Marskość wątroby u seniorów – kto musi się z nią zmagać?

marskość wątroby u seniora

Wątroba to jeden z najważniejszych narządów w ludzkim organizmie. Jej choroba połączona z zaburzeniami pracy może rodzić poważne konsekwencje. Jak objawia się marskość wątroby i jak ją leczyć?

Dlaczego wątroba jest ważna?

Wątroba jest największym gruczołem ciała ludzkiego; leży pod przeponą głównie po prawej stronie jamy brzusznej. To narząd odpowiedzialny za detoksykację, metabolizm i magazynowanie energii. Dzięki niej krew jest wolna od szkodliwych produktów przemiany materii. Z racji swej wielozadaniowości (odpowiada za przebieg ponad 5000 funkcji życiowych) nazywana jest wewnętrzną fabryką chemiczną. W razie nieprawidłowości w jej pracy szybko pojawiają się zaburzenia elektrolitowe.

Czym jest marskość wątroby?

Marskość wątroby to schorzenie skutkujące nieodwracalnymi zmianami w strukturze organu. Zwłóknienie miąższu prowadzące do bliznowacenia zakłóca prawidłowe funkcjonowanie narządu. Zaburzenie metabolizmu miąższowego prowadzi najpierw do ograniczenia metabolizmu wrotnego, a długookresowo do niewydolności wątroby.

Jakie są przyczyny marskości wątroby?

Marskość wątroby często jest określana mianem „choroby alkoholików”. Mimo że prawdą jest, iż nadużywanie napojów wysokoprocentowych sprzyja rozregulowaniu gospodarki wątrobowej, dolegliwość ma o wiele większy wydźwięk. Schorzenie może być wynikiem chorób takich jak wirusowe zapalenie wątroby typu B i WZW C. Występowaniu marskości wątroby obok przewlekłych chorób wątroby i przewodu pokarmowego sprzyjają przewlekłe choroby dróg żółciowych.

Marskość wątroby – objawy

Trudnością w chorobach wątroby i rozpoznaniu marskości wątroby jest niejednolitość objawów towarzyszących dolegliwościom. Bezobjawowa marskość wątroby niewzbogacona o szczegółowe badania powoduje, że trudno postawić trafną diagnozę, bowiem symptomy mogą zwiastować zupełnie inne przypadłości. Na wcześniejszych etapach do rozpoznania potrzeba też badań i prób wątrobowych, a najlepiej badania histopatologicznego lub biopsji wątroby. Te jednak zleca się bardzo rzadko, szczególnie u pacjentów, u których jeszcze nie rozpoznano schorzeń tego organu.

Mimo to do początkowych symptomów marskości wątroby zalicza się:

  • rumień wnętrza dłoni,
  • otyłość brzuszną,
  • brak chęci do życia,
  • brak apetytu i nietolerancję alkoholu czy tłustych produktów,
  • wzdęcia, biegunki, zaparcia,
  • ciemny mocz.

Wraz z postępem choroby powyższe objawy zaostrzają się i dochodzą do nich kolejne. Zalicza się do nich silne krwawienie różnych tkanek i obrzęki, zwłaszcza w okolicy brzucha. Marskość w zaawansowanym stadium prowadzi do metabolicznej śpiączki wątrobowej, która uchodzi za bezpośrednie zagrożenie życia. Z czasem charakterystycznymi objawami marskości są poczerwieniałe wnętrza dłoni i pękające naczynka na szyi i dekolcie. Wskazówkę mogą stanowić jeszcze tzw. plamy wątrobowe.

Rozpoznanie marskości wątroby i klasyfikacja jej stanu często jest prowadzona na podstawie rejestru opracowanego przez Childa i Pugha. Stopnie określają m.in.: poziom bilirubiny i albumin, wodobrzusza i zaburzeń w układzie nerwowym – w tym w mózgu. Skala pozwala określić, czy mamy do czynienia z marskością wyrównaną czy niewyrównaną.

