Na naukę nigdy nie jest za późno. Choć senior wiedzę przyswaja nieco inaczej niż dwudziesto- czy trzydziestolatek, nie oznacza to, że nie może nauczyć się języka obcego. Co warto wiedzieć, zanim zaczniesz się uczyć?
Spis treści
Dlaczego warto uczyć się języków obcych?
Nauka języka obcego to przede wszystkim ćwiczenie intelektualne umożliwiające zachowawczą walkę z procesami neurodegeneracyjnymi. Nie tylko gimnastykuje pamięć, ale też poprawia zdolność koncentracji i zwiększa poziom kulturowego obycia. Dzięki temu jesteśmy pewniejsi siebie i mamy mniejsze opory w nawiązywaniu kontaktów. W miarę rozwoju umiejętności naukę języka obcego możemy zacząć traktować jak pasję i stworzyć z niej międzypokoleniowy pomost, ucząc się np. razem z wnukiem.
Język obcy dla seniorów – jak wygląda nauka?
Emerytura to doskonały moment, by rozpocząć językową przygodę. Dzięki temu, że senior ma więcej wolnego czasu na aktywność może poświęcić znacznie więcej uwagi. Obcego języka dość trudno uczyć się samodzielnie, stąd też warto zapisać się na kurs (stacjonarny lub online), który pozwoli nam usystematyzować wiedzę. Mimo że to dzieci język obcy chłoną jak gąbka, seniorzy także mają jeden oręż pomocny w nauce. Swoją przewagę mogą zbudować na cierpliwości.
Jakie metody nauki języka obcego będą efektywne dla seniora?
Języków obcych można uczyć się w różny sposób. Do najpopularniejszych metod należą:
Metoda komunikacyjna
Zgodnie z jej założeniem nauka języka obcego jest efektywniejsza wtedy, gdy podczas zajęć zostaniemy zaktywizowani do komunikacji. W tej metodzie nacisk kładziony jest nie aż tak bardzo na poprawność językową, co na kontakt z drugą osobą.
Metoda Callana
Technika usystematyzowana w 1960 roku przez Robina Callana do dziś jest popularna w szkołach językowych. Opiera się na dużej dynamice: nauczyciel zadaje pytanie związane z danym zagadnieniem, a uczeń powinien jak najszybciej zareagować. Prowadzący zajęcia natychmiastowo poprawia ewentualne błędy. Metoda opiera się na ciągłym powtarzaniu zwrotów oraz konstrukcji gramatycznych.
Metoda audiolingwalna
W tym przypadku stawia się na intensywność powtórzeń w formie ustnej: najpierw pojedynczych wyrazów, a później całych fraz. Zgodnie z metodą audiolingwalną język to system, którym skutecznie możemy posługiwać się po przyswojeniu gotowych wzorców komunikacyjnych.
Metoda naturalna
To najprostsza z metod. Zajęcia są prowadzone w taki sposób, jakby język obcy był dla nas ojczystym systemem komunikacji.
Metoda translacyjno-gramatyczna
Skupia się głównie na poprawności językowej: czytaniu tekstu, tłumaczeniu go oraz analizie gramatycznej.
Metoda Berlitza
Metoda spopularyzowana przez Charlesa Berlitza jest ukierunkowana na „zanurzenie się” w języku obcym (bez wspomagania się językiem rodzimym). Materiał cechuje się różnorodnością i przewiduje potencjalnie najczęstsze sytuacje, w których będziesz posługiwał się językiem innym niż ojczysty. W odróżnieniu od metody Callana jest mniej uporządkowana: nauczyciel nie jest zobowiązany np. do natychmiastowego poprawiania błędów w wypowiedziach kursantów.
Najwydajniejszym połączeniem optymalizującym proces będzie przeplatanie w procesie edukacji różnych metod.
Co jeszcze jest ważne w nauce języków obcych?
Kluczem w nauce języka obcego jest nie tylko systematyczne przyswajanie porcji informacji. Oprócz warstwy leksykalnej należy pamiętać o braniu pod uwagę różnych obszarów tematycznych.
Zainteresowania
Kurs języka obcego nie musi opierać się na rozbudowanej gramatyce. Języka możemy uczyć się z nastawieniem na komunikację, a nie poprawność słownikową. Przed rozpoczęciem zajęć zdefiniujmy w formie otwartej dyskusji swoje oczekiwania. Dzięki temu unikniemy rozczarowania będącego domeną niedopasowania oferty edukacyjnej do naszych potrzeb.
