W 2024 roku, emeryci i renciści mogą liczyć na dodatkową wypłatę, zwaną potocznie „trzynastką”. To świadczenie, które ma za zadanie pomóc w zniwelowaniu wpływu wzrostu cen na budżety osób starszych, szczególnie tych z niższymi dochodami. Trzynasta emerytura wypłacana jest raz w roku i równa jest najniższej emeryturze, która od marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł brutto. Po odliczeniu podatków i składek jest to 1620,67 zł na rękę.
Czym jest 13. emerytura i jaki jest cel trzynastki?
Trzynasta emerytura, wprowadzona w Polsce w 2019 roku, to dodatkowe roczne świadczenie, które ma na celu wsparcie finansowe emerytów i rencistów. Jest regulowana ustawą z 9 stycznia 2020 roku o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów. W 2023 roku odnowiono je na 2024 rok na mocy ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów.
Cele wprowadzenia 13. emerytury:
- Wsparcie materialne dla emerytów i rencistów. Poprawa sytuacji finansowej osób starszych, które są narażone na trudności ekonomiczne.
- Zmniejszenie nierówności społecznych. Ograniczenie różnic dochodowych w obliczu rosnących kosztów życia.
- Zabezpieczenie przed ubóstwem. Ochrona jednej z najbardziej wrażliwych grup społecznych przed ubóstwem.
Wysokość świadczenia, czyli ile wynosi „trzynastka”?
Wysokość trzynastej emerytury jest co roku równa kwocie minimalnej emerytury w danym roku kalendarzowym. Potrącana jest z niej jeszcze składka zdrowotna oraz zaliczka na podatek dochodowy. Od 2023 roku nie obowiązuje już zwolnienie z podatku. Oznacza to, że pełne opodatkowanie dotyczy wszystkich świadczeń przekraczających 2500 zł brutto. Mimo to, trzynasta emerytura stanowi istotne wsparcie finansowe dla osób, których regularne dochody są niskie.
Kluczowe informacje o 13. emeryturze w 2024 roku:
- trzynasta emerytura jest wypłacana automatycznie, bez konieczności składania wniosku. Wypłaty odbywają się w kwietniu, równocześnie z podstawową emeryturą;
- 13. emerytura w 2024 roku wynosi 1780,96 zł brutto;
- 1620,67 zł – tyle na rękę otrzymają osoby uprawnione, po odliczeniu składki zdrowotnej (9%) i podatku dochodowego (12%);
- wysokość 13. emerytury zależy od corocznej waloryzacji, która w 2024 roku wyniesie 12,12%, co wpłynie na wzrost emerytur.
Kiedy wypłaty „trzynastki”?
Terminy wypłat „trzynastek” w 2024 roku pokrywają się z terminami wypłat regularnych świadczeń, czyli 1., 6., 10., 15., 20., i 25. dnia miesiąca. Jeśli jednak zdarzy się, że termin wypłaty przypada na dzień wolny od pracy, świadczenie wypłacane jest w poprzedzającym go ostatnim dniu roboczym. Dla przykładu, osoby, które zazwyczaj otrzymują emeryturę 1, 6 lub 20 kwietnia, w tym roku otrzymają ją odpowiednio 29 marca, 5 kwietnia i 19 kwietnia (ze względu na rozkład dni wolnych od pracy).
Co ważne, „trzynastka” i „czternastka” podlegają opodatkowaniu i od niej również odprowadzana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. Tu dowiesz się, jak obliczyć wysokość emerytury netto.
Czy trzeba składać wniosek o 13. emeryturę?
Aby otrzymać „trzynastkę”, nie trzeba składać żadnych wniosków. Wystarczy, że:
- na dzień 31 marca ma się prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, socjalnej, rodzinnej, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, świadczenia dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego;
- dotyczy to również osób pobierających świadczenia przedemerytalne oraz nauczycielskie świadczenia kompensacyjne.
Jednak nie wszyscy mogą liczyć na „trzynastkę”. W 2024 roku z listy uprawnionych wykluczone są niektóre grupy zawodowe, takie jak:
- sędziowie,
- prokuratorzy,
- sportowcy z emeryturą olimpijską.
Ponadto, osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę i których miesięczne dochody przekraczają 9353,50 zł brutto, również nie otrzymają tego dodatkowego świadczenia. Ograniczenie to nie dotyczy osób, które osiągnęły już wiek emerytalny.
Czy w 2025 roku będzie wypłacana 13. emerytura?
Trzynasta emerytura jest planowana także na kolejne lata, co potwierdzają zapowiedzi rządu. W 2025 roku świadczenie nadal będzie wypłacane, a jego wysokość wzrośnie zgodnie z waloryzacją minimalnych emerytur. Prognozy przewidują, że w 2025 roku trzynasta emerytura wyniesie 1 901,70 zł brutto.
Decyzja o utrzymaniu trzynastej emerytury w systemie wsparcia seniorów świadczy o długoterminowych planach rządu dotyczących poprawy sytuacji materialnej emerytów. Jej wypłata w 2025 roku wpisuje się w politykę stabilnego wsparcia dla osób starszych.
Rząd, mimo wyzwań budżetowych, nie planuje likwidacji tego świadczenia, co zapowiedziała minister rodziny i polityki społecznej. Wypłata dodatkowej emerytury ma być kontynuowana. Jej kwota będzie regularnie aktualizowana w zależności od wzrostu minimalnych emerytur.
fot. geralt / Pixabay