Popularność wirtualnej rzeczywistości w medycynie rośnie coraz mocniej od kilku lat. Obraz tworzony przy wykorzystaniu technologii informatycznej i umożliwiający kreowanie przestrzeni, przedmiotów i zdarzeń daje duże nadzieje na pomoc osobom w depresji, lęku i stresie. To problemy, które pogłębiła zwłaszcza trudna sytuacja epidemiczna związana z masową izolacją.
Spis treści
Depresja – globalny problem
Strach, lęk i ciągły stres to problemy, z którymi musi mierzyć się coraz większa część populacji. Era social mediów, fonoholizm i w efekcie słabszy kontakt z otoczeniem – to wszystko sprzyja stanom obniżonego nastroju. Depresja to bardzo poważna choroba, na którą składa się szereg dolegliwości, takich jak np. trudności z koncentracją, zaburzenia pamięci czy snem i chroniczne zmęczenie.
W celu przeciwdziałania jej skutkom polski start-up – VR TierOne – opracował system bazujący na wirtualnej rzeczywistości. Droga do stworzenia wielowątkowej technologicznej struktury wymagała bardzo dużego zaangażowania. Jej początkiem były relaksacyjne kolorowanki (mandale), które umilały czas osobom przebywającym na oddziałach szpitalnych. By zwiększyć efektywność działań relaksacyjnych, postanowiono przenieść je do wymiaru wirtualnego. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie technologia VR.
Jak działa terapia z wykorzystaniem technologii VR TierOne?
VR TierOne powstało z myślą o poprawie komfortu psychicznego chorych i ich rehabilitacji, na co składa się trójstopniowy cykl wiodący od zestawu procedur medycznych wspierających leczenie po urządzenie wykorzystujące wirtualną rzeczywistość. Działanie aparatu opiera się na tzw. immersyjności, czyli „pochłanianiu” pacjenta przez rzeczywistość elektroniczną, i jest stosowane w celu odizolowania kuracjusza od warunków, w których aktualnie przebywa.
Perspektywa odseparowania się od szpitalnej rzeczywistości i „zamknięcia” w wykreowanym świecie daje choremu duży komfort psychiczny. Głównym celem pozytywnego nastawienia jest szybszy powrót do zdrowia. Co więcej, wirtualna rzeczywistość uruchamia wszystkie zmysły, dzięki czemu aktywność neurologiczna uczestnika terapii jest stale stymulowana. To dobrze wpływa na całe ciało.
Obszary zastosowań VR TierOne
Narzędzie VR TierOne dużą rolę odgrywa zwłaszcza w kontekście poprawy nastroju, ponieważ pozwala na odprężenie psychofizyczne i zmniejsza dolegliwości bólowe. Mandale w wirtualnej rzeczywistości zwiększają u pacjenta wiarę w powodzenie procesu, a tym samym motywują go do dalszej pracy; nierzadko związanej ze sporym wysiłkiem. Poprawiają koncentrację i funkcje wzrokowo-przestrzenne oraz mobilizują obszary odpowiadające za pobudzenie mechanizmów plastyczności mózgu.
Innowacyjny system wirtualnej rzeczywistości, wspomagający leczenie depresji i odzyskiwanie sprawności przez osoby chore, np. po udarach czy zawałach oraz poważnych operacjach kardiologicznych, można nazwać wręcz rewolucyjnym; szczególnie że może on wejść do praktycznej służby zdrowia jako program rehabilitacji szpitalnej.
Koszt urządzenia oscyluje w granicach kilkudziesięciu tys. zł. Sprzęt powstał z myślą o wykorzystywaniu go w szpitalach, klinikach czy gabinetach psycho- lub fizjoterapeutycznych. Istotną cechą konstrukcji, z punktu widzenia operatora i użytkownika, jest pełna mobilność narzędzia. Dzięki temu proces terapii jest dostępny nawet dla osób mających trudności z poruszaniem się. Twórcy VR TierOne swoją innowację zamierzają rozwijać, a w tym celu współpracują z różnymi podmiotami i realizują dodatkowe badania naukowe.
Skuteczność VR TierOne widać na przykładzie pilotażowego programu wdrożonego w 2020 roku w Polsce, w ośrodku MSWiA w Głuchołazach, gdzie korzystając z systemu ułatwiano powrót do zdrowia pocovidowym ozdrowieńcom. Po tę technologię jako pilotażowy program terapii jakiś czas temu sięgnęły również takie placówki jak: wrocławskie centrum kardiologiczne, Fundacja Aktywizacji Seniorów „Siwy Dym” czy Centrum Leczenia Bólu „Analgomed” we Wrocławiu. Rozmowy dotyczące wprowadzenia VR TierOne do praktyki prowadzono też m.in. z Centrum Terapii Nerwic w Mosznej i kliniką psychoterapeutyczną w Poznaniu.
Zgodnie z deklaracją start-upu sprzęt pozwala na redukcję objawów depresji o 37 proc. (wg skali GDS), poziomu lęku o 37 proc. (wg skali HADS) i poziomu stresu – o 28 proc. (wg skali PSQ).
Technologia z potencjałem
Urządzenie i technologia zostały opracowane przez grupę doświadczonych naukowców i ekspertów. Jedną z osób, które silnie zasłużyły się przy powstawaniu VR TierOne, jest dr hab. Joanna Szczepańska-Gieracha, prof. nadzw., certyfikowana psychoterapeutka European Association of Psychotherapy. Drugą – dr Jarosław Szczygieł, specjalista w zakresie neurologii i rehabilitacji medycznej. Nie mniej istotny wkład w rozwój przedsięwzięcia miała dr Katarzyna Turek, która odpowiadała za opracowanie warstwy muzykoterapeutycznej.
Z narzędzia VR TierOne mogą korzystać nie tylko hospitalizowani i pensjonariusze domów opieki, ale także… lekarze, psychologowie oraz fizjoterapeuci. Testując je na sobie, są w stanie lepiej zrozumieć perspektywę pacjenta.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.