Jak leczyć marskość wątroby?

Leczenie marskości wątroby jest złożonym procesem. Wątroba to biochemiczna bomba, która w wyniku poważnej ingerencji często nie może powrócić do pierwotnej sprawności. Sytuacja pogarsza się wraz ze zwlekaniem z wizytą u lekarza.

Leczenie marskości wątroby opiera się na wspomaganiu pracy narządu i jednoczesnym hamowaniu postępów choroby. Oprócz leczenia farmakologicznego, które może nieco wspomóc działanie organu (bądź w skrajnych przypadkach – przeszczepu), przede wszystkim należy wyeliminować kontakt z czynnikami niszczącymi wątrobę. Dla osób zmagających się z alkoholizmem choroba narządu powinna być sygnałem ostrzegawczym o konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia. Podobnie jest z ludźmi narażonymi w pracy na częsty kontakt z chemikaliami.

Jaką dietę powinni stosować chorzy na marskość wątroby?

W przypadku marskości wątroby odpowiednia dieta to podstawa. Źle skomponowany jadłospis – wypełniony alkoholem i tłustym, smażonym jedzeniem – doprowadzi do dodatkowego obciążenia narządu i zaostrzy stan chorobowy. Senior cierpiący na marskość wątroby zamiast 1 czy 2 obfitych porcji powinien jeść około 5 małych posiłków dziennie. Ciężkostrawny smalec zastąpmy oliwą lub olejem rzepakowym tłoczonym na zimno. Stan wątroby można poprawić dużą ilością zielonych dodatków, takich jak pietruszka i szpinak. Zamiast mięsa do diety warto włączyć koper, kurkumę, pieprz lub imbir. Chorzy z marskością powinni rozsądnie podchodzić do białka w jadłospisie. Czasami muszą go unikać, jednakże z uwagi na niehigieniczny tryb życia często mogą mieć jego niedobór.

Jakie mogą być powikłania marskości wątroby?

Marskość wątroby to podstępne schorzenie. Jego symptomy często zaczynają pojawiać się dopiero wówczas, gdy narząd zostanie zniszczony w sporej części. Szczególnie niebezpieczne jest rozwijające się nadciśnienie wrotne. Wzrost ciśnienia i cofanie się krwi w żyłach standardowo odprowadzających krew z wątroby może skutkować krwotokiem bądź żylakami. Gdy pojawi się spore wodobrzusze, jedynym wyjściem jest regularne i bardzo nieprzyjemne nakłuwanie w celu upuszczenia płynu.

Konsekwencją marskości wątroby może być żółtaczka pojawiająca się w wyniku stale podwyższonego poziomu bilirubiny (pomarańczowożółtego barwnika będącego wynikiem rozpadu hemu hemoglobiny i innych hemoprotein).

Marskość wątroby może zwiększać podatność na niedokrwistość, zaburzenia krzepliwości krwi i nowotwory. Zaburzenia hormonalne prowadzą do powiększenia piersi i zaniku jąder. Często dodatkowym objawem marskości jest osteoporoza.

Marskość wątroby a długość życia

Wątroba jest narządem niezbędnym człowiekowi do życia. Jeśli jej marskość zostanie wykryta na wczesnym etapie, możliwe jest w miarę skuteczne zahamowanie rozwoju choroby. Wraz z późniejszym rozpoczęciem leczenia, gdy dojdzie do obfitszego uszkodzenia organu, rokowania na wydajne leczenie spadają. Z ogólnych danych wynika, że osoba, która nie ma komplikacji i prowadzi rozsądny tryb życia, w wyrównanej marskości wątroby średnio może przeżyć powyżej 12 lat od momentu rozpoznania choroby. Rokowania w przypadku osób, które mają zaawansowaną postać marskości (z komplikacjami), to od 6 miesięcy do 2 lat.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *