Zastrzeganie numeru PESEL– sprawdź, co musisz wiedzieć

Starszy mężczyzna korzysta na laptopie z funkcji zastrzeż PESEL GOV.

Jeśli obawiasz się, że Twój numer PESEL zostanie wykorzystany bez Twojej zgody, możesz go zastrzec. W ten sposób zabezpieczysz się przed nieautoryzowanym użyciem Twoich danych osobowych. Procedura ta jest dostępna zarówno drogą internetową, jak i bezpośrednio w odpowiednich urzędach. Gdybyś potrzebował ponownie skorzystać z pełnej funkcjonalności swojego numeru, na przykład w sytuacji ubiegania się o kredyt, wystarczy cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL.

Czemu służy zastrzeganie numeru PESEL?

Od 1 czerwca 2024 r. weszły w życie nowe przepisy. Obecnie instytucje finansowe są zobowiązane do sprawdzania statusu numeru PESEL w tzw. rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL przy realizacji transakcji – np. zawierania umów kredytowych czy pożyczkowych. Warto więc już teraz zastanowić się nad zastrzeżeniem swojego numeru, aby uniknąć przyszłych komplikacji.

Należy mieć świadomość, że zastrzeżenie numeru PESEL nie ogranicza możliwości korzystania z usług medycznych czy załatwiania spraw urzędowych. Twoje prawo do rejestracji u lekarza, odbioru przepisanych leków czy realizacji innych czynności administracyjnych pozostaje niezmienne. Zastrzeżony numer PESEL dotyczy wyłącznie ochrony przed nieuprawnionym wykorzystaniem numeru w zakresie finansowym. 

Po zastrzeżeniu numeru PESEL dowód osobisty na zdjęciu nie traci swojej mocy prawnej.

Funkcjonowanie tzw. zastrzeżonego numeru PESEL ma na celu zapewnienie Ci bezpieczeństwa i ochronę Twoich danych osobowych. Jednocześnie usługa Zastrzeż PESEL GOV nie wprowadza zbędnych barier w codziennym życiu. Decyzja o zastrzeżeniu lub cofnięciu takiego zastrzeżenia powinna być więc dobrze przemyślana i dostosowana do indywidualnych potrzeb oraz sytuacji każdej osoby.

Jak i kiedy zastrzec swój PESEL?

Zawsze warto zastrzec swój numer PESEL. Zaleca się, aby był on stale pod ochroną. Jeśli jednak zajdzie konieczność, choćby w celu załatwienia pewnych formalności, możesz swobodnie cofać zastrzeżenie numeru PESEL. Takie postępowanie zapewni Ci większą kontrolę nad Twoimi danymi osobowymi i pomoże uniknąć sytuacji, w której to Ty odpowiesz za długi zaciągnięte przez oszustów na Twoje nazwisko.

Warto przeczytać:

Funkcje systemu mObywatel 2.0 dotyczące numeru PESEL obejmują:

  • możliwość tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL z określeniem daty ponownego zastrzeżenia,
  • opcję stałego usunięcia blokady numeru PESEL,
  • dostęp do informacji o podmiotach weryfikujących numer PESEL i z jakiego powodu,
  • przeglądanie historii dotyczącej zastrzeżeń numeru PESEL,
  • otrzymywanie powiadomień na telefon w związku z korzystaniem z usługi Zastrzeż PESEL.

Interesują Cię przepisy prawne dotyczące seniorów? Przeczytaj pozostałe artykuły z tej kategorii tematycznej w naszym serwisie.

Zastrzeganie numeru PESEL w urzędzie

Wszystkie osoby pełnoletnie posiadające numer PESEL mogą skorzystać z usług urzędu. W przypadku obywateli polskich trzeba okazać dowód osobisty w postaci fizycznej lub w formie elektronicznej za pośrednictwem aplikacji mObywatel. Respektowany jest również paszport. Jeśli nie posiadasz polskiego obywatelstwa powinieneś przedstawić dokument podróży lub inny dokument potwierdzający tożsamość oraz obywatelstwo. Specjalne zasady dotyczą obywateli Ukrainy oraz ich małżonków bez obywatelstwa ukraińskiego, kiedy mają przypisany numer PESEL ze statusem UKR. W ich przypadku, jeśli brakuje wyżej wymienionych dokumentów, akceptuje się inny dokument – taki, który posłużył do ustalenia tożsamości przy nadawaniu statusu UKR.

