Kara pieniężna dla pracownika – za co można ją dostać, jak ustala się jej wysokość?

Praca to korzyści, ale przede wszystkim obowiązki. Tak jak za ich wzorowe wykonywanie możemy być dodatkowo wynagradzani, tak samo pracodawca ma prawo sprzeciwić się nagannej postawie pracownika. Kiedy pracujący senior może dostać karę pieniężną?

Czym jest kara pieniężna dla pracownika?

Kara dla pracownika to instrument porządkowy zdefiniowany w „Kodeksie pracy”. Ustawie z 26 czerwca 1974 roku. Jej celem jest pociągnięcie do odpowiedzialności osoby, która z różnych względów zaniedbała swoje obowiązki.

Za jakie przewinienia pracownik może dostać karę pieniężną?

Sytuacje, w których pracodawca stosuje wobec pracownika karę pieniężną, i jej wysokość, reguluje „Kodeks pracy”. Zgodnie z dokumentem zalicza się do nich:

• nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym lekceważenie przepisów przeciwpożarowych,
• opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia,
• spożywanie alkoholu w czasie pracy bądź stawienie się do pracy, będąc w stanie nietrzeźwości.

Kara pieniężna dla pracownika – ile może wynieść?

Zgodnie z art. 108 KP kara za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia netto (przypadającego pracownikowi do wypłaty) po dokonaniu stosownych potrąceń.

Jakie są zasady nałożenia kary pieniężnej?

Kara pieniężna jest nakładana na pracownika wyłącznie po spełnieniu określonych przesłanek. Kluczowe są w tym przypadku:

• rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych,
• stopień winy pracownika,
• dotychczasowy stosunek pracownika do swoich obowiązków.

Kara powinna być nałożona w ciągu 2 tygodni po otrzymaniu informacji o naruszeniu reguł. W razie niepodjęcia działań po 3 miesiącach sprawa ulega całkowitemu zatarciu.

Pracodawca nie może nałożyć kary na pracownika, któremu nie dał możliwości odniesienia się do danej sytuacji. Gdy pracownik nie jest obecny w zakładzie, 2-tygodniowy okres jest zawieszony, aż do momentu jego powrotu do pracy. 

O nałożeniu kary pracownik senior musi zostać poinformowany pisemnie wraz ze wskazaniem daty, wyszczególnieniem jego przewinień oraz klauzulą odnoszącą się do jego praw w zakresie sprzeciwu.

Jak pracownik może odwołać się od decyzji pracodawcy?

Pracownik na wniesienie sprzeciwu od decyzji pracodawcy ma 7 dni od momentu, w którym dowiedział się o nałożeniu kary. Pismo wnosi bezpośrednio do przełożonego albo za pośrednictwem zakładowej organizacji związkowej – jeśli jest w takiej zrzeszony. O akceptacji bądź odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca. W przypadku braku odpowiedzi pracodawcy w ciągu 2 tygodni sprzeciw zostaje automatycznie uznany za zasadny.

Gdy sprzeciw pracownika zostanie odrzucony, zatrudniony ma 14 dni na to, by skorzystać z sądowej drogi rozstrzygnięcia konfliktu. O uchylenie kary zastosowanej wobec niego może wystąpić do sądu pracy. Jeśli rozstrzygnięcie sądowe będzie dla niego korzystne, pracodawca zostanie zobowiązany do zwrócenia pracownikowi równowartości nałożonej na niego kary.

Kara pieniężna a wypłata wynagrodzenia

W przypadku kary pieniężnej dla seniora wysokość wynagrodzenia za pracę wolna od potrąceń jest ustalana od minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu:

• kwoty na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych (bądź innych sum egzekwowanych z mocy sądowych tytułów wykonawczych),
• składek na ubezpieczenia społeczne,
• zaliczki na podatek dochodowy,
• wpłat dokonywanych na poczet pracowniczego planu kapitałowego (jeśli pracownik z niego korzysta) i innych tego typu świadczeń.

Na co przeznaczona zostaje kara nałożona na pracownika?

Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

Miłosz Magrzyk

Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.