Starzenie się to proces, który dotyka każdego z nas i jest nieodłącznym elementem ludzkiego istnienia. Od dawien dawna ludzkość przyglądała się temu etapowi życia, przypisując mu różnorodne znaczenia. W dawnych czasach dożycie późnych lat stanowiło rzadkość i uważano to za dar od Boga, co wiązało się z prestiżem i szacunkiem. Osoby starsze były cenione jako mędrcy, kapłani czy sędziowie, odgrywając ważne role w społeczeństwie. Jednak z czasem, gdy zaczęto bardziej doceniać młodość i piękno, postrzeganie starości uległo zmianie. Myślano o niej jako przeciwieństwie tych wartości, kojarząc z upadkiem i bezużytecznością. Niestety taki negatywny obraz starości często jest obecny także dzisiaj. A co same same osoby starsze myślą o starości? Przytaczamy badania z z ciekawymi wnioskami.
Zdanie seniorów na temat starości – badanie z 2007 roku
Część osób uważa, że 50. to już starość, dla innych granicą jest 60. rok życia. Czy zastanawialiście się kiedyś, jakie są opinie i nastawienia osób 60+ na temat starości? Ciekawe wnioski wycięgnięto z badań przeprowadzonych wśród aktywnych seniorów w Bydgoszczy na terenie jednej z placówek medycznych. Grupa 50 osób powyżej 60. roku życia podzieliła się swoimi przemyśleniami na ten temat. Wszyscy uczestnicy badania zgodzili się na udział w nim dobrowolnie, co dodaje wartości zebranym informacjom.
Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego w celu dogłębnego zrozumienia poglądów badanych. Wywiady osobiste okazały się świetnym narzędziem. Przygotowany kwestionariusz zawierał 20 twierdzeń dotykających różnych aspektów starzenia się i życia po 60-tce. Uczestnicy badania mieli możliwość wyrażenia swojego zdania w skali od „zdecydowanie tak” do „zdecydowanie nie”, dzięki czemu uchwycono różne odcienie opinii.
Osoba przeprowadzająca wywiady nie była pracownikiem placówki medycznej, co miało przyczynić się do większej otwartości i szczerości w odpowiedziach. Po wizycie u lekarza seniorzy udawali się do specjalnie przygotowanego pomieszczenia, gdzie w spokoju i bez pośpiechu dzielili się doświadczeniami i refleksjami. Mimo że wszystko działo się w maju 2007 roku, to wyniki tych badań nadal inspirują i pomagają zrozumieć, jak osoby po 60-tce postrzegają własne życie i proces starzenia się z upływem lat.
Osoby po 60-tce nie boją się starości
Z przytaczanego badania wynika, że wiele osób po 60. roku życia patrzy na starość z dużym optymizmem. Aż 3/4 osób z tej grupy uważa, że to czas zasłużonego odpoczynku. Nie boją się starości, ani samotności – inni są sami z wyboru. Jednocześnie większość, bo ponad połowa, dostrzega w tym okresie radość i sposobność do cieszenia się każdym dniem. To właśnie teraz można zrealizować swoje marzenia – przynajmniej połowa ludzi właśnie tak uważa. Część z nich nadal pracuje, ale nie na etat, starając się pamiętać o work-life-balance.
Ale to nie wszystko. Nawet 64% przedstawicieli grupy 60+ widzi w starości idealny moment na rozwijanie swoich pasji i zdobywanie nowej wiedzy. Uniwersytety Trzeciego Wieku są pełne energicznych studentów, którzy nie chcą stać w miejscu. Ponadto silversi chętnie przekazują młodszym pokoleniom swoje doświadczenia i mądrości. Refleksja nad własnym życiem to dla 94% osób 60+ ważny element starości. Wspomnienia i tęsknota za młodością towarzyszy im nieustannie, ale równocześnie 18% z nich żyje tu i teraz, ciesząc się każdą chwilą.
Oczywiście po 60. roku każdy zdaje sobie sprawę, że starość wiąże się z problemami zdrowotnymi. Jednak aż 46% nie utożsamia starości z chorobą. Mimo obaw przed niedołężnością, większość wierzy w swoją niezależność i siłę. I choć samotność wydaje się w tym wszystkim poważną trudnością, tylko niewielka część czuje się osamotniona.
Życie po 60-tce jest pełne pozytywów
Przemierzając ścieżkę życia, osiągamy etap dojrzałości, który jest naturalną kontynuacją młodości. W tym okresie nasze organizmy poddają się procesom starzenia objawiającym się na różnorodne sposoby. Zmniejszenie sprawności fizycznej, obniżenie odporności czy wzrost ryzyka wystąpienia chorób to przykłady typowych symptomów. Mimo tych wyzwań późniejsze lata życia nie muszą być synonimem utraty znaczenia czy bezsilności. Uświadamiając sobie nieuchronność procesu starzenia, dostrzegamy jego pozytywne aspekty i czerpiemy radość z życia, nawet w obliczu ograniczeń.
Doświadczenie starości to kwestia indywidualna i kształtowana przez szereg czynników – stan zdrowia, rodzaj wykonywanej pracy, styl życia, pozycja społeczna, relacje rodzinne, przyjaźnie, poziom wykształcenia oraz sytuacja finansowa. To one decydują o tym, czy późniejsze lata stanowią dla nas etap spełnienia i zadowolenia.
Badania pokazują, że wiele osób po 60. roku życia postrzega swoją starość w pozytywnym świetle. Pomimo doświadczanej dyskryminacji i stereotypów nie czują się oni wykluczeni ze społeczeństwa. Dla nich to czas, kiedy realizują marzenia i cele, na które wcześniej zabrakło im czasu. Zmiana aktywności zawodowej na rzecz zaangażowania w życie rodzinne często przynosi satysfakcję i pozwala na budowanie poczucia własnej wartości. Rola dziadków, przekazywanie doświadczeń, tradycji i kultury ma nie tylko wymiar rodzinny, ale również społeczny.
Osoby 60+ pragną aktywnie spędzać czas, co jest godne podziwu, zwłaszcza w obliczu ich często niełatwej sytuacji ekonomicznej. Ograniczone emerytury i warunki życiowe to przeszkoda w rozwijaniu własnych pasji. W tym kontekście zauważa się niestety wzrost niepokoju i frustracji wśród osób starszych, gdyż ich aktywność bywa ograniczona do domowych zajęć czy pracy w ogrodzie. Ograniczenia finansowe skutecznie utrudniają im uczestnictwo w życiu kulturalnym, tak korzystnym dla zdrowia psychicznego.
Na szczęście istnieją inicjatywy takie jak Kluby Seniora, Uniwersytety Trzeciego Wieku czy nowoczesne sanatoria w Polsce. Promują one i ułatwiają aktywność intelektualną oraz społeczną po 60-tce. Chociaż głównie skoncentrowane w większych miastach, ich popularność i liczba uczestników stale rośnie. Udział w tych programach umożliwia rozwijanie wiedzy, zaspokajanie potrzeb społecznych oraz zdobywanie umiejętności niezbędnych do radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami. Takie formy aktywności wpływają na poprawę jakości życia.
Z radością obserwujemy, jak silversi z optymizmem podchodzą do starości, akceptując jej naturalny bieg i czerpiąc z niej to, co najlepsze. W Seniore wierzymy, że każdy może tak żyć po 60-tce.