Zastrzeganie numeru PESEL w  urzędzie gminy.

Przed wizytą w urzędzie konieczne przygotuj wniosek o zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL. Dokument ten znajdziesz w formacie PDF z odpowiedniej strony internetowej. Jeżeli nie korzystasz z komputera albo nie masz możliwości samodzielnego wypełnienia wniosku samodzielnie, poproś urzędnika o wydrukowanie dokumentu bezpośrednio w urzędzie. W takim przypadku dokładnie sprawdź poprawność danych przed złożeniem podpisu.

Właściwy wniosek złożysz w dowolnym urzędzie gminy, niezależnie od miejsca zamieszkania. Po wypełnieniu i podpisaniu dokumentu przekaż go urzędnikowi, a ten po akceptacji wprowadzi go do systemu. W odpowiedzi urzędnik wyda potwierdzenie zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL. Za korzystanie z tej usługi nie zapłacisz ani złotówki – jest ona całkowicie bezpłatna. Realizacja odbywa się natychmiastowo, co oznacza, że otrzymasz potwierdzenie bez zbędnej zwłoki.

Warto przeczytać:

Zastrzeganie numeru PESEL przez Internet

Korzystanie z usług internetowych wymaga uwierzytelnienia tożsamości poprzez profil zaufany, podpis kwalifikowany, e-dowód lub dane dostępowe do systemu bankowości elektronicznej. Jeśli dotąd nie zarejestrowałeś się w żadnej z tych usług, zapoznaj się z instrukcjami dostępnymi w serwisach GOV, które krok po kroku wyjaśniają proces rejestracji i aktywacji tych narzędzi.

Usługa Zastrzeż PESEL przez Internet jest dostępna dla każdej osoby posiadającej numer PESEL oraz osiągnęła pełnoletność. Aby skorzystać z opcji zastrzeżenia numeru PESEL lub jego późniejszego cofnięcia:

  1. kliknij przycisk Zastrzeż PESEL lub cofnij zastrzeżenie w serwisie GOV.pl;
  2. zaloguj się do systemu;
  3. wybierz jedną z dwóch opcji: zastrzeżenie numeru PESEL lub jego cofnięcie.
Senior wykonuje zastrzeżenie numeru PESEL przez Internet na smartfonie.

W przypadku chęci cofnięcia zastrzeżenia masz możliwość zdecydowania, czy chcesz to zrobić na stałe, czy też preferujesz określenie konkretnej daty i godziny, w której system automatycznie ponownie zastrzeże numer PESEL. To szczególnie przydatne w sytuacjach, gdy przewidujesz, że tymczasowe odblokowanie numeru PESEL będzie potrzebne tylko przez określony czas.

Tak samo jak w urzędach korzystanie z tej usługi jest całkowicie bezpłatne. Realizacja usługi również odbywa się natychmiastowo, co zapewnia szybkie i efektywne zarządzanie zastrzeżeniem numeru PESEL. Podstawę prawną dla funkcjonowania opisanej usługi stanowią przepisy ustawy z dnia 24 września 2010 roku o ewidencji ludności oraz ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku wprowadzającej zmiany w celu ograniczenia skutków kradzieży tożsamości. Te regulacje prawne zapewniają ramy działania systemu oraz gwarantują ochronę danych osobowych użytkowników.

Zastrzeganie numeru PESEL w aplikacji 

Jeśli chcesz zastrzec numer PESEL w aplikacji mObywatel na smartfonie:

  1. zaloguj się do aplikacji;
  2. wyszukaj na liście usług opcję „Zastrzeż PESEL”;
  3. użyj przełącznika do zastrzeżenia numeru;
  4. potwierdź chęć zastrzeżenia numeru PESEL.
Warto przeczytać:

Czy zastrzeżony PESEL wpływa na inne formalności?

