Pierwsza połowa roku to dla Polaków tradycyjnie czas rozliczeń ze skarbówką. Każdy z nas częścią swojego podatku może wesprzeć wybraną organizację pożytku publicznego. Jak to zrobić?
Spis treści
W 2023 roku część podatku, jaką za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego możemy przekazać na działalność organizacji pożytku publicznego, wynosi nie 1, lecz 1,5 proc. po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół. Standardowo termin składania PIT-ów upływa wraz z końcem kwietnia. W tym roku z uwagi na fakt, że 30 kwietnia wypada w niedzielę, Polacy z fiskusem muszą rozliczyć się do 2 maja. W 2021 roku organizacje pożytku publicznego z tytułu 1 proc. podatku otrzymały środki w wysokości 972,7 mln zł z rozliczeń rocznych za rok 2020.
Jak przekazać 1,5 proc. podatku?
Przekazanie części podatku na wybraną OPP jest bardzo proste. By to zrobić, wystarczy w odpowiedniej rubryce formularza PIT wpisać 10-cyfrowy KRS identyfikujący się z wybraną organizacją pożytku publicznego. Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) to scentralizowana informatyczna baza danych składająca się z trzech osobnych rejestrów: przedsiębiorców, dłużników niewypłacalnych i zbiorczo stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Swoje żądanie możemy doprecyzować, dopisując cel szczegółowy. W ten sposób zastrzeżemy, aby pieniądze trafiły np. na leczenie konkretnego chorego dziecka. Zadeklarowany cel nie jest wiążący dla organizacji.
Jeżeli rozliczasz się za pośrednictwem usługi Twój e-PIT, w przygotowanym dla Ciebie zeznaniu podatkowym automatycznie zostanie wskazana OPP, której przekazałeś podatek w poprzednim roku (jeśli nadal będzie miała prawo do wsparcia). Podobnie jest z celem szczegółowym. Oczywiście możesz wprowadzić zmiany.
Warunkiem przekazania 1,5 proc. kwoty jest zapłata należnego podatku (nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego), będącego podstawą obliczenia wartości, która ma zostać przekazana na OPP.
Tysiące OPP
Aby podmiot mógł wystąpić się o status OPP, musi spełnić warunki określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W praktyce oznacza to prowadzenie przez organizację pożytku publicznego działań na rzecz dobra wspólnego, a więc przynoszących korzyść innym. Strategią i regulaminem działalności każdej OPP jest status organizacji pożytku publicznego.
Listę tworzą tysiące polskich organizacji pożytku publicznego: fundacje ochrony życia, organizacje pomagające niepełnosprawnym i ciężko chorym, ale także zwierzętom, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, stowarzyszenia rozwoju wsi, kluby i stowarzyszenia sportowe oraz organizacje i stowarzyszenia dbające o dobra kultury itd. To właśnie na ich rzecz podatnicy mogą deklarować przekazanie 1,5 proc. podatku.
Ułatwienia dla emerytów i rencistów
Jeśli jesteś rencistą lub emerytem i nie masz obowiązku złożenia zeznania podatkowego oraz:
- nie korzystasz z odliczeń,
- dostałeś roczne rozliczenie podatku PIT-40A,
- chcesz przekazać 1,5 proc. podatku wybranej organizacji pożytku publicznego
wystarczy, że do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (w 2023 roku do 2 maja) złożysz PIT-OP. W ten sposób zadeklarujesz chęć wsparcia organizacji.
Jeżeli otrzymałeś roczne obliczenie podatku PIT-40A i nie złożysz wniosku PIT-OP, organ podatkowy przekaże 1,5 proc. podatku na rzecz OPP wskazanej przez Ciebie we wniosku zawartym w zeznaniu, korekcie zeznania lub w PIT-OP za wcześniejszy okres.
Niepokoje fundacji i stowarzyszeń
Środowisko OPP obawia się, że w 2023 roku mimo wzrostu części składkowej do 1,5 proc. podmioty mogą dostać mniejsze wsparcie niż w latach ubiegłych. Według przedstawicieli OPP na skutek zmian podatkowych spadek wpływów do organizacji może wynieść nawet 200 mln zł. W związku z tym podopieczni mogą mieć utrudniony dostęp do leczenia i rehabilitacji.
Ministerstwo Finansów zapewnia, że przyjmując jako podstawę zakładaną realizację dochodów z podatku PIT z ustawy budżetowej na 2022 roku, w 2023 roku jednostki organizacyjne działające na polu organizacji OPP powinny otrzymać środki z rozliczenia za 2022 roku w wysokości około miliarda zł, czyli więcej niż wcześniej.
Jak znaleźć organizację pożytku publicznego?
Jeśli jeszcze nie wiesz, na rzecz której organizacji mają trafić pieniądze z podatku, w podjęciu decyzji pomoże ci specjalny rejestr. Aktualny wykaz jest tworzony na 30 listopada danego roku podatkowego i publikowany do 15 grudnia, a następnie aktualizowany raz w miesiącu. Uwzględnia te OPP, które w terminie złożyły sprawozdanie i na podstawie wpisów w KRS nie są w stanie likwidacji lub upadłości. Wykaz OPP prowadzi Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Miłosz Magrzyk
Jestem absolwentem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, na kierunku ekonomia. Od kilku lat tworzę treści dla mediów online. Przygodę z dziennikarstwem rozpocząłem od pracy w lokalnym, miejskim portalu internetowym w Ostrowi Mazowieckiej – stolicy powiatu ostrowskiego na Mazowszu. Dziś piszę m.in. dla Bezprawnika.pl, Biotechnologii.pl i portalu Just Transiton Magazine. Wolny czas spędzam na przeglądaniu YouTube’a w poszukiwaniu ciekawostek o świecie zarówno dawnym, jak i współczesnym. Chętnie sięgam również po dobrą książkę – tak kryminał, jak i literaturę faktu.