i wracamy do punktu, w którym potrzeby innych ludzi znów są ważniejsze niż nasze, a błędne koło się zamyka. Tymczasem asertywność, wbrew powszechnej opinii, nie wiąże się tylko z umiejętnością odmawiania, ale przede wszystkim – z efektywną i pełną szacunku komunikacją! To wyrażanie swoich myśli, uczuć i przekonań w sposób bezpośredni, uczciwy i odpowiedzialny, jednocześnie z poszanowaniem praw innych osób. 

Bycie asertywnym jest więc przede wszystkim znajdowaniem balansu – między byciem zbyt uległym (pasywnym) a zbyt agresywnym. Jak zatem pracować nad własną asertywnością i stawianiem granic, by być fair – wobec innych i samego siebie?

1. Zrozum swoje wartości i potrzeby. Pierwszym krokiem do stawiania granic jest zrozumienie, co jest dla Ciebie ważne. Jeśli cenisz sobie czas dla siebie, ustal, ile czasu potrzebujesz na relaks i dbanie o siebie, zanim zaplanujesz spotkania z innymi.

2. Komunikuj się jasno i bezpośrednio. Kiedy już wiesz, jakie granice chcesz postawić, ważne jest, aby precyzyjnie je komunikować.

3. Działaj konsekwentnie. Kiedy ktoś przekroczy Twoje granice, musisz być gotowy/a na egzekwowanie swoich ustaleń. Na przykład, jeśli ustalisz, że nie będziesz dostępny po godzinie 21:00, a ktoś próbuje się z Tobą skontaktować po tym czasie, nie odpowiadaj na wiadomości do rana.

4. Naucz się mówić „nie”. Pamiętaj, że masz prawo odmówić, jeśli coś nie jest zgodne z Twoimi wartościami lub przekracza Twoje granice.

5. Rozpoznaj i szanuj granice innych. Stawianie granic to nie tylko dbanie o siebie, ale także szanowanie granic innych osób. Upewnij się, że respektujesz potrzeby swoich bliskich.

[OBEJRZYJ] Jak stawiać granice, być asertywnym i walczyć o swoje? | psycholog Sylwia Królikowska

Jeśli chcesz jeszcze lepiej zrozumieć niuanse związane z asertywnością, serdecznie polecamy Ci rozmowę Dawida Straszaka z psycholożką Sylwią Królikowską.

👀A może jesteś „ludzio-dogadzaczem”?

Terminu „ludzio-dogadzacz” użyła w swoim podcaście psycholożka Marta Niedźwiedzka - częściej jednak wykorzystuje się nazwę angielską, czyli people pleaser. Jeśli nadmiernie skupiasz się na zadowalaniu innych i masz tendencję do przedkładania potrzeb i pragnień innych osób ponad własne… prawdopodobnie masz w sobie cechy „ludzio-dogadzacza”. Osoby, które mają skłonność do people pleasing, często starają się unikać konfliktów, pragną aprobaty i boją się odrzucenia. To może prowadzić do poświęcania własnych potrzeb, zdrowia i szczęścia w imię uszczęśliwiania innych.

Choć wydaje się, że nastawienie na współpracę i empatia wobec innych są pozytywnymi cechami, Marta Niedźwiedzka zwraca uwagę na to, że people pleasing może mieć również swoje ciemne oblicze. Po pierwsze – nie zawsze osoby będące na każde zawołanie mają dobre intencje i często takie zachowanie wiąże się (nawet z podświadomą) potrzebą uzyskania pewnych korzyści. Po drugie – nieustanne nadwyrężanie swoich zasobów i naruszanie granic może prowadzić do rozmycia naszych realnych potrzeb i konformizmu, w którym za wszelką cenę dopasowujemy się do grupy.

[POSŁUCHAJ] S04E21 People pleaser – ludzio dogadzacz - O Zmierzchu

Temat people pleasingu jest niezwykle złożony i niejednoznaczny, jeśli więc chcesz lepiej mu się przyjrzeć, polecamy cały odcinek podcastu Marty Niedźwiedzkiej.

O czym w tym tygodniu przeczytasz w seniore.pl?

• Już ponad 700 tys. emerytów i rencistów korzysta z mLegitymacji. A Ty? Sprawdź, jak to działa!

• Czy kawa rozpuszczalna jest zdrowa? Rozprawmy się z mitami

• Poręcz do wanny dla seniora - kilka porad i wskazówek

• Surfinie na balkonie? To świetny pomysł!

• Mają ponad 100 lat i wzięli ślub. Niesamowita historia z Filadelfii

Dziękujemy! 

Nikt nas nie uczy stawiania granic, a asertywność wciąż w społeczeństwie postrzegana jest jako egoizm. Mamy nadzieję, że ten newsletter pozwolił Ci spojrzeć na tę kwestię z innej perspektywy. Jeśli chcesz, możesz podzielić się swoimi przemyśleniami na https://www.facebook.com/groups/zyciepo50. Może Twoja historia zainspiruje innych?

Do zobaczenia za tydzień!

Zespół seniore.pl