Turystyka przeszła przez rewolucję w ostatnich kilkunastu latach. Kiedyś wystarczyła mapa i aparat, a dziś smartfon z dostępem do Internetu stał się nieodłącznym towarzyszem każdej wyprawy. Social media, a szczególnie Instagram, wpłynęły na sposób, w jaki zwiedzamy świat.
Narodziny nowego trendu: od zdjęć pamiątkowych do instagramowych perełek
Pamiętacie czasy, gdy zdjęcia z wakacji oglądało się w gronie rodziny? To już przeszłość. Dziś każdy kadr ląduje w sieci, niemal w czasie rzeczywistym. Instagram stał się wirtualnym albumem milionów podróżników. Nie chodzi już tylko o uchwycenie chwili dla siebie – liczy się efekt „wow” i liczba lajków.
Ludzie zawsze robili zdjęcia w podróży, ale social media zmieniły ich charakter. Teraz szukamy idealnych ujęć perfekcyjnych lokalizacji. Zdjęcie musi być nie tylko pamiątką, ale i małym dziełem sztuki. To nowe podejście zrodziło zjawisko zwane turystyką instagramową. Zmiana ta nastąpiła stopniowo. Początkowo chodziło o dzielenie się wrażeniami z bliskimi, jednak z czasem zdjęcia przyjęły formę autoprezentacji. Podróże zaczęły być planowane pod kątem potencjału fotograficznego. Popularność zyskały miejsca oferujące spektakularne widoki, niezwykłe atrakcje czy unikalne doświadczenia.
Warto przeczytać:
Nie bez znaczenia pozostaje też aspekt technologiczny. Smartfony z coraz lepszymi aparatami pozwoliły na robienie wysokiej jakości zdjęć bez profesjonalnego sprzętu. Aplikacje do edycji zdjęć ułatwiają szybką obróbkę i publikację. To wszystko sprawiło, że każdy ma szansę poczuć się jak profesjonalny fotograf podróżniczy.
Wpływ mediów społecznościowych na wybór kierunków turystycznych
Social media zauważalnie wpłynęły na nasze decyzje podróżnicze. Nieznane wcześniej miejsca nagle zyskały miano hitowych kierunków dzięki viralowym postom. Przykład? Islandzka laguna Jökulsárlón. Kiedyś mało znana, dziś oblegana przez turystów z całego świata. Algorytmy social mediów podsuwają nam obrazy z egzotycznych zakątków, a to rodzi chęć zobaczenia tych miejsc na własne oczy i wykonania identycznego zdjęcia. To napędza turystykę w nieoczekiwanych kierunkach. Małe wioski stają się centrami turystycznymi.
Opisane zjawisko ma głębsze konsekwencje. Tradycyjne źródła informacji turystycznej tracą na znaczeniu. Przewodniki książkowe czy rekomendacje biur podróży ustępują miejsca opiniom influencerów i zwykłych użytkowników mediów społecznościowych. To demokratyzacja informacji, a więc pozornie wyłącznie korzystne zjawisko, ale niestety niesie też ono ryzyko dezinformacji.
W tym kontekście ciekawy jest również syndrom FOMO (Fear of Missing Out). Widząc zdjęcia znajomych z egzotycznych miejsc, czujemy presję, żeby również odwiedzić te lokalizacje. To ewidentnie napędza turystykę, ale też niejednokrotnie prowadzi do powierzchownego zwiedzania – „dla odhaczenia” kolejnego modnego miejsca. Nie sposób pominąć w tym wszystkim roli hashtagów w kształtowaniu trendów podróżniczych. Popularne tagi tworzą całe społeczności podróżników, wpływając na ich wybory i preferencje. To nowe narzędzie marketingowe, z którego korzystają zarówno duże firmy turystyczne, jak i lokalni przedsiębiorcy.
Pozytywne aspekty turystyki instagramowej: odkrywanie ukrytych perełek
Nie wszystko w tym trendzie jest złe. Poprzez social media odkrywamy miejsca, o których inaczej byśmy nie usłyszeli, natomiast lokalne społeczności zyskują nowe źródła dochodu. Turyści docierają do zakątków pomijanych przez przewodniki, a na dodatek Instagram promuje też alternatywne formy turystyki. Ekoturystyka, slow travel czy turystyka kulinarna zyskują na popularności. Ludzie szukają autentycznych doświadczeń, nie tylko ładnych widoków. To pozytywny trend, przyczyniający się do zrównoważonego rozwoju turystyki.
Trzeba tutaj zwrócić uwagę na rolę social mediów w promocji mniej znanych regionów. Małe miejscowości czy oddalone cele turystyczne mają szansę zaistnieć w świadomości turystów. W efekcie ruch turystyczny rozkłada się nieco równomierniej (choć wciąż daleko do ideału), odciążając przeludnione atrakcje. Social media przyczyniają się też do wzrostu świadomości kulturowej. Użytkownicy dzielą się nie tylko pięknymi widokami, ale też informacjami o lokalnych zwyczajach, kuchni czy historii. Panuje głębsze zrozumienie miejsc.
Poza tym Instagram to także platforma do promowania odpowiedzialnej turystyki. Coraz więcej influencerów zwraca uwagę na kwestie ekologii, praw zwierząt czy poszanowania lokalnych społeczności. To kształtuje postawy kolejnych pokoleń turystów.