Jeśli mocno techniczny aspekt językowy również nas interesuje, ważne jest dokładne wyjaśnienie wszystkich zawiłości gramatycznych w jasny sposób i przećwiczenie na wielu przykładach.
Powtarzanie jest matką wiedzy
Fundamentem każdej nauki jest powtarzanie. To świetna informacja dla seniora, gdyż umożliwi mu umysłową gimnastykę. Materiału do powtórki nie powinno być zbyt wiele. Treść należy porcjować, by nadmiernie nie obciążyć mózgu, a tym samym nie przekuć rekreacyjnej aktywności w nieznośne wkuwanie.
Przyzwyczajenie jest drugą naturą
Pomocą, a jednocześnie przeszkodą, mogą być przyzwyczajenia seniora wyniesione z poprzednich prób zmagania się z obcą mową. Choć trudno walczyć z utartym schematem, zawsze warto próbować. Uczmy się poprzez tłumaczenie prostych tekstów, zaznaczajmy trudniejsze dla nas słowa i sprawdzajmy ich definicję w słowniku.
Uczenie się od siebie
Przed zapisaniem się na zajęcia, sprawdź, czy są one przeznaczone dla grup podstawowych czy zaawansowanych. Inspiruj się doświadczeniami współuczestników zajęć. Często czyjeś przygody potrafią być doskonałą lekcją.
Autonomia
Mimo że starsi ludzie lubią mieć jasność co do planu zajęć i omawianych zagadnień, potrzebują także przestrzeni, by określone kwestie ćwiczyć samodzielnie. To świetny znak. Senior będzie chętnie odrabiał zadania domowe.
Native speaker
W wieku senioralnym zamiast brać pod uwagę kursy językowe możemy postawić na indywidualne lekcje z nauczycielem, z zakresu języków obcych. Nauczanie języków można też realizować z native speakerem, czyli kimś, dla kogo język obcy z naszego punktu widzenia jest językiem rodzimym.
W czym może pomóc język obcy?
Język obcy ma szerokie pole zastosowań, tak jak różne są pobudki, dla których senior decyduje się na naukę.
Chęć porozumiewania się w podróży
Język obcy może być przydatny w życiu codziennym. Warto podkreślić, że choć w polskich warunkach nie jest to jeszcze tak bardzo widoczne jak w Europie Zachodniej, seniorzy coraz więcej i chętniej podróżują, zbierając tym samym nowe doświadczenia życiowe.
Dowartościowanie siebie
Warto pokreślić, że okres po ukończonej aktywności zawodowej to czas olbrzymich zmian, które w nieodwracalny sposób wpływają na ludzkie życie. Uczęszczanie na kurs językowy pozwala wzbudzić często zatracone poczucie bycia potrzebnym.
Trening umysłu
Uczenie się języków obcych jest bardzo istotnym bodźcem dla umysłu. Aktywizuje połączenia neuronowe, poprawia procesy kojarzenia i zapamiętywania. Naukę języka jako logicznego sytemu można określić mianem ćwiczenia usprawniającego pamięć.
Aktywność zastępcza
Przejście na emeryturę związane jest z olbrzymim stresem doświadczanym przez większość osób starszych. Nauka języków obcych stanowi miłą alternatywę w stosunku do „szarej” codzienności.
Realizacja marzeń
Nauka języka obcego jest często marzeniem (potrzebą), na rozwój której przy aktywnym życiu zawodowym i rodzinnym nie ma czasu. Dlatego właśnie w momencie, gdy brak czasu nie jest już przeszkodą, seniorzy postanawiają zrealizować swoje plany.
Jak długo seniorzy uczą się języka obcego?
Tempo nauki jest indywidualnym aspektem. W wieku starszym wiedza jest przyswajana nieco wolniej, co nie znaczy, że osoby starsze nie mogą dobrze władać językiem obcym. W nauce języka istotna jest regularność. Z pewnością każdy z seniorów na rynku usług edukacyjnych znajdzie coś dla siebie. Pamiętajmy, że nawet najlepszy kurs języka angielskiego nie zastąpi regularnego, samodzielnego powtarzania. Nauczanie języków obcych seniorów musi czerpać z tego elementu. W zależności od naszego zaangażowania podstawowe zwroty opanujemy po miesiącu, dwóch, pół roku bądź roku. Jeśli nie będziemy przykładać się do nauki, czas ten może się wydłużyć.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.