Ulgi dla emeryta – z jakich zniżek możesz skorzystać? Tak zaoszczędzisz!

Będąc na emeryturze, można korzystać z wielu zniżek pozwalających nieco zaoszczędzić. Choć ulgi to nie panaceum na wysoką inflację, mogą być choć chwilowym wytchnieniem dla nadwyrężonego budżetu. Jakie są najpopularniejsze ulgi przysługujące emerytom i na jakich zasadach są przyznawane? Przeczytaj!

Inflacja wciąż drenuje portfele

Według wstępnych danych w styczniu 2023 roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 17,2 proc. w porównaniu z analogicznym miesiącem roku ubiegłego. W relacji do grudnia 2022 średnio płacimy więcej o 2,4 proc. Jak podał Główny Urząd Statystyczny, żywność w styczniu podrożała o 20,7 proc. rok do roku, wydatki na mieszkanie zwiększyły się o 20,7 proc., natomiast transport podrożał o 16 proc. Średnia cena koszyka zakupowego w styczniu 2023 roku wyniosła 273,72 zł. Tymczasem od marca br. podstawowa emerytura wyniesie zaledwie 1 588,44 zł brutto.

Emerytura bez podatku

Wraz z początkiem 2022 roku w Polsce zaczęła obowiązywać emerytura bez podatku. Z opodatkowania podatkiem dochodowym są zwolnieni emeryci pobierający świadczenia nie wyższe niż 2500 zł brutto miesięcznie. Ulga nie dotyczy jednak składki zdrowotnej, która w zamian za próg nieopodatkowanej emerytury wzrosła z 1,25 do 9 proc.

W 2023 roku emeryci pobierający świadczenia przekraczające 2500 zł brutto mogą liczyć nawet na kilkusetzłotowe zwroty z urzędu skarbowego. Wynikają one z obniżenia od 1 lipca 2022 roku stawki podatkowej z 17 do 12 proc. (z uwzględnieniem, że redukcja obowiązuje od 1 stycznia), a więc nadpłacenia podatku za pół roku.

PIT-0 dla pracującego emeryta 

W ubiegłym roku na mocy Polskiego Ładu zwiększono kwotę wolną od podatku i zwolniono z opłacania podatku dochodowego kolejną grupę. Regulacje dotyczące pracowników do 26 roku życia rozszerzono o osoby, które mimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego zdecydowały się nie pobierać świadczenia, lecz kontynuować aktywność zawodową.

Limit przychodów wolnych od opodatkowania wynosi 115 528 zł (to suma 85 528 zł ulgi i 30 tys. zł kwoty wolnej od podatku; podwyższonej z 8 tys.).

Z zerowego PIT-u mogą skorzystać osoby, które:

• pracują na etacie (np. na umowie o pracę),
• są zleceniobiorcami (umowa zlecenia),
• są przedsiębiorcami (z formami opodatkowania takimi jak: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt),
• mają zasiłek macierzyński (osoba starsza może z niego skorzystać, jeśli przyjęła na wychowanie małe dziecko).

PIT-0 nie zawsze jest korzystny. Zdaniem niektórych ekspertów korzystniejsze jest jednoczesne pobieranie emerytury i opłacanie podatku wynikającego z zatrudnienia.

Bezpłatne (niektóre) leki dla osób 75+

Z ulgi mogą skorzystać osoby po 75. roku życia objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce. Lista darmowych leków jest modyfikowana nawet kilka razy w roku, dlatego ich spis najlepiej każdorazowo sprawdzić na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.

Warunkiem do otrzymania bezpłatnych leków jest okazanie w aptece ważnej recepty, wystawionej przez lekarza lub uprawnioną pielęgniarkę POZ (podstawowej opieki zdrowotnej). Lekarz na emeryturze może wystawić receptę dla siebie, małżonka lub najbliższych osób. Lekarz specjalista wystawi ją pod warunkiem, że mamy Internetowe Konto Pacjenta.

Aktualnie Ministerstwo Zdrowia rozważa wprowadzenie darmowych leków dla osób, które ukończyły nie 75, lecz 70 albo nawet 60 lat.

Ulga na leki a odliczenie od podatku

Tzw. ulga na leki jest elementem ulgi rehabilitacyjnej. Mogą z niej skorzystać tylko osoby ze statusem osoby niepełnosprawnej lub ich opiekunowie. Grupę niepełnosprawności przydziela lekarz orzecznik.

Od zapłaconego podatku można odliczyć tylko preparaty lecznicze, a nie środki opatrunkowe czy suplementy diety; nawet jeśli ich przyjmowanie zalecił lekarz. Ulga jest naliczana od wydatków na leki po przekroczeniu w miesiącu kwoty 100 zł; bez górnego pułapu. Przysługuje osobom, których świadczenia wynoszą więcej niż 2500 zł brutto miesięcznie. Pozostali pobierają emerytury bez podatku.

Uwaga! Ulga nie przysługuje w przypadku korzystania z dofinansowań od innych instytucji lub organizacji. Wydatki rozliczamy łącznie raz w roku wraz z rozliczeniem PIT-u składanym do skarbówki. Odliczane kwoty powinny zostać udokumentowane rachunkami (paragonami, fakturami).

