Zapalenie płuc to poważna infekcja układu oddechowego, obejmująca pęcherzyki płucne oraz przylegające tkanki. Może być wywołane przez różne patogeny, w tym bakterie, wirusy i grzyby. Najczęstszym czynnikiem sprawczym są bakterie, zwłaszcza Streptococcus pneumoniae (pneumokoki).
Zapalenie płuc – statystyki
Zapalenie płuc pozostaje poważnym zagrożeniem zdrowotnym zarówno na świecie, jak i w Polsce. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), rocznie na zapalenie płuc choruje około 450 milionów ludzi, co stanowi około 7% globalnej populacji, a liczba zgonów sięga około 4 milionów.
W Polsce sytuacja również jest alarmująca, jeśli chodzi o przewlekłe choroby płuc. W latach 2018-2019 średnio co roku leczenia szpitalnego z powodu zapalenia płuc wymagało ponad 130 tysięcy pacjentów. W tym samym okresie odnotowywano ponad 17 tysięcy zgonów rocznie z powodu tej choroby. W 2018 roku, według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), zmarło 18,5 tysiąca osób z powodu zapalenia płuc.
Zapalenie płuc dotyka istotnego dla życia człowieka narządu, który odpowiada za wymianę gazową organizmu. Jeśli nasze płuca nie będą sprawne, we krwi nie znajdzie się tlen. Stąd każde ich niedomaganie może mieć poważne skutki dla człowieka.
prof. Jacek Wysocki
Te statystyki i opinie ekspertów – Jacek Wysocki to kierownik Katedry i Zakładu Profilaktyki Zdrowotnej Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu – na temat zapalenia płuc podkreślają konieczność wczesnej diagnostyki, odpowiedniego leczenia oraz profilaktyki zapalenia płuc, aby zmniejszyć ryzyko powikłań i zgonów związanych z tą chorobą.
Objawy zapalenia płuc
Rozpoznać zapalenie płuc nie zawsze jest łatwo. Objawy zapalenia płuc mogą różnić się w zależności od wieku pacjenta oraz przyczyny infekcji. Typowe objawy obejmują:
WKRÓTCE
Znajdź pracę
Otwórz nowy rozdział
- Kaszel: często z odkrztuszaniem ropnej plwociny.
- Gorączka: temperatura ciała ≥38°C, często towarzyszą jej dreszcze.
- Ból w klatce piersiowej: zwykle zlokalizowany w bocznych częściach klatki piersiowej, nasilający się przy głębokim oddychaniu lub kaszlu. W przypadku zapalenia płuc w klatce piersiowej dochodzi do szeregu procesów patologicznych, które wpływają na funkcjonowanie płuc i układu oddechowego. Może wystąpić nawet ropień płuc.
- Duszność: uczucie trudności w oddychaniu to kolejny objaw zapalenia płuc.
- Zmęczenie i osłabienie: ogólne poczucie rozbicia i złego samopoczucia.
- Bóle mięśni i stawów: mogą towarzyszyć innym objawom.
- Ropień płuc. To lokalne nagromadzenie ropy w tkance płucnej, powstające w wyniku infekcji i martwicy (obumarcia) tej tkanki. Jest to poważne powikłanie, najczęściej bakteryjnych zakażeń płuc, które może prowadzić do ciężkich konsekwencji zdrowotnych. Ropień płuca jest groźnym stanem, ale wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie mogą zapobiec poważnym powikłaniom i przywrócić pełną sprawność płuc.
U osób starszych objawy mogą być mniej wyraźne, często bez gorączki, ale z osłabieniem i pogorszeniem kontaktu. Zamiast dopuścić do takiego stanu, warto dbać o swoje zdrowie i nie dać chorobie się rozwinąć.
Przyczyny zapalenia płuc
Zapalenie płuc może mieć różne przyczyny:
- Bakteryjne: najczęściej wywoływane przez Streptococcus pneumoniae.
- Wirusowe: wywoływane przez wirusy grypy, koronawirusy itp.
- Grzybicze: rzadziej spotykane, zwykle u osób z osłabionym układem odpornościowym.
- Chemiczne: związane z wdychaniem szkodliwych substancji.
Warto też wiedzieć, że wyróżniamy tzw. szpitalne zapalenie płuc. To rodzaj zapalenia płuc, które rozwija się u pacjenta przebywającego w szpitalu, co najmniej 48 godzin po jego przyjęciu, i nie było obecne w momencie hospitalizacji. Jest to szczególnie groźna forma szpitalnego zapalenia płuc z wysoką śmiertelnością.
Grupy ryzyka
Szczególnie narażone na zapalenie płuc są:
- Osoby starsze: powyżej 65. roku życia.
- Dzieci: zwłaszcza niemowlęta.
- Osoby z osłabionym układem odpornościowym: np. pacjenci po przeszczepach, z chorobami przewlekłymi.
- Palacze oraz osoby nadużywające alkoholu.
- Osoby z przewlekłymi chorobami: takimi jak cukrzyca czy astma.
Zapalenie płuc. Leczenie
Leczenie zapalenia płuc zależy od czynnika sprawczego:
- Bakteryjne zapalenie płuc: wymaga stosowania antybiotyków.
