Obecnie w Polsce decyzja o przyznaniu świadczenia emerytalnego wynika z ukończenia 60 lat przez kobiety i 65 lat przez mężczyzn. Z kolei wysokość emerytury jest uzależniona od stażu pracy. Jak można go wyliczyć?
Spis treści
Czym jest staż pracy?
Staż pracy to długość okresów zatrudnienia, od której zależą uprawnienia pracownicze. To nie tylko okres zatrudnienia obecnego, ale także łączne okresy poprzedniego zatrudnienia, u innych pracodawców.
Dlaczego staż pracy jest ważny?
Staż pracy ma wpływ nie tylko na prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia, ale także do odprawy, nagrody jubileuszowej bądź pobierania świadczenia przedemerytalnego albo emerytalnego. Od stażu pracy zależy również wymiar urlopu wypoczynkowego.
Staż pracy a wysokość emerytury
Staż pracy i kapitał początkowy to dwa ważne pojęcia z punktu widzenia przyszłego emeryta. W przypadku seniora staż pracy nie decyduje o prawie do emerytury, ale ma wpływ na jej wysokość — im dłuższy, tym wyższe świadczenie emerytalne. To minimalne przysługuje osobom, których staż pracy wynosił 20 lat (w przypadku kobiet) i 25 lat (w przypadku mężczyzn).
Co wlicza się do stażu pracy?
By poprawnie obliczyć staż pracy, musimy wiedzieć, jakie elementy są do niego zaliczane. Do stażu pracy wlicza się:
- okresy faktycznego wykonywania pracy; prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie,
- okres pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego (odpowiednio udokumentowany),
- czas czynnej zawodowej służby wojskowej,
- czas, za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik świadczył pracę,
- przypadający przed 1 stycznia 1983 roku okres pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,
- przypadający po 31 grudnia 1982 roku okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.
Do okresu zatrudnienia wlicza się również:
- czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych bądź stypendium starosty dla bezrobotnych,
- okres, o który skrócono czas wypowiedzenia umowy, jeśli doszło do zwolnienia pracownika z przyczyn zależnych od pracodawcy i za które przyznano pracownikowi odszkodowanie,
- czas trwania nauki, odbywania studiów doktoranckich – jednak nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora,
- okres urlopu wychowawczego.
Czego nie można zaliczyć na poczet stażu pracy?
Na poczet stażu pracy nie można zaliczyć:
- urlopu bezpłatnego;
- pracy na podstawie umowy zlecenia bądź innej umowy cywilnoprawnej;
- prowadzenia działalności gospodarczej.
Mimo że praca na podstawie umowy zlecenia bądź innej umowy cywilnoprawnej oraz okres prowadzenia działalności gospodarczej nie są zaliczane do stażu pracy, są uwzględniane w przypadku okresów składkowych, od których zależy wysokość emerytury.
Staż pracy a jednoczesne zatrudnienie u kilku pracodawców
Oba te okresy powinniśmy potraktować na oddzielnych warunkach. Każdy z nich uprawnia nas bowiem do uzyskiwania odrębnych świadczeń pracowniczych. Jednakże do stażu pracy będzie można zaliczyć tylko jedną z takich umów.
Jak szybko obliczyć staż pracy?
Senior staż pracy może policzyć na wiele sposób, lecz najprościej jest skorzystać z kalkulatora internetowego. To narzędzie, za pomocą którego możemy w prosty sposób obliczyć okres zatrudnienia w jednym zakładzie, a także zsumować je, jeśli pracowaliśmy w wielu miejscach. W sieci dostępnych jest wiele darmowych narzędzi tego typu. By je znaleźć, wystarczy wpisać w wyszukiwarkę frazę: kalkulator stażu pracy. Kalkulatory bazują na wyliczeniu stażu pracy na podstawie podania daty zatrudnienia i rozwiązania stosunku pracy. Uwzględniając więcej parametrów, możemy nawet wyliczyć swoją prognozowaną emeryturę. Pamiętajmy, że tego typu narzędzia mają jedynie charakter pomocniczy i nie zastąpią porad specjalistów.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.