Ulga na abonament RTV

Opłaty abonamentowej nie muszą wnosić osoby:

• bezrobotne,
• które ukończyły 60 lat i mają prawo do emerytury, gdy jej wysokość nie przekracza miesięcznie 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
• które ukończyły 75 lat,
• zaliczone do I grupy inwalidzkiej / całkowicie niezdolne do pracy,
• weterani będący inwalidami wojskowymi / wojennymi i ich rodziny,
• osoby z prawem do korzystania ze świadczeń pieniężnych, typu: zasiłek stały.

Ubiegając się o zwolnienie z opłacania abonamentu RTV, należy na poczcie potwierdzić swoją tożsamość dowodem osobistym, przedstawić decyzję z ZUS-u lub analogicznie KRUS-u wskazującą wielkość emerytury i wypełnić wymagane oświadczenie.

Czasami cena biletu może zostać obniżona np. o 10, 20, 30 proc. itp. jeśli kupimy go np. tydzień, dwa czy trzy tygodnie przed planowanym wyjazdem. Wszystko zależy od oferty przewoźnika.

Ulgi przejazdowe PKP dla emerytów

Każdy emeryt lub rencista ma w roku prawo do dwóch przejazdów koleją tańszych o 37 proc. Poza tym PKP Intercity oferuje tańsze bilety (o 30 proc.) każdej osobie, która ukończyła 60 lat. Miejsce sypialniane lub do leżenia wymaga zakupu dodatkowego biletu, za który trzeba zapłacić pełną kwotę. W razie kontroli wystarczy pokazać dokument tożsamości potwierdzający wiek. Zniżkowe usługi PKP obowiązują do 2 klasy pociągów osobowych, TLK i ekspresowych. Do upustu uprawnieni są także małżonkowie, na których pobierane są zasiłki rodzinne.

By skorzystać z komunikacyjnej obniżki, obok legitymacji emeryta-rencisty niezbędne jest posiadanie zaświadczenia wydanego przez odpowiednią instytucję i przedstawienie go, z 3-letnim terminem ważności.

Zaświadczenie do ulgi przejazdowej PKP (tzw. kartę seniora PKP) można uzyskać w:

• Niezależnym Krajowym Związku Zawodowym w Polsce „Solidarność Weteranów Pracy”, Zarządzie Głównym i oddziałach terenowych Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów „Solidarność – 80”,
• wojewódzkich i regionalnych radach weteranów pracy Ogólnopolskiego Porozumienia Zw. Zaw.
• Niezależnym Związku Przyszłych i Obecnych Emerytów i Rencistów „Weterani Pracy”,
• oddziałach wojewódzkich Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych,
• zarządach i kołach Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego,
• okręgowych sekcjach emerytów i rencistów Związku Nauczycielstwa Polskiego,
• Związku Zawodowym Pracowników Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Krajowej i zarządach regionów Chrześcijańskiego Związku Zawodowego „Solidarność” im. Księdza Jerzego Popiełuszki,
• zarządach wojewódzkich Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa Rzeczypospolitej Polskiej,
• terenowych jednostkach Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów,
• oddziałach wojewódzkich Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, terenowych jednostkach Krajowego Związku Emerytów i Rencistów Służby Więziennej (dla osób uprawnionych należących i nienależących do tych organizacji).

Kombatanci i inwalidzi wojenni oraz inne osoby z orzeczoną niepełnosprawnością mogą skorzystać z ulgi sięgającej nawet 78 proc.

Ulgi na podróże lotnicze

Niektóre linie lotnicze zachęcają osoby po 60 roku życia do skorzystania z przelotów, oferując im np. 20-, 30-proc. zniżki. Ulgi mogą być tylko okresowe.

Bezpłatna komunikacja publiczna

Co do zasady emeryci i renciści do 70 roku życia korzystają ze zniżki w wysokości 70 proc. na przejazdy komunikacją publiczną. Po ukończeniu 70 lat przysługują im przejazdy bezpłatne.

Ulgi na wstęp do instytucji kultury czy na wydarzenia sportowe

Stypendyści ZUS-u mogą skorzystać z ulg na bilety wstępu do instytucji kultury. W przypadku kin osoby po 55 czy 60 roku życia zapłacą za bilet średnio 25-30 proc. mniej. W teatrach lub muzeach zniżki zwykle nie przekraczają 10 zł. Z kolei w polskich ogrodach zoologicznych emeryci zapłacą nawet o połowę mniej. W wielu operach i filharmoniach upusty wynoszą 30-50 proc, a w centrach rozrywki, na basenach i w siłowniach – 20 proc.

Zwolnienie z podatku od posiadania psa

W 2023 podatek od posiadania psa nie może być wyższy niż 150,93 zł za rok. W niektórych miastach osoby starsze są zwolnione z obowiązku odprowadzania opłaty za czworonożnego pupila.

Zniżka albo zwolnienie z opłaty za wydanie paszportu

Emeryci oraz ich małżonkowie pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu, a także osoby przebywające w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych mają prawo do 50-proc. ulgi w opłacie za wydanie paszportu. Z kolei osoby po siedemdziesiątce są zwolnione z opłat. Opłata normalna wynosi 140 zł.

Miłosz Magrzyk

Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.