Jak segregować odpady? Gdzie wrzucić szkło, a gdzie papier?

Choć chętnie deklarujemy segregowanie śmieci, w praktyce nie każdy z nas dba o naturę. Czy kartony po mleku można wrzucić do papieru, a słoik po majonezie do odpadów zmieszanych? Tłumaczymy podstawowe zasady sortowania odpadów!

Brak wiedzy na temat kwalifikacji różnych rodzajów odpadów i lenistwo to dwa główne powody, dla których nie segregujemy śmieci lub robimy to nieprawidłowo. Niestety za brak odpowiedzialności części społeczeństwa płacą wszyscy. W rozwiązaniu problemu mają pomóc dodatkowe kamery przy altanach śmietnikowych na osiedlach i worki z osobistym kodem.

Jedni segregują, drudzy oszukują

Segregowanie odpadów deklaruje nawet dwie trzecie Polaków, jednak rzeczywistość znacznie odbiega od kreowanych statystyk. Wielu z nas po przyjściu do altanki śmietnikowej wyrzuca resztki do pierwszego kontenera z brzegu. Osiedla, na których mieszkańcy nie segregują śmieci, muszą płacić za ich zagospodarowanie nawet czterokrotnie więcej od tych stosujących się do regulaminu.

W 2025 roku gminy najprawdopodobniej będą zobowiązane do selektywnej zbiórki odpadów na poziomie aż 55 proc. Wysokie kryterium wymusza wdrożenie rozwiązań, które jak najskuteczniej zapobiegną śmietnikowym oszustwom. Choć – bądźmy realistami – z pewnością nie wyeliminują ich do zera.

Metodą walki z problemem mogą być etykiety z kodem kreskowym. Dzięki indywidualnemu znakowaniu odpadów będzie wiadomo, kto nie dopełnia obowiązku segregacji. To pozwoli odejść od dość często rozważanej, ale bardzo kontrowersyjnej odpowiedzialności zbiorowej.

Z kodowania worków skorzystały już m.in.: miasto i gmina Szczawnica oraz gminy Ustrzyki Dolne, Radłów, Wołomin czy Wierzchosławice.

Kod kreskowy musi być naklejony na każdym worku przygotowanym do odbioru, w miejscu widocznym dla pracowników zbierających nieczystości. Przynależy do konkretnej deklaracji, dlatego nie wolno go pożyczać. Odebrane odpady po odczytaniu kodu zostają przypisane właścicielowi etykiety umieszczonej na worku. Pojemniki nieoznakowane bądź oznakowane niepoprawnie nie są odbierane.

Jak segregować śmieci?

Segregacja śmieci nie jest trudna! Wystarczy stosować się do zasad, zgodnie z którymi do niebieskiego worka wrzucamy papier, do zielonego – szkło, do żółtego – plastik i metal, do brązowego – odpady bio, a do czarnego odpady zmieszane. Jeśli stosujesz zasady dotyczące segregacji odpadów, unikniesz kar i mandatów za nieprzestrzeganie przepisów. 

W Polsce odpady segregowane są na kilka frakcji:

Pojemnik na papier

Do niebieskiego pojemnika na papier należy wrzucać:

• opakowania z papieru lub tektury,
• katalogi, prospekty, foldery,
• papier pakowy,
• papier szkolny i biurowy,
• książki i zeszyty,
• gazety i czasopisma,
• torebki i worki papierowe.

Do pojemnika na papier nie należy wrzucać:

• papieru mocno zabrudzonego czy zatłuszczonego (także brudnych ręczników papierowych). Zużyty ręcznik papierowy wyrzucamy do odpadów zmieszanych!
• papieru powlekanego folią i kalki,
• worków po nawozach czy cemencie,
• pieluch jednorazowych i innych materiałów higienicznych,
• kartonów po mleku i napojach,
• tapet,
• innych odpadów komunalnych (zwłaszcza niebezpiecznych).

Pojemnik na szkło

W zielonym worku powinny znaleźć się:

• butelki i słoiki szklane po napojach i żywności,
• szklane opakowania po kosmetykach,
• butelki po napojach alkoholowych.

Do pojemnika na szkło nie powinniśmy wrzucać:

• szkła stołowego – żaroodpornego,
• zniczy z zawartością wosku,
• termometrów i strzykawek,
• monitorów czy lamp telewizyjnych,
• żarówek (świetlówek),
• szkła kryształowego,
• szyb samochodowych,
• luster i witraży,
• ceramiki, doniczek, fajansu i porcelany,
• nieopróżnionych opakowań po lekach, olejach, rozpuszczalnikach,
• szyb okiennych i zbrojonych,
• reflektorów,
• innych odpadów komunalnych (w tym niebezpiecznych).