Ciemna strona zjawiska: tłumy, zniszczenia i fałszywe obrazy
Jednak medal ma dwie strony. Popularność niektórych miejsc przynosi negatywne skutki. Tłumy turystów niszczą delikatne ekosystemy. Na myśl przychodzi chociażby plaża Maya Bay w Tajlandii zamykana raz za razem dla zwiedzających z powodu degradacji środowiska.
Inny problem to fałszywy obraz rzeczywistości. Zdjęcia na Instagramie często pokazują wyidealizowaną wersję miejsc. Turyści, którzy przyjeżdżają na miejsce, czują rozczarowanie. To rodzi frustrację i negatywnie wpływa na lokalne społeczności. Nie zapominajmy przy tym o ryzykownych zachowaniach. Ludzie narażają życie dla „idealnego ujęcia”. Selfie na krawędzi klifu czy z dzikim zwierzęciem – to codzienność w erze Instagrama.
Problem staje się coraz poważniejszy. Popularne miejsca turystyczne nie są przygotowane na nagły napływ turystów, co prowadzi do przeciążenia infrastruktury, wzrostu cen i pogorszenia jakości życia mieszkańców. Za przykład niech posłuży Wenecja, która wprowadza ograniczenia dla turystów, żeby chronić miasto i jego mieszkańców. I jeszcze jedno, o czym zbyt często zapominamy – wiele popularnych miejsc wygląda zupełnie inaczej w rzeczywistości niż na starannie wykadrowanych i przefiltrowanych zdjęciach. Oczekujemy zbyt wiele i potem wymarzone wakacje okazują się serią rozczarowań oraz negatywnych doświadczeń.
Jak odpowiedzialnie korzystać z social mediów podczas podróży?
Czy można pogodzić social media z odpowiedzialną turystyką? Oczywiście. Fundamentalne znaczenie ma świadomość i umiar. Zamiast powielać popularne kadry, szukajmy własnej perspektywy. Pokazujmy prawdziwe oblicze miejsc, nie tylko najbardziej fotogeniczne ujęcia.
Warto przeczytać:
Warto też zwracać uwagę na kontekst. Zamiast koncentrować się tylko na estetyce, opowiedzmy historię miejsca. Podzielmy się informacjami o lokalnej kulturze, zwyczajach. To wzbogaci nasze doświadczenia i pomoże innym lepiej zrozumieć odwiedzane regiony. Pamiętajmy też o szacunku dla lokalnych społeczności. Nie każdy chce być bohaterem naszego Insta Story. Jednocześnie zachowujmy równowagę między dokumentowaniem podróży a jej przeżywaniem. Warto czasem odłożyć telefon i po prostu cieszyć się chwilą. Najcenniejsze wspomnienia często powstają wtedy, gdy nie myślimy o idealnym kadrze.
Odpowiedzialne korzystanie z social mediów to także dzielenie się wiedzą o zrównoważonej turystyce. Możemy wykorzystać nasze profile do promocji ekologicznych rozwiązań, lokalnych inicjatyw czy mniej znanych, ale wartościowych atrakcji. Musimy zachować świadomość wpływu, jaki możemy mieć na innych. Jeśli mamy większą liczbę obserwujących, zastanówmy się, jakie wartości promujemy przez nasze posty. Czy zachęcamy do odpowiedzialnego podróżowania? Czy pokazujemy różnorodność i autentyczność odwiedzanych miejsc?
Przyszłość turystyki w erze cyfrowej: quo vadis, podróżniku?
Jak będzie wyglądać przyszłość turystyki w erze social mediów? Trudno przewidzieć. Technologia wciąż się rozwija, a wraz z nią zmieniają się nasze nawyki podróżnicze. Już teraz obserwujemy rosnącą popularność wirtualnej rzeczywistości w turystyce. Jedno jest pewne – social media na stałe wpisały się w krajobraz współczesnej turystyki. Wyzwaniem pozostaje znalezienie równowagi między dzieleniem się doświadczeniami online a prawdziwym przeżywaniem podróży. Bo przecież najważniejsze wspomnienia tworzymy offline, z dala od ekranu smartfona.
Możemy spodziewać się dalszego rozwoju technologii rozszerzonej rzeczywistości w turystyce. Już teraz powstają aplikacje pozwalające „zobaczyć” historyczne budowle w ich pierwotnym kształcie czy uzyskać informacje o otoczeniu w czasie rzeczywistym. To zmienia sposób, w jaki zwiedzamy i dokumentujemy nasze podróże. Interesującym trendem wydaje się też rosnąca popularność „mikrowycieczek” i turystyki lokalnej. Ludzie coraz częściej doceniają atrakcje blisko domu. Social media mogą odgrywają ważną rolę w promocji lokalnych perełek.
Turystyka instagramowa budzi mieszane uczucia. Przyniosła wiele zmian – dobrych i złych. Od nas zależy, jak ją wykorzystamy. Czy social media staną się narzędziem do odkrywania świata, czy tylko powierzchowną pogonią za lajkami? To pytanie, na które każdy podróżnik musi odpowiedzieć sobie sam.
Z wykształcenia inżynier, z zamiłowania człowiek od treści w sieci. Głową w Internecie, sercem w górach – Beskidzie Wyspowym, z którego pochodzi. W Seniore odpowiedzialny za projekty skierowane do osób 50+. Wierzy, że życiem można się cieszyć każdego dnia, bez względu na wiek.
-
Kategoria:Podróże
-
Data publikacji:29 sierpnia, 2024