- Wirusowe zapalenie płuc: leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów i wspieraniu organizmu. Stosuje się wtedy leki przeciwgorączkowe, ale nie tylko – dokładny plan leczenia powinien przygotować lekarz.
- Grzybicze zapalenie płuc: stosuje się leki przeciwgrzybicze.
W cięższych przypadkach może być konieczna hospitalizacja oraz wspomaganie oddychania. By tego uniknąć, warto dbać o zdrowie na co dzień, pamiętając o profilaktyce.
Czytaj także
Badania dla seniora – klucz do zdrowia i lepszego życia
Wraz z wiekiem nasze ciała stają się bardziej podatne na różne schorzenia, co czyni profilaktykę zdrowotną niezwykle istotną. Badania dla seniorów…
Jakie powikłania mogą wystąpić po zapaleniu płuc?
Powikłania po zapaleniu płuc mogą być poważne i zależą od rodzaju infekcji, stanu zdrowia pacjenta oraz czasu rozpoczęcia leczenia. Najczęstsze powikłania obejmują:
Ropień płucny
- Nagromadzenie ropy w tkance płucnej.
- Objawia się przewlekłym kaszlem, wysoką gorączką i odkrztuszaniem cuchnącej plwociny.
Zapalenie opłucnej i ropniak opłucnej
- Stan zapalny błony otaczającej płuca (opłucnej).
- Może prowadzić do gromadzenia się płynu (wysięku) w jamie opłucnej, a w cięższych przypadkach – do ropniaka opłucnej (nagromadzenia ropy).
Niewydolność oddechowa
- Trudność w dostarczaniu wystarczającej ilości tlenu do organizmu.
- Często wymaga wspomagania oddychania przy użyciu respiratora.
Sepsa
- Uogólniona odpowiedź zapalna organizmu na infekcję.
- Może prowadzić do niewydolności wielonarządowej i jest stanem zagrożenia życia.
Bliznowacenie płuc (zwłóknienie)
- Przewlekłe uszkodzenie płuc prowadzące do pogorszenia ich elastyczności i funkcji oddechowej.
- Szczególnie częste po ciężkich infekcjach.
Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS)
- Ciężkie uszkodzenie płuc z nagłym obrzękiem i niewydolnością oddechową.
- ARDS wymaga intensywnej terapii i jest powikłaniem zagrażającym życiu.
Zaostrzenie chorób przewlekłych
- U pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy niewydolność serca, zapalenie płuc może powodować zaostrzenie tych schorzeń.
Zakażenia wtórne
- Osłabiony układ odpornościowy po zapaleniu płuc może zwiększyć ryzyko innych infekcji, takich jak zapalenie oskrzeli czy infekcje dróg moczowych.
Zator płucny
- Powikłanie związane z unieruchomieniem pacjenta w trakcie choroby, które zwiększa ryzyko powstawania zakrzepów, mogących prowadzić do zatoru płucnego.
Powikłania są bardziej prawdopodobne u osób starszych, dzieci, osób z osłabionym układem odpornościowym, chorobami przewlekłymi lub u tych, którzy nie otrzymali odpowiedniego leczenia na czas. Wczesna diagnoza i właściwa terapia są kluczowe, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych komplikacji.
Czytaj też
Profilaktyka zdrowotna dla osób 50+
Osoby powyżej 50. roku życia powinny szczególnie zwrócić uwagę na profilaktykę zdrowotną, aby zapobiegać wielu schorzeniom oraz utrzymać dobrą kondycję fizyczną…
Płatowe zapalenie płuc
To rodzaj zapalenia płuc, które obejmuje cały płat płucny, zwykle z powodu zakażenia bakteryjnego, najczęściej wywołanego przez Streptococcus pneumoniae. W przebiegu choroby dochodzi do nagromadzenia płynu, ropy i komórek zapalnych w pęcherzykach płucnych danego płata, co powoduje jego upośledzoną funkcję i charakterystyczne zmiany widoczne w badaniach obrazowych (np. RTG).
Objawy płatowego zapalenia płuc obejmują wysoką gorączkę, kaszel z odkrztuszaniem ropnej plwociny, ból w klatce piersiowej i duszność. Szybkie podjęcie leczenia antybiotykami jest kluczowe, aby zapobiec powikłaniom, takim jak ropień płuca czy niewydolność oddechowa.
Profilaktyka zapalenia płuc
W przypadku każdej choroby kluczowa jest profilaktyka zdrowotna. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na zapalenie płuc, zaleca się:
- Szczepienia ochronne: przeciwko pneumokokom i grypie.
- Unikanie palenia tytoniu: dym papierosowy uszkadza drogi oddechowe.
- Zdrowy styl życia: odpowiednia dieta, regularna aktywność fizyczna i dbanie o odporność.
Podsumowując, zapalenie płuc to poważne schorzenie wymagające szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia, aby uniknąć groźnych konsekwencji zdrowotnych.
Z wykształcenia i zamiłowania polonistka, z pasją zgłębiająca tajniki fotografii, marketingu i UX. Serce zostawia nad morzem i w podróżach, które są jej źródłem inspiracji. W Seniore odpowiedzialna za projekty dedykowane osobom 50+.
-
Kategoria:Zdrowie
-
Data publikacji:20 stycznia, 2025