Metale i tworzywa sztuczne

Żółty worek jest przeznaczony na:

• butelki plastikowe po napojach,
• opakowania po produktach spożywczych,
• nakrętki (chyba że zbieramy je osobno w celach dobroczynnych),
• opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i sokach),
• plastikowe torby, worki, reklamówki, inne folie,
• opakowania po środkach czystości, kosmetykach itp.,
• aluminiowe puszki po napojach i sokach,
• folię aluminiową,
• metale kolorowe,
• puszki po konserwach,
• kapsle, zakrętki od słoików.

Nie wrzucamy tu:

• butelek i pojemników z zawartością,
• puszek i pojemników po farbach i lakierach,
• zużytego sprzętu elektronicznego i AGD,
• plastikowych zabawek,
• zużytych baterii i akumulatorów,
• opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych,
• opakowań po olejach silnikowych,
• części samochodowych.

Odpady biodegradowalne (odpady bio)

Do brązowego pojemnika na odpady biodegradowalne wyrzucamy:

• gałęzie,
• liście, kwiaty i skoszoną trawę,
• niezaimpregnowane drewno,
• resztki jedzenia,
• trociny i korę drzew,
• zepsute owoce, warzywa itp.

Do odpadów „zielonych” nie należy wyrzucać:

• kości zwierząt,
• odchodów zwierząt,
• leków,
• drewna impregnowanego,
• płyt wiórowych i MDF,
• mięsa i padliny,
• oleju jadalnego,
• popiołu z węgla kamiennego,
• innych odpadów komunalnych (w tym niebezpiecznych).

Uwaga! Nie myjemy opakowań przed ich wyrzuceniem, nie zrywamy etykiet z butelek lub słoików. Przed wrzuceniem butelki do worka należy ją zgnieść – dzięki temu do jednego pojemnika wyrzucimy więcej nieczystości.

Odpady zmieszane

Do czarnego pojemnika przeznaczonego do segregacji odpadów zmieszanych należy wrzucać wszystko to, czego nie można odzyskać w procesie recyklingu (z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych). Pozostałe odpady rozdzielamy do wspomnianych worków.

Odpady pozostałe

Niestandardowe odpady komunalne należy dostarczyć do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Do PSZOK-u oddamy m.in.:

• odpady budowlane, remontowe i rozbiórkowe,
• odpady wielkogabarytowe,
• wyroby tapicerskie,
• elektrośmieci,
• odpady zielone,
• zużyte opony,
• przeterminowane leki i chemikalia (segregując odpady niebezpieczne, np. przeterminowane leki czy pozostałości po olejach samochodowych albo zużyte baterie, należy zachować szczególną ostrożność).

W niektórych miejscowościach co jakiś czas organizowane są zbiórki tego typu odpadów. Dzięki temu nie trzeba dowozić ich do PSZOK-u na własny koszt; wystarczy wynieść pozostałości przed dom lub pozostawić przy osiedlowych koszach w wyznaczonym dniu.

Najczęstsze błędy w segregacji odpadów

Stłuczona zastawa w pojemniku na szkło opakowaniowe

Ceramiki, naczyń żaroodpornych, luster, żarówek, stłuczonych szklanek, kieliszków, zniczy itp. nie wyrzucamy do pojemników w kolorze zielonym. Znicze, lutra, ceramikę czy szkło stołowe klasyfikujemy jako odpady „zmieszane”, inaczej – resztkowe.

Paragony w worku na papier

Papier termiczny, a na takim są drukowane kupony i paragony fiskalne, nie nadaje się do recyklingu. Z tego względu takich rzeczy nie wyrzucamy do pojemnika na papier, lecz klasyfikujemy jako odpady zmieszane.

Resztki mięsne w pojemniku na odpady „bio”

Do „bio” nie wrzucamy chleba, ciast i nabiału, lecz trawę, liście, surowe drewno itp. Pozostałości mięsne, kości zwierząt czy żwirek z kuwety to odpady zmieszane.

Słoik po majonezie w odpadach zmieszanych

Słoiki – nieumyte, ale opróżnione z resztek żywności – należy wrzucić do zielonego worka, gdyż nadają się do recyklingu.

Odpady budowlane wrzucone do odpadów zmieszanych

Gruz, płytki i inne odpady poremontowe należy posegregować i dostarczyć do najbliższego punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Wykaz takich miejsc znajdziesz np. w urzędzie miasta (gminy) czy na stronie internetowej zakładu gospodarki komunalnej (przedsiębiorstwa oczyszczania miasta).

Kartony po mleku wyrzucone do „papieru”

Tzw. opakowania wielomateriałowe oprócz celulozy zawierają warstwę aluminium i folii, dlatego powinny trafić do pojemnika na tworzywa sztuczne i metale.

Żarówki, baterie czy akumulatory to nie „odpady zmieszane” lub „tworzywa sztuczne”

Te odpady należą do grupy odpadów niebezpiecznych, zawierających substancje szkodliwe dla człowieka i środowiska. Należy oddać je w miejscu do tego przeznaczonym, najczęściej punkcie selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Czasami elektrośmieci możemy oddać również w marketach lub aptekach.