Warto mieć na uwadze, że zabezpieczenie numeru PESEL przed nieuprawnionym wykorzystaniem ma na celu ochronę Twoich finansów przed konsekwencjami kradzieży tożsamości. Jednakże, nawet jeśli zdecydujesz się na taki krok, Twoje codzienne i oficjalne działania nie zostaną przez to ograniczone. Twój zastrzeżony PESEL nadal pozostaje ważny i możesz go używać bez przeszkód.

Oto lista czynności, na które zastrzeżenie PESEL nie ma wpływu. Należą do nich:

  • realizacja zadań urzędowych, takich jak zawarcie małżeństwa, zameldowanie, czy też uzyskanie nowych dokumentów tożsamości;
  • kwestie związane ze zdrowiem, w tym wizyty lekarskie, pobyt w szpitalu, czy odbiór przepisanych leków;
  • aktywne uczestnictwo w procesie wyborczym;
  • ważność posiadanych dokumentów, w tym dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy;
  • korzystanie z profilu zaufanego w celu załatwiania spraw online;
  • podróże, w tym przekraczanie granic, loty samolotem oraz zakup biletów;
  • wykonywanie obowiązków zawodowych, na przykład podpisywanie umów w miejscu pracy;
  • korzystanie z usług świadczonych przez pocztę, gdzie Poczta Polska może, ale nie musi, sprawdzać zastrzeżenie numeru PESEL w odpowiednim rejestrze.

Cofanie zastrzeżenia numeru PESEL

Córka pokazuje starszym rodzicom zastrzeżenie numeru PESEL na laptopie.

Jeżeli planujesz otworzyć nowe konto bankowe, zaciągnąć kredyt, zakupić coś w systemie ratalnym, wypłacić znaczną sumę gotówki w banku (więcej niż 12 726 zł), zawrzeć umowę kupna-sprzedaży nieruchomości u notariusza czy też potrzebujesz duplikatu swojej karty SIM, konieczne będzie zdjęcie zastrzeżenia z Twojego numeru PESEL. To ważne, gdyż w takich sytuacjach instytucje finansowe, notariusze czy operatorzy telekomunikacyjni będą tego wymagać.

Warto pamiętać, że zarówno zastrzeżenie, jak i odwołanie blokady numeru PESEL są całkowicie darmowe i możesz z nich korzystać wielokrotnie. Jednakże, zanim ponownie zastrzeżesz swój PESEL po jego odblokowaniu, musisz odczekać 30 minut. To czas potrzebny na przetworzenie zmian w systemie. Dlatego też planując swoje działania, miej na uwadze ten krótki okres oczekiwania.

Warto przeczytać:

Automatyczne zastrzeganie numeru PESEL

Jeżeli doświadczysz zguby lub kradzieży swojego dowodu tożsamości, istnieje ryzyko, że Twoje dane mogą paść łupem osób nieuprawnionych. Na szczęście wraz ze zmianami z 1 czerwca 2024 roku w momencie zgłoszenia utraty dokumentu Twoje dane w postaci numeru PESEL zostaną automatycznie zastrzeżone.

Nie martw się, bo to nie wpłynie na proces wydawania nowego dowodu – wszystko pozostaje bez zmian. Warto jednak pamiętać, że taka blokada Twojego PESEL-a nie będzie zdjęta automatycznie, gdy odbierzesz nowy dokument. Jeśli zechcesz anulować to zabezpieczenie, zrobisz samodzielnie w dowolnym momencie, korzystając z aplikacji mObywatel, serwisu internetowego lub odwiedzając urząd – tak samo jak w przypadku każdego innego zastrzeżenia numeru PESEL.

  • Kategoria:
    Prawo
  • Data publikacji:
    3 czerwca, 2024

Zostaw komentarz

0/50

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *